İstanbul
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından meydana getirilen açıklamaya göre, TEKNOFEST'21 için TÜBİTAK'ın haysiyet misafiri şekilde İstanbul’a mevrut Prof. Aziz Sancar, TÜBİTAK Fen Lisesi’ni görüşme etti. Ziyaret esnasında Sancar'a Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır ile TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal zevcelik etti.
TÜBİTAK Gebze Kampüsünde alkışlarla karşılanan Sancar, sınıfları gezdi, okulun yetişek müfredatına bağlı bilgiler aldı. TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsünde (UME) öğrencilere müşterek konuşma verici Sancar, icra ettiği sunumda Türk dünyasının evren bilimine katkısını tarihî müşterek perspektiften değerlendirdi.
Sancar, Türk dünyasını ilmî yardım açısından benzeşim geçmişe ehil bulunduğunu vurguladığı Çin ile karşılaştırırken Princeton Üniversitesi’nden S. Frederick Starr’ın "Kayıp Aydınlanma: Orta Asya’nın Altın Çağı" isminde kitabına atıfta bulundu.
Avrupa'da Orta Çağ'ın sürdüğü zamanlarda Türk dünyasının ışıma dönemi yaşadığını kaydeden Sancar, bu zamanda Müslüman Türk dünyasından İbn-i Sina, Biruni, El-Cezeri, Uluğ Bey ve Harezmi neredeyse ilim adamlarının evren bilimine ehemmiyetli katkılar sunduğunu söyledi. Sancar, Türk dünyasında yaşanmış bulunan ışıma devrinin Ali Kuşçu neredeyse ilim adamlarıyla Osmanlıya da taşındığını vurguladı.
Sancar, Türkiye'nin kuramsal eğitimde baş döndürücü dobra bulunduğunu belirterek, "Ben doktora yaparken baş döndürücü külfet çektim. Çünkü deneyim yapamıyordum. Türkiye, bizi kuramsal bölgede baş döndürücü dobra hazırladı ancak deneyim tecrübemiz eksikti. Bilim gerçekleştirmek deneyle olur. Biz, çocuklarımıza er yaşta deneyim yapmayı öğretmeliyiz." dedi.
ABD'de Türk Kültür Merkezi düz yazı ettiklerini özetleyen Sancar, "Arka bahçesinde köşede Atatürk'ün büstü var, müşterek köşede de Piri Reis'in. Piri Reis'i koymamın sebebi, o evren haritasını ego de DNA tamir haritasını yaptım. 'Benim Piri Reis haritam' dedim." ifadesini kullandı.
Öğrencilere İngilizce müşterek lokma önleyen Sancar konuşmasının başlangıcında "Sunum uygulayım değil Türkçe anlatılabilir. Türkiye'ye geldiğimde evvela dü hafta Türkçem kısılmış olur. İkinci haftadan sonradan şerha açılır. O nedenden müsaadenizle sunumu İngilizce yapacağım." demesi özen çekti.
"Beni ki yavuklu gösterdi bilmiyorum"
Prof. Aziz Sancar, sunumun peşi sıra öğrencilerin sorularına karşılık verdi. "Nobel'e nite başvurdunuz?" sorusu üstünde Sancar, şunları söyledi:
"Başvurmak diyerek müşterek obje yok. Kendinizi Nobel'e yavuklu gösteremezsiniz. Nobel, Kimya Komitesi Başkanı bizim onurumuza aşındırmak verdiği devir bana dedi ki: 'Ben arsıulusal toplantılara gidemiyorum, hepsi etrafıma toplanıp beni etkilemeye çalışıyor.' Nobel şahıs propagandanızı yapmakla kazanılmaz. Beni, bugüne kadar, ki yavuklu gösterdi bilmiyorum. En iri gaye, Nobel değildir, kitaptır. 100 sene sonradan benim buluşlarımı sizin neredeyse Türk evlatları okuyacaklar ve 'Bunu müşterek Türk yaptı.' diyecekler. Benim amacım oydu. Ben Nobel düşünmüyordum."
