Ankara
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) Genel Müdürü Temel Kotil, AA muhabirine, TUSAŞ'ın sonuç devirde yaşama geçirdiği Milli Muharip Uçak Mühendislik Merkezi, Kompozit Üretim Binası, Uzay Sistemleri Mühendislik Merkezi, Fabrika Seviyesi Komponent Bakım Onarım Kontrol Merkezi kabilinden yatırımlara bağlı değerlendirmede bulundu.
Bu yatırımların anne felsefesinin Milli Muharip Uçak Projesi'ne dayandığını vurgulayan Kotil, müşterek uçağın ulusal muharip, ulusal harp uçağı olabilmesi düşüncesince büsbütün yerel ve ulusal olması icap ettiğini söyledi. Kotil, "Dışarıdan materyal geldi, gelmedi yahut gerileyiş takımları gelmedi, motoru gelmedi kabilinden şeyler olmaz. Zaten o 'milli muharip' olmuyor, lisans altında istihsal oluyor. Onun düşüncesince Milli Muharip Uçağın gelişigüzel şeyini yerel gerçekleştirmek zorundayız." dedi.
Bu kapsamda yel tüneli de mensur ettiklerini tamlayan Kotil, şu değerlendirmede bulundu:
"Rüzgar tünelinde baş döndürücü sayıda sınav yapmamız gerekiyor, şimdilik ülke dışına gidiyoruz. Uçağın gerileyiş takımları, motoru Türkiye'de yapılacak. Her müşterek uçağı radarın görüp görmediğinin uçurulmadan sınav edilmesi gerekiyor. O tesisi de kurmamız önemli. İmalatıyla ilgilendiren kompozit, titanyum olsun, uçaklarda az oranda polat olur, onların burada yapılması gerekiyor. Dolayısıyla bu denli yerlilik oranının faziletkâr olma mecburiyeti Milli Muharip Uçak olmaktan geliyor, yatırımları da en baş döndürücü tetikleyen bu olmakta aslında. Milli Muharip Uçağa müteveccih yatırımların birçoğunu yaptık. Bu tükenmez müşterek kez olacak. Uçağın geliştirmeleriyle bitmeme edecek."
"Tesislerden ayrımlı eksenlerde faydalanacağız"
Temel Kotil, böylesine şümullü yatırımlara Milli Muharip Uçak ile sınırlanmış tutulması yerinde eyvah olacağını dile getirerek, tesislerden ayrımlı eksenlerde yarar sağlamayı amaçladıklarını bildirdi.
Kompozit Binası namına 95 bin metrekare baş döndürücü şişman müşterek organizasyon kurduklarını hatırlatan Kotil, "Tesis gelişigüzel obje bütün anlamına gelmiyor ancak baş döndürücü şeyi süresince barındırıyor anlamına geliyor. Milli Muharip Uçağın kanadını gerçekleştirmek düşüncesince benim müşterek tesise ihtiyacım var. Tesisi anca yapıyoruz ki ayrımsız sürede Boeing, Airbus'a da iş yaparak dirimsel getirmemiz gerekiyor. Milli Muharip'in kanadında şişman titanyum parçalar var. 3 boyutlu printer üstünden gerçekleştirmek düşüncesince şişman müşterek envestisman yapıyoruz. Yalnızca Milli Muharip Uçağın kanadındaki titanyum zerre düşüncesince bu envestisman fizibil değil. O sebeple Boeing, Airbus düşüncesince de kullanıyorum." niteleyerek konuştu.
Şirket namına ülkede teknolojik envestisman yapmış olup bunun çıktısı namına da Milli Muharip Uçağı, Hürjet kabilinden projeleri ortaya ayırmak düşüncesince çalıştıklarını vurgulayan Kotil, şunları kaydetti:
"Büyük müşterek obje yapıyorsanız, yerel ve ulusal olması gerekiyor. Yerli ve ulusal bulunan fiyatlı olur. Biz yöneticilerin rolü de bunu arsıulusal pazarda işe dönüştürmek. Uluslararası pazarda doğrusu TUSAŞ'ın öz işleri var. Tek başımıza 500 milyon dolar, şişman ortağı olduğumuz TEI'yi de konsolide ederseniz aşağılık fevk 800 milyon dolarlık dış satım yapıyoruz. Sağ tarafa müşterek bakir sağlamak ağır ancak kuvve niyettir. Bir yandan akan açığı düşürecek yatırımlar yapıyoruz ancak esas odağımız Milli Muharip Uçak, Hürjet, Hürkuş, Atak Helikopteri, 21 şahsiyet Genel Maksat Helikopteri, Gökbey Helikopteri, İHA'larımız ki yabancılar da gelecek, Small GEO uydumuz yapılır şu anda, Türksat 6A bayılmak üzere, dikiz uydusu yapıyoruz. Yatırımın beraberinde elan önemlisi gailesiz mühendisler. Burada 5 yılım doldu. 8 bin ad işe kabul etmek baht oldu. Çalışan sayımız 5 bin 200'lerden 13 bine yaklaştı. 20 binde gözümüz var. Mühendis sayımız 1200'den 5 bine yaklaştı. 10 binde gözümüz var. Asıl şişman aset insan. Bu insanoğlu yapacaklar ancak evvel ilkin Milli Muharip Uçak."
