İstanbul
Üretim zincirindeki levent boylu vadeli çekler ve kontrolsüz mağazalaşma derece nedenlerle müstevli evveliyat yaşanmış olan iktisadi dalgalanmalardan en baş döndürücü etkilenen sektörler ortada arazi düzlük ayakkabı sektörü, aradan güzeşte müddette yaşanmış olan sıkıntılardan öğüt çıkararak baştan toparlandı.
Üretim ayağında 18 kocaoğlan bulan vadeler 6 aya derece kısalırken, global salgınla baş başa Uzakdoğu hazırlık zincirinin kırılması, Rusya, Avrupa ve Orta Doğu ülkelerinden alakanın artması, Avrupa ülkelerinin istihsal düşüncesince rotayı Türkiye'ye çevirmesi sektörde rekorları yekdiğeri peşine getirdi.
Geçen sene müstevli zımnında ihracatta 2019 paralelinde kapatan ayakkabı sektörü, bu sene dünkü rekorlara imza atmaya başladı.
8 ayda güzeşte senenin bire müşterek zamanına mucibince yüzdelik 23,7 kalan ayakkabı ihracatında 674 milyon dolarla tamamı zamanların ocak-ağustos devri rekoru kırıldı.
Bu süreçte en efdal dış satım 62 milyon dolarla Rusya'ya yapılırken, onu, 51 milyon dolarla Irak, 46 milyon dolarla Almanya, 36 milyon dolarla İspanya izleme etti. En baş döndürücü dış satım meydana getirilen devletler ortada Romanya, İsrail, İtalya, İngiltere, Hollanda ve Polonya da arazi aldı.
Yıl böylecene ayakkabı ihracatında 1 bilyon dolar barajının ilkin kere aşılacağını tamlayan bölüm temsilcileri, istihsal artışı düşüncesince dünkü elemanlara gerekseme duyulduğunu kaydederek, bu mevzuda dünkü dizge liselerinin ve üniversitelerde ayakkabı mühendisliği bölümlerinin açılması çağrısında bulundu.
"Hatalardan öğüt çıkaran sektörümüz şu anda verim yetiştiremiyor"
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Yönetim Kurulu Başkanı Berke İçten, AA muhabirine meydana getirmiş bulunduğu açıklamada, Türkiye'nin ayakkabıda cemaat bulunduğu istihsal gücü ve potansiyelinin 2014'te ithalata getirilen ek gümrük vergileri sonrası kupkuru müşterek halde ortaya çıktığını söyledi.
O fasıl bitirdikleri istişareler ve icraat sonrası bakanlığın getirmiş bulunduğu ek gümrük vergilerinin ayakkabı sektörünü uçurumun kenarından döndürdüğünü dile getiren İçten, ondan sonraları ihracatın çabucak arttığını anlattı.
İçten, şimdi ilkin 400-500 milyon dolar akan açıkça verici piyasanın 4-5 yılda 500 milyon dolarlık akan müşterek tomar vermeye başladığının altını çizerek, pazarlarda yaşanmış olan sıkıntılara karşın bu başarının yakalandığını bildirdi.
Sektörde global müstevli evveliyat yaşanmış olan konkordatolara yer veren İçten, "Şu anda ağırbaşlı manada müşterek istihsal yetiştirememe problemi yaşıyoruz. 'Ürün yetiştiremiyoruz' desek yeridir. Ayakkabı sektörü, yaşamış bulunduğu sıkıntılardan ağırbaşlı manada öğüt çıkardı. Vadeler averaj 6 aylara derece düştü. Sektörde baş döndürücü şimdi elleme eyyam göreceğiz, elleme gelişmeler yaşayacağız." dedi.
"Avrupalı müşteriler rotayı Uzakdoğu'dan Türkiye'ye çevirdi"
Berke İçten, 320 bin bireyin çalışmış bulunduğu sektörde halihazırda öge bulamama problemi yaşadıklarını belirterek, dünkü öge yetiştirme dair ağırbaşlı projelerinin olduğunu, bunu çelimsiz müddet içinde halkoyu ile paylaşacaklarını söyledi.
Üniversiteler ile 4 salname ayakkabı mühendisliği kısmı açım çalışmalarının sürdüğünü dile getiren İçten, ayakkabı ve saraciye öğretimi düşüncesince çabucak dünkü mesleksel ve uygulayım liseler açılması icap ettiğini vurguladı.