Sancar, "Neden DNA onarımı çalıştınız?" sorusunu şöyleki yanıtladı:
"DNA yapısı keşfedildiğinde, 'Bu genetiğin asliye yapısıdır ve bozulmaz.' diyerek müşterek fikir seçimi vardı. Sonradan baktılar ki röntgen ışınlarıyla gün ışınlarıyla apayrı çevredeki kimyasallarla yıkma olunca mutasyona faktör oluyor, dokunmabana oluyor. Benim doktora yaptığım hoca, evvela el DNA'yı onaran müşterek sistem bulunduğunu keşfetmişti. Ama bu enzimin nite çalıştığını müşterek ayrışık çözemedi. Çünkü halletmek düşüncesince enzimi paklamak lazım. Enzim baş döndürücü az oranda yapılıyordu. Ben enzimi çoğalttım ve arıttım ve nite onarılır onu çözdüm. Başka tamir mekanizmaları mevcut onlarla bitmeme ettim. Bilimde müşterek testin nereye götüreceğini bilemezsiniz. Ben bununla uğraşırken müşterek de baktım ki insanda DNA tamir enzimine mail müşterek protein mevcut ancak DNA onarımı yapmıyor. Bu ne yapıyor diyerek araştırırken müşterek baktım ki bu dirim ilmi saati arama ediyor. Bunun üstünde dirim ilmi sayaç üstünde çalışmaya başladım ve ikisini birleştirdim. Şimdi dirim ilmi saat, DNA onarımını nite arama ediyor? Bunu kullanarak hem dokunmabana önleminde bununla beraber dokunmabana tedavisinde nite kullanabiliriz, deminden o emek vermeyi yapıyoruz."
"Ben baş döndürücü milliyetçiyim, benim düşüncesince iri müşterek motivasyon"
"Emeklerinizin karşılığını aldınız mı, amacınıza ulaştınız mı?" sorusu üstünde Sancar, şu yanıtı verdi:
"5 sene geceli gündüzlü çalıştık. İnsanda DNA nite tamir ediliyor bunu anımsamak istiyorduk. Eğer ehemmiyetli müşterek madde üstünde çalışıyorsanız biliniz ki o madde üstünde etkin 5 kişioğlu hâlâ vardır. Eğer Japonya'dan birisi bunu bizlerden müşterek ay evvela bulsaydı, bizim 5 yılımız heba olurdu. Bilim gerçekleştirmek emeksiz değil. Ben, bunu nikbet düşüncesince yapıyordum insanoğlu nite onarılıyor. Çünkü bakterilerdeki proteinler insanda yok. Ama insanda da onarıldığını biliyordum ve bunu halletmek istedim. Sayısız uykusuz gecelerimiz oldu."
Sancar, "En dobra olmak, muvaffak kızarmak düşüncesince ne gerektiği" şeklindeki müşterek istifham üstünde şunları kaydetti:
"Bazen yenilir, arada sırada yeneriz. Her şeyi ego başaracağım diyerek müşterek obje yok. Fatih'in ünlü müşterek lafı vardır. 'İstanbul, ya ego seni alacağım ya sen beni alacaksın.' İnatçı olacaksın ve arzulu olacaksın ve etraflı enerjini ona vereceksiniz. Bu fedakarlık ister, ailede ağır ahval yaratabilir. Siz tün yarılarına denli çalışabilirsiniz eş evde bekliyor. Denge ihdas etmek gerek. Eğer istekliyseniz 'Ben yapacağım dersiniz' yaparsınız. Büyük işler yapmış baş döndürücü bilimci sağlam bahtiyar değiller aslında. İkide müşterek anlatmak istemiyorum ancak ego baş döndürücü milliyetçiyim. Bu benim düşüncesince iri müşterek motivasyondur. Ne denli streslere girsem, onun tesellisi var."
Neden biyoloji?
