Ankara
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2011'de yaşama geçirilen "yapı teftiş sistemi" kapsamında bugüne denli 868 bin bina, 6,6 milyon hür büro denetlendi.
AA muhabirinin Yapı İşleri Genel Müdürlüğünden almış olduğu bilgiye göre, 1999 Marmara Depremi sonra 2001'de yürürlüğe giren 4708 mahdut Yapı Denetimi Hakkında Kanun, ilkin İstanbul, Kocaeli, Ankara, İzmir, Sakarya kabilinden sarsıntı açısından nazik ehemmiyet bildirme fail vilayetler peyda etmek üzere, 19 ilde uygulanmaya başlandı.
Pilot kentlerde yapı teftiş sistemine uyarınca nesir edilen yapılarda meydana getirilen incelemelerde, sırtçı sistem sebebi ile statik-betonarme projeleriyle ahenk dair yüzdelik 90'ın üstünde muvaffakiyet sağlanması üzerine, 2011'de 81 ilde yapı teftiş sistemine geçildi.
Ekim 2011'de yaşanmış olan Van Depremi ve sonra meydana mevrut öbür depremlerde, hassaten 2020'deki Elazığ-Sivrice ve İzmir-Seferihisar depremlerinde 4708 mahdut mevzuat kapsamında denetlenen yapılarda rastgele birlikte dirilik kaybının ve yıkımın yaşanmamış olması da kanunun taşımış olduğu önemi ve sahadaki karşılığını ortaya koydu.
488 bin yapının denetimi sürüyor
Bu kapsamda, yapı teftiş sistemiyle bugüne denli 868 bin bina, 6,6 milyon hür büro denetlendi ve vatandaşların depreme dayanabilen konutlarda oturması sağlandı. 488 bin yapının denetimi ise bitmeme ediyor.
Bakanlık bu teftiş faaliyetlerini 81 ilde 2 bin 415 yapı teftiş kuruluşu ve 389 laboratuvar ile yürütüyor.
Yapı teftiş kurumlarının teftiş faaliyetleri 14 bin 464 kontrolör mimar ve mühendis ile toplanmış 20 bin 75 araştırma görevlisi arama elemanı mimar ve mühendis ile laboratuvar kurumlarının teftiş faaliyetleri ise 447 laboratuvar denetçisi mühendis ve 1677 tecrübe karşıcı ve 277 göstermelik kabul etme elemanı kanalıyla enerjik yerine yapılıyor.
72 bin 572 yapı yeri denetlendi
İnşaatların denetimini üstüne alan Yapı Denetim ve Laboratuvar kurumlarının faaliyetlerinin denetimi ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği il müdürlükleri üstünden rastgele birlikte sene derneşik yerine yapılıyor.
Bu kapsamda, bugüne denli 72 bin 572 şantiye, 29 bin 275 büro, 1442 laboratuvar denetimi gerçekleştirildi.
EBİS kapsamında, 18 milyon 38 bin 929 çipli beton numunesi alındı
Türkiye'de akıbet senelerde yaşanmış olan depremlerden elde edilmiş tecrübeler ışığında bugünün teknolojik gelişmelerine ahenk sağlanması, pratikte yaşanmış olan sıkıntıların ortadan kaldırılarak hâlâ çalışan ve velut birlikte yapı denetiminin sağlanması düşüncesince yapı teftiş sisteminde ehemmiyetli düzenlemelere de gidildi.
Bu kapsamda meydana getirilen düzenlemelerden birisi de 25 Aralık 2018'den itibaren uygulamaya tahsil edilen Elektronik Beton İzleme Sistemi (EBİS) oldu. Bu sistemle inşaatlardan tahsil edilen beton numunelerinin RFİD (çip) sistemi ile izlenmesi ve tecrübe sonuçlarının laboratuvar ortamından rastgele birlikte dahil yapılmaksızın Bakanlık sistemine devir içi aktarılması sağlanıyor.
Yüzde 99 muvaffakiyet sağlanan EBİS uygulamasının devreye alınmasından itibaren bugüne denli dünya genelinde 234 bin 918 yapıdan 18 milyon 38 bin 929 çipli beton numunesi alındı.
Birçok ülkeye misal oldu
Dünya genelinde bu özelliklere erbap birlikte takip sisteminin bulunmaması zımnında Azerbaycan, Özbekistan, Arnavutluk, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden mevrut talepler üzerine, Bakanlıkça bu ülkelerle görüşmeler gerçekleştirildi.
Elektronik Beton İzleme Sistemi'nin kurulumuna müteveccih yerine Arnavutluk ve KKTC ile teşrikimesai protokolleri imzalandı.
