Gebze Teknik Üniversitesinde (GTÜ) tarımda insansız iklim araçlarının (İHA) kullanımına müteveccih icraat karşılayıcı Tespit Odaklı Analiz Faaliyetleri (TOAF) Takımı öğrencileri, arazilerin açıktan çekilen görüntülerini işleyerek üründe dert tespiti ve toplam ürün tahmini yapabilen sistemlerini çiftçinin kullanımına arz etmek istiyor.
Tarımda verimi tasarruf etmek ve üreticilerin maliyetlerini düşürmeye müteveccih planlar imar etmek düşüncesince ortak araya mevrut mühendislik öğrencileri, kısaca 3 sene önceki 5 nefis TOAF Takımı adıyla çalışmalarına başladı.
Geçen müddette çalışmalarını zirai İHA'lar dair yoğunlaştıran öğrenciler, bu kapsamda akıbet 1 yılda ekincilik arazilerinin açıktan çekilen görüntülerini işleyerek tanımlı rahatsızlıkları belirleme edebilen ve toplam ürün tahmini yapabilen sistemi yaşama geçirdi.
Pilot semt namına belirlenen arazideki denemelere göre, İHA'lar üstünde mevcut ölçün RGB kamerayla araziden tahsil edilen görüntüler, birleştirilerek efdal çözünürlüğünde olan yer haritasına dönüştürülüyor. Bulut ağabey dökme veriler bileşimli zeka algoritmasıyla çözümleme edilerek ekincilik mamüllerindeki tanımlı emraz noktasal namına belirleme ediliyor, toplam ürün tahmini yapılıyor.
"Hastalıkları yüzdelik 90'ın üstünde adalet oranıyla belirleme edebiliyoruz"
Takım kaptanı ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 3. derslik talebesi Yakup Ablak, AA muhabirine, fon kabul etme ve ilaçlama İHA'sından oluşan sistemde, çiftçiler düşüncesince en doğurgan ilaçlama ve hasat takvimini kurmayı amaçladıklarını söyledi.
Yazılımını icra ettikleri bileşimli zeka modelini oluşturdukları data setleriyle desteklediklerini aktaran Ablak, "Mesela ortak domateste belirleme edeceğimiz hastalıklarla ilişik data setleri oluşturuyoruz. Bu verilerle de algoritmamızı eğitip meyve elde ediyoruz." dedi.
Ablak, geliştirdikleri bileşimli zeka tabanlı sistemin elbette çalıştığını şöyleki anlattı:
"Küçük drone ile yer üstünden sahneler alıyoruz. Bu aldığımız görüntüleri bilgisayardan yahut kaygı ağ sistemi üstünden işliyoruz ve ortak meyve elde ediyoruz. Bu neticeye mucibince de özerk pervaz kartını programlayıp akla yatkın koordinatlarla ilaçlamayı gerçekleştiriyoruz. Şu an düzene tanımlı domates dair 5 dert var. Mısır üstünde de 5 rahatsızlığı belirleme edebiliyoruz. Bu rahatsızlıkları yüzdelik 90'ın üstünde adalet oranıyla belirleme edebiliyoruz. Diğer hastalıklarla ilişik çalışmalarımız bitmeme ediyor."
"Uygun bölgelere akla yatkın oranda ilaçlama yapmasını sağlıyoruz"
Takım üyelerinden Endüstri Mühendisliği 2. derslik talebesi Enes Ergül de tarımda verimi açık açık çoğaltma hedefiyle çıktıkları yolda bileşimli zeka tabanlı fon el işi algoritmaları geliştirdiklerini tabir etti.
Geliştirdikleri sistemin çiftçinin yetiştirdiği üründeki hastalığın tarlanın ne kısmında ve ne denli büyüklükte olduğuyla ilişik bilgiler sağladığını aktaran Ergül, icra ettikleri tayyareci semt çalışmalarında efdal randıman elde ettiklerini, bu sayede hem aşkın ilaçlamanın bitkiye zararını azalttıklarını aynı zamanda ilaçlama maliyetlerini düşürdüklerini vurguladı.
Ergül, toplam ürün tahminiyle çiftçinin sene böylelikle ne denli randıman hasat edeceğini de belirleme edebildiklerini belirterek, şöyleki bitmeme etti:
"Çiftçi normalde nerede dert var, nerede namevcut fark etmeksizin tarlanın tamamına ilaçlama yapıyor. Bu da maliyetin aşkın ehemmiyetli yönünü oluşturuyor. Dahası ortak tomar ilaçlama bitkilere dokunca vererek verimi de düşürüyor. Burada çiftçinin akla yatkın bölgelere akla yatkın oranda ilaçlama yapmasını sağlıyoruz. Bu dizge önemsiz tarlalarda kullanılabildiği üzere iri arazilerde aşkın henüz doğurgan oluyor. 20 ahit üzere ortak müddette kısaca 100 dönümlük araziyi tarayabiliyoruz. Taradığımız bölgede ne bölgede ne dert bulunduğunu belirliyoruz. Bu biçimde henüz doğurgan ilaçlama yapılmasını hedefliyoruz."
Şu an ticarileşme kapsamında kimi şirketlerle müzakere biçiminde olduklarını dile getiren Ergül, "Demo çalışmalarıyla şirketlere gidiyoruz, onların da hevesi oluyor. Tarım sektöründe bu bölgede ilaçlama yapanlar mevcut fakat yerinde belirleme karşılayıcı rastgele ortak düzentileme bulunmuyor." ifadelerini kullandı.