Antarctica
6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'nde kıtadaki ekosistemi ve çevreyi arkalamak düşüncesince ellerinden mevrut gayreti yayınlayan Türk bilgi insanları, çalışmalarında minimal fut izi bıraktı.
14 milyon kilometrelik alanıyla "dünyanın 5. iri kıtası" bulunan Antarktika, alçalma uyandıran coğrafyası ve doğasıyla kaşif ve ilmî araştırı ekiplerinin flaş noktalarından bir tanesi olma ayrıcalığı taşıyor.
Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda meydana gelen 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'nde Türk bilgi müşterilerini yaptıkları, çalışmalarla hem dünyanın istikbaline erke tutuyor aynı zamanda ana kara ve çevresinin ekosisteminin aksi biçimde etkilenmesini engelleyerek deli dolu hayatının koruyucusu oluyor.
"Bilim ve sulh kıtası" Antarktika'ya revan Türk bilgi insanları, çalışmalarını, 54 ülkenin yan yer aldığı ve 1961'de yürürlüğe giren Antarktika Antlaşmalar Sistemi'nde belirlenen kavait kapsamında ve 2017'de ikrar edilen Antarktika Antlaşması Çevre Koruma Protokolü'nde tamlanan şartlara akla yatkın biçimde yürüttü.
Türk bilgi insanları, bahis konusu meslek içinde çalışmalarını, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Madrid Protokolü'nü esasi almış yer aldığı yönetmeliğe göre, ana kara ve etrafında deli dolu hayatını koruyarak, "minimum fut izi bırakarak" tamamlamış oldu ve yurda döndü.
"Dünyanın en ilgisiz kıtası" şekilde vasıflandırılan Antarktika'da çabucak ilmî incelemelerin yapıldığı üslerin çalışkanlık gösterilmesine müsaade veriliyor.
Gelecekteki güvence
Antarktika; penguenler, foklar, balinalar ve kuşların da aralarında bulunmuş yer aldığı nice canlıya ev sahipliği yapıyor.
Güney sağlıksız kürenin en güneyinde arazi düzlük ve yüzdelik 98'i buzla ciltli bulunan kıta, dünyanın lezzetli su kaynaklarının yüzdelik 70'ini barındırıyor.
Antarktika'nın barındırdığı deli dolu kükremek kaynakları ve buzullarında hafi lezzetli su potansiyeli, yeryüzünün gelecekteki güvencesi şekilde görülüyor.
Çalışmaların yürütülmüş yer aldığı 68 aşama lodosluk enlemindeki Türk bilgi kampının bulunmuş yer aldığı Horseshoe Adası ve etrafında çoğu kez Adelie, Gento (Gentoo) ve tolga (Chinstrap) penguenleri, kürklü, yengeçyiyen (Crabeater) ve Weddell fokları, skua, polar sumrusu, alkan martı ve karabatak kuşları ile yoğunluklu şekilde sıkıntı balinalar ve bulunmaz de olsa "orka" çeşidi balinalar görülüyor.
10 metreden müşterek tomar yaklaşılması yasak
Kıta üstünde ilmî faaliyetlerde ilgi edilmesi müstelzim en ehemmiyetli konulardan bir tanesini insanoğlu elinin minimum değdiği bu kıtadaki canlılarla bulunan etkileşim oluşturuyor.
Doğal hayatın aksi etkilenmemesi düşüncesince kıtadaki canlılara en müşterek tomar 10 mt. yaklaşılması gerekiyor.
Bilim seferlerindeki katılımcılara kıtaya fut basmadan ilkin bilgilendirmeler yapılıyor. Bu kapsamda saf hayatlarında hâlâ ilkin adamla değinme etmemiş canlıların ortada tetik yürünmesi ve minimal gürültüde çalışılması ehemmiyet taşıyor.
Kıtadaki hayvanlar; başta üreme, yumurtlama dönemlerinde hâlâ kırılan oluyor. Bu nedenle katılımcılara "eğer canlılar size yaklaşırsa onları korkutmadan usulca aranızdaki mesafeyi artırın yahut çakılı kalmış şekilde canlının alternatifini değiştirmesine müsaade verin" tavsiyesinde bulunuluyor.
"Seferlerimizde 'çevre zabiti' bulundurmaya çaba ediyoruz"
6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Çevre Zabiti ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsünden Dr. Atilla Yılmaz, kıtadaki çalışmalarında kendilerine haremlik fail AA muhabirine icra ettiği açıklamada, insanoğlu elinin minimum değdiği arazi bulunan Antarktika'nın "benzersiz" müşterek ekosisteme ehil bulunduğunu söyledi.
Yılmaz, şunları kaydetti:
"Seferlerimizde mekân kurallarının gözetilmesi düşüncesince 'çevre zabiti' bulundurmaya çaba ediyoruz. Bu kişi, çoğu kez sahada planlı çalışmaların buranın kurallarına akla yatkın olup olmadığını denetliyor ve muhtemel müşterek çevresel kaymakamlık yerinde engelleme düşüncesince vebal üstleniyor. Bu süreç, kere öncesinde başlıyor.
Katılımcıların ana kara üstünde araştırı yapabilmesi ve sağlam alabilmesi düşüncesince ayrışık izinler alması gerekiyor. Bu mevzuda izinli merci de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. Bizler de kere öncesinde kere katılımcıları ile Bakanlık arasındaki koordinasyonu sağlıyoruz."
"Minimum fut izimizi çoğaltmak düşüncesince çalışıyoruz"
Yılmaz, emekleri esnasında rastladıkları canlıları tasalı etmemek düşüncesince çaba gösterdiklerini aktararak, "Buradaki ekosistemin korunması yerine ayrıksı kıtalardan kıtaya ilişik sıfır türlerin taşınmaması baş döndürücü ehemmiyetli müşterek husus. Uçaktan iner inmez kıtaya önceki fut basışımızda botlarımızı hususi solüsyonlarla dezenfekte ediyoruz. Bu uygulamayı herhangi müşterek çağ meydan emek harcaması gerçekleştirmek düşüncesince gemiden ayrılırken ve karadan gemiye gelirken tekrarlıyoruz. Bilim seferlerimizde Antarktika'nın çevresini arkalamak düşüncesince elimizden mevrut gayreti gösteriyoruz ve kıtaya dürüstlük manada minimal fut izimizi çoğaltmak düşüncesince çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.