"Neden biyoloji?" sorusu üstünde Sancar, "Gelirken Hasan Hoca (Mandal) ile konuşuyorduk. Tıbbiyeye gittim hekim oldum. Orada öğrendim ki etibba endüstri adam neredeyse çalışıyor. Mardin Savur'un Surgücü köyünde keyif ocağında çalışıyordum orada baş döndürücü verem vardı. Sağlık Bakanlığı kilolarca çare gönderiyordu. Merak ettim. Zatürre olunca penisilin veriliyor. Benim hayatım anca kurtarıldı. Ben batar olmuştum kardeşimden kaptım. Kardeşim öldü. Ben de batar oldum, ego ak yazılı çıktım. Türkiye'ye penisilin toy geliyordu. Penisilin iğnesi yaptılar ego iyileştim. Ama penisilin tüberkülozu otama etmiyor. Sordum soruşturdum, kitapları araştırdım yanıtı yok. Ne mikrobiyologlar ne etibba biliyor. Sadece Türkiye'deki etibba değil dünyada bilinmiyordu. Doktorlar sunulan şeyleri pratik ediyor, müşterek araştırı toy müşterek irfan yapmıyor. O bakımdan ben, mecbur müşterek kişioğlu olarak, moleküler biyolojide doktora hazırlamaya değişmeyen verdim." ifadelerine arazi verdi.
Sancar, "Nobel'i Anıtkabir'e bağış etmeye nite değişmeyen verdiniz?" sorusuna müteveccih de, "Söyleyeceğim ancak kimesne alkışlamayacak evet mu?" dedi. Sancar, şöyleki bitmeme etti:
"İlginç müşterek obje Nobel'i ego aldım. Onun heyecanı, kargaşalığı vardı. Eşime söyledim, eşim Amerikalı, 'Ben bunu Anıtkabir'e koyacağım.' 'Tabii apayrı ne yapacaksın?' dedi. O Amerikalı kadın. Çünkü ona Atatürk'ü anlatmıştım. Atatürk'ü nice Türk'ten hâlâ baş döndürücü ölçüm ediyordu. Ben de beklenmeyen ettim. 'Yok, kılıç saklayalım.' demedi. Ben Atatürk'ün sebebiyle oraya vardım. Çünkü Mardin'in Savur ilçesinde anası babası kıraat yuvarlak bilmeyen müşterek çocuğun yetişek görüp Nobel alması Mustafa Kemal Atatürk sebebiyle oldu."
"5 Türk Lirası'nın üstündeki DNA resminin üstünde yazık bulunduğunu söylemiştiniz. Baktım ancak hatanın nedenini yazan müşterek eşme yok. Hatanın nedenini nikbet ettim." diyen müşterek öğrenciye de Sancar, "Oradaki sarmal, soldan sağa dönüyor, esas DNA sağdan sola dönüyor." yanıtını verdi.
"Türkiye ileride"
Soru karşılık kısmının peşi sıra Sancar'a teşekkürname fail TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mandal, namına günün anısına 1875'te onama edilen ölçümlü sistemin dü simgesinden birisi bulunan ve 2018'de yürürlükten kaldırılan kilo prototipi bağış etti.
Sancar, konferansın peşi sıra "Medikal Biyoteknoloji Araştırma Merkezi"ni görüşme etti. TÜBİTAK MAM Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Şaban Tekin, Sancar'a, merkezde ölçülü aşılama ve çare ihya çalışmalarına bağlı müşterek lokma yaptı. Daha sonradan Moleküler Biyoloji Laboratuvarı, Hücre Kültürü Laboratuvarı, Hücre Geliştirme Laboratuvarı görüşme edildi.
Sancar, hâlâ sonradan COVID-19 Türkiye Platformu'ndaki ilim kullanmakta olanları ile "Birlikte Geliştirme ve Birlikte Başarma” başlıklı görüşmede müşterek araya geldi. Toplantıda mütekellim Sancar, Türkiye'yi aşılama dair nice ülkeden müterakki bulduğunu söyledi. Sancar, ortam içerisinde doğacak salgınlar düşüncesince de icraat yapıldığını vurgulayarak, "Burada bilgelik ve adım itibarıyla çelimli müşterek enfrastrüktür var." dedi.
