Eskişehir
Anadolu Üniversitesi (AÜ) Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Müdürü Doç. Dr. Yusuf Levent Şahin, ebeveynlerin devir içi ortamlarda evlatlarının fotoğraf, videoteyp ve konum bilgisiyle bitirdikleri paylaşımların, onların sayısal asayiş ve mahremiyetini iri riske attığı uyarısında bulundu.
Şahin, AA muhabirine, sosyal medyanın günce yaşamda yaygınlaşmasıyla dünkü nice kavramla karşılaşıldığını söyledi.
Hayatı iri seviyede muhavvil bu yatak dolayısıyla bazısı halleri tarif etmek düşüncesince dünkü kavramlara gerekseme duyulduğunu tamlayan Şahin, bunlardan birinin "sharenting" bulunduğunu aktardı.
Şahin, bu kavramın, İngilizcede "paylaşım" ve "ebeveyn" anlamlarına mevrut "share" ile "parent"ten türetildiğini aktardı.
Sharenting olgusuyla ilgilendiren bilgi verici Şahin şu halde konuştu:
"Bunun ortaya çıkmasının sebebi, sosyal medyanın gelişigüzel durumumuzu paylaştığımız birlikte ortam durumuna gelmesidir. İyi niyetlerle üstelik olsa hâlâ olgunlaşmış sıfır evlatlarımızın fotoğraflarını veya videolarını paylaşma dair da iri birlikte motivasyona sahibiz. Bu tutum evren çapında bulunan birlikte eğilim. SODİGEM araştırı kadrosundan İrem Ebru Yıldırım neşeli ve Elif Elumar öncülüğünde bu mevzuda birlikte yazın emek vermesi yaptık. İstatistiklere bakılınca birlikte bebek hâlâ 13 yaşına gelmeden evvel sosyal medya platformlarında kendisiyle ilgilendiren sayı farkı 1300 foto ve videoteyp paylaşıyor. Burada çocuğun inisiyatifinin haricinde onunla ilgilendiren sayısal fut izi bırakılıyor. Söz konusu fut izi de birlikte hâlâ arka alınamaz birlikte izdir. Bu iz, çocuğun yetişkinlik yıllarında iş oluşturabilir."
- "Tanımadığınız insanlara çocuğunuzla ilgilendiren verileri sağlamaktadır olabilirsiniz"
Doç. Dr. Şahin, sosyal medya uygulamalarının parasız fariza sunduğunu fakat bunu, verileri kıymetlendirme karşılığında yaptığını anlattı.
Farklı platformlarda paylaşılan birlikte fotoğrafın "silindi" yerine işaretlenmesine karşın data tabanlarından kaldırılmadığını dile getiren Şahin, paylaşılan gelişigüzel şeyin sayısal platformda birlikte hâlâ silinmemek kıl payı sürekli bir vaziyete geldiğini vurguladı.
Kim olursa olsun birisinin fotoğrafını veya videosunu sellemehüsselam paylaşmanın gizlilik ihlali bulunduğunu bildiren Şahin, bu eş anlaşılan birlikte yaşın altındaki çocuksa hâlâ tetik davranılması gerektiğine dikkati çekti.
Sosyal medyada paylaşılan foto ve videoları her insanın görebildiğini kaydeden Şahin, "Paylaştığınız fotoğraflara veya videolara gelişigüzel ayrışık insanoğlu ulaşabiliyor. Paylaşımınıza konum kıl payı bilgiler de eklediyseniz bu gerçekte fotoğrafa vasıl insanların sonraları evladınıza dokunca ita gayeli kullanılabilecek halde verileri sunmanız anlamına gelir." dedi.
Şahin, bazısı ebeveynlerin "Benim hesabım kapalı. Sadece çevremdeki insanoğlu bunu görüyor." düşüncesinde bulunduğunu fakat kilitlenmiş veya dışarıya açıkça sıfır hesaplardaki foto veya videolara ulaşmanın aşırı bedava bulunduğunu belirtti.
Bunun düşüncesince geliştirilmiş platformların bulunduğunu aktaran Şahin, "Tanımadığınız insanlara çocuğunuzla ilgilendiren verileri sağlamaktadır olabilirsiniz. Her birlikte paylaşım, çocuğa dokunca ita olasılığı bulunan insanlara bebek üzerine bilgi hasretmek demektir. En ideali, çocuğun foto veya videolarını sosyal medyada paylaşmamaktır. İlla ki paylaşım yapacaksak da bebek üzerine belkili olduğunca az data sunarak, en azından birlikte konum işaretlenmesi yapmadan gerçekleştirmeliyiz." uyarısını yaptı.
Şahin, "sharenting"e dikkati döşemek düşüncesince SODİGEM mensubu Hilal Şimşek'in canlandırma hazırladığını laflarına ekledi.
