Edirne
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta, zirai sulama sistemlerini değiştirerek Türkiye'de salname 20 bilyon metreküp su tasarrufu sağlanabileceğini söyledi.
Türkiye Kent Konseyleri Platformu 27. Genel Kurulu, Edirne Kent Konseyi ev sahipliğinde Edirne Belediyesi Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi.
Küresel hava krizi ve etkilerinin konuşulmuş olduğu görüşmede "İklim Krizi ve Kır" başlıklı sokum özne Prof. Dr. Orta, hava değişikliğiyle beraberce kuraklığın etkilerinin dikçe hissedilmeye başlandığını belirtti.
Orta, kuraklığın öbür tabii afetlere gereğince etkilerinin aşırı elan iri ve onarılamayacak zararlara illet bulunduğunu anlatım etti.
Kuraklığın sonuç zamanlarda tesirinin arttığını, su sıkıntılarının giriş göstermeye başladığını özetleyen Orta şu halde bitmeme etti:
"Uzun sene averajlarına gereğince az yağmur düşmesiyle meteorolojik kuraklık oluşuyor. Sonra topraktaki gönen azalıyor ve zirai kuraklık başlıyor. Ardından arazi altı ve arazi üstü su kaynakları azalmaya başlıyor, hidrolojik kuraklık ortaya çıkıyor. En böylece demincek topu topu dünyada yaşanmış olan şahısların cebini ve sağlığını etkileyen sosyoekonomik kuraklık. Bunlara üzerine lazım önlemlerin katılması gerekiyor."
Orta, geçer not suyun üçte ikisinin zirai sulamaya gittiğini ve bu oranın aşırı faziletkâr olduğuna dikkati çekti.
Vahşi sulama sistemlerinin hesabına çağcıl sistemlere yönelmenin gereğini vurgulayan Orta, "Geleneksel yöntemlerden vazgeçmemiz lazım. Çeltik ekmeyeceğiz, ne yapalım? Bulgur pilavı ile kılıç bu işi aşırı elan şen yaparız. Belki canımız acıyacak, çeltikçiler dünkü iş anımsamak durumunda duracak lakin ilaç yok." dedi.
Orta, Türkiye'de zirai sulamaya yılda 40 bilyon metreküp su harcandığını belirtti.
Eski meslek sulama şekillerinde kayıpların iri bulunduğunu özetleyen Orta şunları kaydetti:
"Sulamada aşırı kaybımız var, doğrudan bağlı meslek sulamaya geçmemiz lazım. Yağmurlama ve felç sulama sitemlerine geçilmesi gerekli. Türkiye'de 6 milyon hektar düzlük sulanıyor, hala yüzdelik 85'i satıh sulamayla yapılıyor. Yalnızca yüzdelik 15'i yağmurlama ve felç sulama sistemiyle yapılıyor.
Salma sulamada 100 litrenin 70 litresini kaybediyoruz, yağmurlama ve felç sulamada az elan tek kaybolma yok. Yüz litrenin 90-95 litresini kullanabiliyoruz. Başka kere yok, sulama sistemlerini değiştirmemiz lazım. Çok acil halde şekilleri değiştirmeliyiz. Sulama şekillerinin kraliçesi felç sulama sistemi. Her yerde de uygulayabilirsiniz. Sulama yöntemlerini değiştirerek yılda 20 bilyon metreküp su tasarrufu edebiliriz. Yılda zirai sulamaya 40 bilyon metreküp su harcıyoruz, yarısını tasarruf edebiliriz. Bu işi besin güvenliğini bozmadan gerçekleştirebiliriz."