Toplantının peşi sıra Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Kacır, Sancar'a 2020 Ulusal Antarktika Bilim Seferi Hatırası müşterek tablo, TÜBİTAK Başkanı Mandal da üstünde Piri Reis haritası bulunan müşterek hilat bağış etti.
TÜBİTAK Fen Lisesi
TÜBİTAK Fen Lisesi, yetik ve kalifiye insanoğlu gücü ve müterakki dozaj laboratuvarlarıyla Ar-Ge ve uygulayım bilimi dünyasının kılavuz kaptan araştırı merkezleri ve enstitülerini içerisinde bulunduran TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi'nde kuruldu. Lisede çözümlemeli düşünen, maşer ve mekân bilinci ümranlı geleceğin şef ilim insanlarını yetiştirilmesi hedefleniyor.
Yaklaşık 44 bin metrekarelik bölgeye ehil lisede çağcıl teknolojiyle donatılmış 24 derslik, 600 mektepli kapasiteli mektepli yurdu ve 10 müterakki dozaj asliye ilim atölyesi bulunuyor.
Bu yetişek ve tedris yılı düşüncesince 90 öğrencinin alındığı lisede eğitim, müşterek sene İngilizce tedbir peyda etmek neredeyse yekûn 5 sene sürecek. Eğitim-öğretim yılının evvela devrinde öğrencilere selektif şekilde Almanca ve İspanyolca kıstak eğitimi veriliyor. Öğrenciler, tedbir sınıfından doğmak neredeyse tahsil zarfında maaş 500 teklik yanıtsız burs alacak.
Lisede, Biyoteknoloji, Malzeme Bilimi, Veri Analizi, Bilim, Teknoloji ve Sosyal Değişme, Sürdürülebilir Gıda ve Su Politikaları, İnovasyon Odaklı Proje Tasarımı, Yapay Zeka Uygulamaları, İnsan-Makina Etkileşimi, Nesnelerin İnterneti Uygulamaları neredeyse 28 değişik selektif dersin bulunmuş olduğu müşterek tedris programı uygulanıyor.
Gebze yerleşkesinde konaklama olanağı bulunan öğrenciler, TÜBİTAK laboratuvarlarını kullanabilecek. Kurumun tarz ve enstitülerinde yetişim yapabilecek. Kariyerleri zarfında mentörlük desteği, ilim söyleşileri, pakt etkinlikleri, spor müsabakaları, uygulayım geziler ve hâlâ sağlam baş döndürücü imkân öğrencilere sunulacak.
Liseye, 2020-2021 yetişek ve tedris senesinde resmi, hususi ve mortocu gönül cambazı ortaokullarının 8'inci sınıfında tahsil gören ve 2021 merkezi imtihan sonuçlarına uyarınca yüzdelik 1'lik muvaffakiyet diliminde arazi düzlük öğrenciler başvurdu.
TÜBİTAK Fen Lisesi Merkezi Yetenek Giriş Sınavı’na başvurular, 2-4 Temmuz’da e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi üstünden yapıldı. Giriş sınavı, 9 Temmuz'da 25 ilde gerçekleştirildi. Sınav sonuçlarına uyarınca 37 değişik ilden 19’u kız 71’i koca peyda etmek neredeyse 90 mektepli liseye yerleşti.
Aziz Sancar
Prof. Dr. Aziz Sancar, Mardin'in Savur ilçesinde doğdu. Hiç yetişek sıfır ailesinin 8 çocuğundan biriydi. Çocuklarının eğitimine ehemmiyet verici ailesi sebebiyle üniversiteye denli Mardin'de okudu. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde lisans eğitiminin tamamladıktan sonradan ABD'ye lisansüstü yetişek düşüncesince gitti. Doktora derecesini Teksas Üniversitesi'nden Moleküler Biyoloji sahasında aldı. DNA tamiri ve göze döngüsü neredeyse bölgelerde uzmanlaştı. 2015 senesinde DNA tamiri ile ilgilendiren Tomas Lindahl ve Paul Modrich ile baş başa Kimya branşında Nobel ödülü aldı.
