Ankara
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, mevzuya bağlı Twitter hesabından videolu paylaşımda bulundu.
Türkiye'nin, ABD'den sonraları kişi denetleme robotunu geliştiren ikinci yurt olduğuna ayraç fail Varank, "2017'de İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) düşüncesince TÜBİTAK'ın başlatmış olduğu projede 'Robot Göz' katıksız kavara hatlarındaki aksaklık ve kaçakları belirleme ediyor. Böylece milyonlarca liralık artırım sağlanacak. İstanbul hizmetten de teknolojiden de arka kalmayacak." ifadesini kullandı.
Bakanlıktan meydana getirilen yazılmış açıklamaya göre, Robot Göz, İGDAŞ düşüncesince Türk mühendislerce tasarlandı.
TÜBİTAK RUTE kabilinden 4 salname çalışmanın kararında geliştirilen Robot Göz, üstünde mevcut 900 sensörüyle katıksız kavara borularındaki kavara kaçaklarını belirleme edecek.
Açıklamada görüşlerine toprak sunulan TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, plan fikrinin 2017'de İGDAŞ kabilinden kendilerine getirildiğini belirtti.
Robot Göz'ün, İGDAŞ'ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki hattında denetleme yapacağını bildiren Çimen, bu değişen teknolojinin benzerinin hoppadak ABD'de olduğuna ayraç etti.
Çimen, "Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına sevap ödüyorsunuz. Şu anda kılıç bu teknolojiye erbap kendisine dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotla isticar kanalıyla fariza verebilir bir vaziyete geliyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'de çıplak ortak sektörde hakeza gelişmelerin yaşanıyor olmasının menfaatlerini gururlandırdığını tamlayan Çimen, "Robotumuz ayrımsız sürede haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Deprem alelacele boruların depremden sonraları kullanılıp kullanılamayacağını, toprak değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
"Karmaşık hatlarda akım edebiliyor"
TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Grubu Baş Uzman Araştırmacısı ve Proje Yürütücüsü Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu da Robot Göz'ün borazan içindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz enformasyon testini başarıyla tamamladığını aktardı.
Robot Göz'ün en ehemmiyetli hususi durumunun "manyetik seyelan kaçağı sensörü"nü kaydeden Yavaşoğlu mevzuya bağlı detayları şu şekilde paylaştı:
"Robot Göz'ün kalbi burası. Üzerinde 900 lamise var. Bu sensörlerle hem borazan içindeki hem de aut yüzeyindeki kusurları belirleme edebiliyoruz. Robot Göz, 9 modülden oluşuyor. Yılansı ortak yapısı var. Yönelme, deveran hareketleri yapabiliyor ve ağdalı kent borazan hatlarında bu yapısı yardımıyla ferah ferah akım edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember biçiminde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda biçimsizleşme mevcut mı? Bunları belirleme etmiş oluyoruz. Tamamen kablosuz bulunan Robot Göz, alıcı modüllerindeki antenler yardımıyla borazan içinden haberleşiyor. Bu güç ortak robot projesi zira içinde 247 elektronik büyük ve 3 mikrobilgisayar var. Bu projenin en güç taraflarından ortak tanesi de çalışacağı ortamın baş döndürücü dayanıklı olması. Akış varken robotun ameliyat yapması gerekiyor. Akışa dirlik akım edebilecek 30 bara denli tazyik altında çalışacak robotik cümle geliştirmeniz gerekiyor."
Robot Göz'ün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının ağız ağıza TÜBİTAK RUTE kabilinden geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, "Bunun evcil mühendisler kabilinden geliştirilmiş olması alım çalım verici. 20'nin üstünde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En endamsız sürede robotumuzu deli dolu ayrıca kıymetlendirmek düşüncesince çalışmalara bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Grubu Lideri Dr. Yusuf Engin Tetik de Robot Göz'den elde edilmiş verilerin ameliyat sonrası ele alındığını kaydederek, "900 ayrımlı sensörden tahsil edilen veri, robotun kişi içinde ortak pırtı mekanizmasında tutuluyor. Operasyon sonrasında işleniyor. Hatalar hâlâ sonraları bulunuyor." bilgisini paylaştı.
