USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000
Teknoloji

Depremlerin arazi kabuğuna tesiri TÜBİTAK destekli projeyle araştırılıyor

TÜBİTAK destekli planlar kapsamında sahaya çıkan dü araştırma kadrosundan biri, depremlerin peşi sıra arazi kabuğundaki değişimlerin, gayr ise sarsıntılar sonrası hasarlı ve viran binaların aceleci tespitine enfrastrüktür sağlayacak meslek üstünde çalışıyor.

Depremlerin arazi kabuğuna tesiri TÜBİTAK destekli projeyle araştırılıyor
18-02-2023 14:08
Adana

Kahramanmaraş merkezli, 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin arkası sıra Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) yardımıyla düzenlenen planlar kapsamında bilim adamları ortalık çalışmalarına bitmeme ediyor.

Afyon Kocatepe Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi, Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Tiryakioğlu yürütücülüğünde Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Poyraz, Aksaray Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Cemil Gezgin, Afyon Kocatepe Üniversitesi Uzaktan Eğitim Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Üyesi, Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Halil İbrahim Solak, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Üyesi Ali Özkan'dan oluşan ekip, Kahramanmaraş merkezli depremler daha sonra arsa kabuğunda oluşan değişiklikleri inceliyor.

Bitlis Eren Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Üyesi Fatih Adıgüzel yürütücülüğünde İskenderun Teknik Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Efdal Kaya, Fırat Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi Aşır Yüksel Kaya ile Bitlis Eren Üniversitenden tedris üyeleri Aslı Deniz Adıgüzel ve Ahmet Şahap'tan oluşan kadro ise depremlerde hasarlı yapıların engin kavrama ve açıkça eşme kodlu coğrafi bilim sistemleri kullanılarak belirleme edilmesine müteveccih düzentileme yapıyor.

Prof. Dr. İbrahim Tiryakioğlu, AA muhabirine, TÜBİTAK yardımıyla depremin doğrudan arkası sıra bölgede meydana mevrut arsa kabuğu hareketlerinin incelenmesi üzere 5 üniversiteden araştırmacılarla sahaya çıktıklarını söyledi.

Malatya'dan güneye akla yatkın inerek toptan konumlama sistemleriyle ölçümler yaptıklarını tamlayan Tiryakioğlu, "Depremde alışılagelen koşullarda arsa gezilerinde yalnızca satıh kırıkları üstünde meydana mevrut cereyan miktarları ölçülebiliyor. Proje sebebiyle ise uydulardan toptan konumlama sistemleriyle bulunduğumuz noktaların koordinatlarını kırılan ortak halde hesaplayıp faylardaki hareketi yalnızca kırık üstünde değil faydan ırak noktalarda da kupkuru halde belirliyoruz. Bu projeyle, faydan sonradan ne bölgede ne derece cereyan olduğunu, arsa kabuğundaki değiş miktarlarını kırılan ortak halde hesaplıyoruz." niteleyerek konuştu.

Tiryakioğlu, plan sonuçlarının değerlendirilmesinin uydulardan mevrut bilgilerin de güncellenmesi dolayısıyla derinliğine ortak proses bulunduğunu fakat bölgedeki bazısı çakılı Küresel Konumlama Sistemi istasyonlarından aldıkları detayları yorumladıklarını aktardı.

İlk gözlemleri özetleyen Tiryakioğlu, şu detayları verdi:

"Örneğin ikinci depremin biçim üssüne andıran bulunan Kahramanmaraş'ın Ekinözü ilçesindeki istasyonunda 4,5 mt. yöresinde ortak hareketlenme var. Tabii kırık ve civarlarında bu miktarlar elan fazla, faydan uzaklaştıkça bu hacim azalıyor ve kılıç bunları belirleme ediyoruz. Yani çabucak ikinci depremle bu arada arsa kabuğunda 4,5 metrelik batıya akla yatkın ortak cereyan oldu. Şöyle beyan etmek icabında ortak noktanın koordinatı 4,5 mt. değişti. Tabii bunlar azami deformasyonlar hareketlerinin bulunduğu yerler."

