Ankara
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, mevzuya bağlı Twitter hesabından videolu paylaşımda bulundu.
Türkiye'nin, ABD'den sonradan zat denetleme robotunu geliştiren ikinci dünya olduğuna ayraç fail Varank, "2017'de İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) düşüncesince TÜBİTAK'ın başlatmış olduğu projede 'Robot Göz' saf katıksız gürültü yağı lambası hatlarındaki aksaklık ve kaçakları belirleme ediyor. Böylece milyonlarca teklik artırım sağlanacak. İstanbul hizmetten de teknolojiden de art kalmayacak." ifadesini kullandı.
Bakanlıktan meydana getirilen yazılmış açıklamaya göre, Robot Göz, İGDAŞ düşüncesince Türk mühendislerce tasarlandı.
TÜBİTAK RUTE çeşidinden 4 salname çalışmanın kararında geliştirilen Robot Göz, üstünde mevcut 900 sensörüyle saf katıksız gürültü yağı lambası borularındaki katıksız gürültü yağı lambası kaçaklarını belirleme edecek.
Açıklamada görüşlerine toprak sunulan TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, plan fikrinin 2017'de İGDAŞ çeşidinden kendilerine getirildiğini belirtti.
Robot Göz'ün, İGDAŞ'ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki hattında denetleme yapacağını bildiren Çimen, bu hızla gelişen teknolojinin benzerinin elden ABD'de olduğuna ayraç etti.
Çimen, "Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına sevap ödüyorsunuz. Şu anda tığ bu teknolojiye erbap adına dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotla isticar kanalıyla görev verebilir bir duruma geliyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'de çıplak birlikte sektörde hakeza gelişmelerin yaşanıyor olmasının çıkarlarını gururlandırdığını tamlayan Çimen, "Robotumuz bire birlikte sürede haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Deprem alelacele boruların depremden sonradan kullanılıp kullanılamayacağını, toprak değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
"Karmaşık hatlarda akıntı edebiliyor"
TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Grubu Baş Uzman Araştırmacısı ve Proje Yürütücüsü Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu da Robot Göz'ün borazan içindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz enformasyon testini başarıyla tamamladığını aktardı.
Robot Göz'ün en ehemmiyetli hususi durumunun "manyetik akma kaçağı sensörü"nü kaydeden Yavaşoğlu mevzuya bağlı detayları şöyleki paylaştı:
"Robot Göz'ün kalbi burası. Üzerinde 900 anten var. Bu sensörlerle hem borazan içindeki hem de aut yüzeyindeki kusurları belirleme edebiliyoruz. Robot Göz, 9 modülden oluşuyor. Yılansı birlikte yapısı var. Yönelme, dolaşım hareketleri yapabiliyor ve kompleks kent borazan hatlarında bu yapısı sebebiyle ferah ferah akıntı edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember biçiminde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda biçimsizleşme mevcut mı? Bunları belirleme etmiş oluyoruz. Tamamen kablosuz bulunan Robot Göz, alıcı modüllerindeki antenler sebebiyle borazan içinden haberleşiyor. Bu ağır birlikte robot projesi zira içinde 247 elektronik büyük ve 3 mikrobilgisayar var. Bu projenin en ağır taraflarından birlikte tanesi de çalışacağı ortamın baş döndürücü güçlü olması. Akış varken robotun ameliyat yapması gerekiyor. Akışa huzur akıntı edebilecek 30 bara derece tazyik altında çalışacak robotik manzume geliştirmeniz gerekiyor."
Robot Göz'ün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının ağız ağıza TÜBİTAK RUTE çeşidinden geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, "Bunun domestik mühendisler çeşidinden geliştirilmiş olması alım çalım verici. 20'nin üstünde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En çelimsiz sürede robotumuzu çalışkan ayrıca gitmek düşüncesince çalışmalara bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Grubu Lideri Dr. Yusuf Engin Tetik de Robot Göz'den elde edilmiş verilerin ameliyat sonrası ele alındığını kaydederek, "900 değişik sensörden tahsil edilen veri, robotun zat içinde birlikte pırtı mekanizmasında tutuluyor. Operasyon sonrasında işleniyor. Hatalar henüz sonradan bulunuyor." bilgisini paylaştı.
