Sivas Valiliği İl hususi İdaresi Buruciye A.Ş, Sivas Belediyesi, SİDAŞ, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi ve Ticaret ve Sanayi Odası'nın ortaklığıyla kurulan "SORTAŞ" Solucan Gübresi Üretim Tesisinde, Sivas Belediyesi su artıma tesislerinden çıkan atılan çamur solucan mamasına dönüştürüyor.
Solucanların yedikleri çamur mamasından elde edilmiş büyük abdest ile organik gübreye dönüşüyor. Böylelikle atılan çamurunu duman eylemek düşüncesince meydana getirilen harcamanın önüne geçilmiş olduğu üzere mekân kirliliği de önlenmiş oluyor. Yurt dışından ithal edilen kimyevi gübrelerin yansıması bulunan efdal döviz kayıplarının ise organik gübreyle sonlanacağı düşünülüyor.
Çevre kirliliğinin önüne geçilecek
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Uğur Tutar, mevzuyla ait icra ettiği açıklamada, “Belediyelerin ayıklama tesislerinden çamur çıkıyor. Belediyeler bu çamuru giderilmiş etmekte zorlanıyorlar. Büyük tesislerde bu çamuru yaktırıyorlar ancak bu da mekân kirliliğine bozukluk oluyor. Bunun düşüncesince çın ortak oranda dünyalık ödüyorlar yada bunları yabanıl ambarlama eliyle depoluyorlar ki bu da mekân kirliliğine bozukluk oluyor. İçerisindeki toksin maddeler, ağırbaşlı metaller çevreye ehemmiyetli seviyede dokunca veriyor. Biz bunu solucanları kullanarak kesinlikle giderilmiş ediyoruz sanarak ortak plan geliştirdik. Yaklaşık 2 yıldır ayıklama çamurlarını solucanlar düşüncesince abla formuna kesinlikle dönüştürebileceğimizi çalıştık. Son 6 aydır da solucanlara bu çamuru rehabilite ettikten sonradan yedirdik. Çıkan solucan gübresinin analizlerine baktık. Gördük ki yüzdelik 72 oranında ağırbaşlı metalleri ortamdan ayırdığını, başkaca içindeki efdal oranda azot, fosfor, potasyum organik konu yetinme ettiğini çözümleme sonuçlarında gördük. Kimyasal gübrelerin ortak tarafını hem hammadde namına hem de ithal eliyle iklim dışından realizasyon ediyoruz” dedi.
“Artıma çamurları ehemmiyetli ortak fosfor kaynağı”
Doç. Dr. Tutar, ayıklama tesislerinden çıkan çamurun yüzdelik 6 fosfor içerdiğini belirterek, “Kimyasal gübre istihsal miktarımız baş döndürücü az. Fosfor açısından tığ ağız ağıza dışa bağımlıyız fosfor kayaçlarımız bu açıdan ehliyetli değil. Buna ilişkin namına yüzdelik 6 yöresinde fosfor içermesi nedeniyle artıma çamurları ehemmiyetli ortak fosfor deposu ve bunun tarımda kullana bilirliği yapmış olduğumuz emekleri göstermiş oldu. Hem çevreye dokunca sağlayan ehemmiyetli ortak atığı değerlendirmiş oluyoruz. Hem de baş döndürücü ehemmiyetli ortak organik gübre getirisi elde etmiş oluyoruz. Yapmış olduğumuz çalışmanın en sonuç evresi dar dirim bilimsel analizleriyle sabık hafta nedeniyle akarette ortak laboratuvarda bunun neticelerini da aldık. Gördük ki Solucanlar hoppadak ağırbaşlı metalleri ve toksin maddeleri giderilmiş etmiyor ayrımsız sürede içindeki patojen dar organizmaları da namevcut ederek emin ortak gübre biçimine getiriyor. Dolayısıyla yapmış olduğumuz çalışmanın neticeleri istiğna edici. Bizim ihtimal de topraklarımızın gübrenin tamamını karşılayabilecek” dedi.
“Önemli ortak döviz kaybını ortadan kaldıracağız”
Doç. Dr. Tutar, kimyevi gübre kullanılmadan hoppadak ayıklama çamurlarından elde edilmiş gübreyle ekincilik yapılabileceğini dile getirerek, “Çok ehemmiyetli ortak döviz kaybını ortadan kaldıracağız. Topraklarımızı organik konu itibarıyla zenginleştireceğiz ve akıllıca pahalı çiftçiye ulaştırabileceğimiz içre hem fellah kazanacak hem çevremiz kazanacak. Her belediyenin baş döndürücü efdal ortak artıma çamuru çıktısı var. 350 bin sözü geçen Sivas Belediyesi örneğini vereyim bizim günce 85 titrem ayıklama çamurumuz çıkıyor. Türkiye geneli ve büyükşehirleri düşünün milyonlarca titrem ayıklama çamurunun katıksız yollarla organik gübreye dönüştürülmesi ve bunun tarımda emin ortak biçimde kullandırılması bahis konusu olabilecek. Bununla nazarıitibar ilk örnek icraat ve ondan sonra sınai yatırımların yapılması gerekmektedir” dedi.
Volkan Kaplan - Demet Karakuş