İçten, piyasanın öncelikleri ortada arazi düzlük "ihracatta 1 bilyon doları aşma" hedefinin bu sene yakalanacağını kaydederek, şu detayları verdi:
"Küresel salgınla baş başa ilkin Avrupalı müşteriler rotayı Uzakdoğu'dan Türkiye'ye çevirdi. Biz de kalan navlun fiyatlarını ve alıngan hazırlık zincirini okazyon isteyerek dış satım pazarlarımızı çeşitlendirdik. Uzakdoğu'dan müşterek ürünün üretilip gelmesi bundan sonraları ayları alıyor. Ancak Türkiye'den mahsulat baş döndürücü şimdi çelimsiz müddette üretilip gönderilebiliyor. Türkiye'nin istihsal enerjisini ve potansiyelini bilici şişman salon zincirleri ve alıntı grupları Türkiye'ye gelmeye başladı."
İçten, Türkiye'nin ihracatını açıkça belirgin tezyit ve dünkü pazarlara ferahlama çalışmalarının çabucak sürdüğünü, bu kapsamda 29 Eylül-02 Ekim'de İstanbul Fuar Merkezi'nde düzenlenecek 65. Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı'nı okazyon adına gördüklerini vurguladı.
Türkiye'nin global ayakkabı ticaretinde 6. tam arazi aldığını anımsatan İçten, ihracatta dünkü iş birlikleri ve üretimde yapacakları yatırımlarla 2,5 bilyon dolarlık dış satım ve sıralamada şimdi yukarılarda arazi edinmeyi hedeflediklerini laflarına ekledi.
"Salgınla baş başa hazırlık zincirinin kırılması veTürkiye'nin yakınlığı üstünlük sağladı"
Türkiye Ayakkabı Sektörü Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (TASEV) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Çetin ise piyasanın salgını fırsata çevirdiğini belirterek, "Özellikle Avrupa'dan Uzakdoğu'ya uzanan hazırlık zinciri kırıldı. Hem levent boylu vadeli teslimat bununla ortak istihsal ve navlun derece maliyetlerdeki çoğalma Avrupalı tedarikçileri Türkiye'ye yöneltti. Türkiye'nin AB'ye benzeyen olması geri hizmet üstünlük sağladı." sanarak konuştu.
İtalya Milano'da bu ay meydana gelen dünyaca adlı sanlı cilt ve ayakkabı fuarı MICAM'da Türkiye'den 53 şirketin destan gösterdiğini dile getiren Çetin, Türk firmalarının ihracata müteveccih ürünlerinin baş döndürücü ağırbaşlı uyanıklık ve arzu gördüğünü söyledi.
Çetin, ayakkabı sahasının yaşadıklarından öğüt çıkardığını ve vadelerin düştüğünü kaydederek, ihracatın rastgele sene yüzdelik 20 çoğalış potansiyelinin bulunduğunu, bu sene yüzdelik 25, 2022'de de yüzdelik 30 çoğalma beklediklerini vurguladı.
Ciddi öge açığımız var, dünkü liseler açılmalı"
Hüseyin Çetin, ayakkabı sektöründe üretimin "tam gaz" bitmeme ettiğini fakat burada dü başağrısı ile huzur karşıya olduklarını söyledi.
Çetin, "Bunlardan birincisi; nısıf meful cilt ihracatı. Bakanlar Kurulu kararıyla nısıf meful cilt (kromlu deri) ihracatına titrem başına 500 dolarlık görüntü konulmuştu. Bu nısıf meful cilt ihracatı önlenirse mahsulat baş döndürücü şimdi efdal ek altın olarak, ayakkabı ve benzer verim gibi, ihraç edilebilir. Bu da sektörümüzü arsıulusal arenada öne çıkartır. İç piyasada şimdi akıllıca pahalı cilt ayakkabı üretimi yapılabilir." açıklamasında bulundu.
İkinci sıkıntının ayakkabı tabanında yaşandığını dile getiren Çetin, "Taban düşüncesince makbul kauçuk, poliüretan, eva ve faylon derece kaba maddelere global manada ağırbaşlı zamlar geldi ve bu mahsulat bulunamıyor. Burada yaşadığımız sıkıntıları atlatırsak istihsal ve ihracattaki ilerleyişimiz sürecektir." ifadelerini kullandı.
Sektörün şu anda baş döndürücü ağırbaşlı nitelikli öge gereksinimi olduğunu kaydeden Çetin laflarını şöyleki tamamladı:
"İstanbul'un yanı esna ayakkabı sahasının kümeleştiği İzmir, Gaziantep, Şanlıurfa, Konya ve Adana derece illerimizde ayakkabı dair dizge liseli var. Ancak bu liseler yetmiyor. Ayakkabı üretiminin tamamı sahalarında ve ilkin saya dair ağırbaşlı öge açığımız var. Bunun düşüncesince aceleci liseler açılması gerekiyor. Bunun yanı esna şimdi ilkin Yıldız Teknik Üniversitesi ile tören düzeni imzalamıştık. Ayakkabı mühendisliği kısmı ayırmak düşüncesince çalışmalarımız sürüyor."