Tiryakioğlu, araştırma sonuçlarının sesletim şeklinde ilişik birimlere sunulacağını tabir etti.

Depremde yıkılan binaların tespiti düşüncesince domestik yazılım tevlit çalışması

Dr. Öğr. Üyesi Fatih Adıgüzel de rastgele ortak deprem yahut ayrıksı ortak afetten önceki sıkıntısız peyk görüntüleri ile afetten ahir görüntüleri en endamsız müddette yorumlayıp ortak iskân durumunda müteaddit kuruluş yıkıldığı, müteaddit ferdin etkilendiği kabil detayları endamsız müddette ortaya çıkaracak domestik yazılım düşüncesince ortalık emek harcaması yaptıklarını dile getirdi.

Araştırmalarının, facia sonrası yapılacak icraat düşüncesince şişman suhulet oluşturacağını vurgulayan Adıgüzel, şunları kaydetti:

"Önceki peyk görüntüleri ve ahir peyk görüntüleriyle topladığımız verileri algoritmalarla bilgisayara aktarıyoruz. Depremin geneline gereğince Adana'da aşırı ortak tomar yadımlama olmadı fakat ayrıksı yadımlama bulunan bölgeleri bu programlama sebebiyle belirleme edebilecek bir hale geleceğiz. İleriki etaplarda rastgele ortak mümkün depremde dokunca gören alanları doğrudan belirleyebilmeyi sağlıyor. Yani sahaya çıkmadan önceki nerelerin yıkıldığını belirleme edebileceğiz. Şu an Hatay'ı, Kahramanmaraş'ı, Adıyaman'ı düşünecek olursak binlerce kuruluş yıkıldı. Bununla da çabuk ortak halde ne binaların yıkıldığı belirleme edilebilecek bir hale gelecek."

Dr. Öğr. Üyesi Efdal Kaya ise afetlerde hasar gören kuruluş ve sahaların zat kendine adına peyk görüntülerinden belirleme edilmesiyle ilişik lisanslı nice yazılım bulunduğunu fakat bunlarda belli başlı tahdidat bulunduğunu belirtti.

Çalışmanın, ülkenin bu mevzuda domestik ve ulusal ortak yazılımı olması açısından ehemmiyet taşıdığına ayraç fail Kaya, "Her seferinde değişik ülkelerden yazılım kabul etmek adına zat domestik ve ulusal yazılımımızı ortak kez ürettiğimizde bu yazılım sebebiyle nice bölgede hem deprem olsun hem yığın ve ya gayri tabii afetlerin tamamındaki etkiyi ortaya boşaltmak düşüncesince kullanılabilecek ortak enfrastrüktür yapmaya çalışıyoruz." dedi.

Kaya, elde edilmiş hasarlı kuruluş yahut sahaların en endamsız müddette öğrenilmesinin vakitten tasarrufla ilkin kontrol istirdat kabil mevzularda şişman üstünlük sağlayacağını laflarına ekledi.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
ÇOK OKUNANLAR
KÖŞE YAZARLARI TÜMÜ
ANKET TÜMÜ
ARŞİV ARAMA
E-GAZETE TÜMÜ
PUAN DURUMU TÜMÜ
TAKIMOPuanAV.
1Galatasaray3081+48
2Fenerbahçe3079+54
3Trabzonspor3049+11
4Beşiktaş3046+4
5Kasımpaşa3043-2
6Başakşehir FK3042+3
7Çaykur Rizespor3042-11
8Antalyaspor3041+2
9Adana Demirspor3039+7
10Alanyaspor3039-4
11Sivasspor3038-7
12Samsunspor3036-6
13Kayserispor3036-7
14MKE Ankaragücü3033-3
15Hatayspor3033-4
16Konyaspor3033-11
17Gaziantep FK3031-10
18Fatih Karagümrük3030-4
19Pendikspor3029-27
20İstanbulspor3013-33
GÜNÜN KARİKATÜRÜ TÜMÜ
Eski Günler