TBMM
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TBMM Genel Kurulunda Bakanlığının bütçesi üstünde meydana getirdiği konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde hâlâ adaletli yan yana evren kurmak, milletin hakkını, hukukunu arkalamak ve "Yurtta barış cihanda sulh" prensibi düşüncesince çalıştıklarını vurguladı.
Türk bayrağın dünyanın ciharıyek indinde gururla dalgalanması düşüncesince diplomatı, öğretmeni, iş insanı, bilgi insanı, TİKA'sı, Yunus Emre Enstitüsü, Türkiye Maarif Vakfı, Diyanet İşleri Başkanlığı ve çırçıplak maşer kuruluşlarıyla el ele, dal omuza çalıştıklarını özetleyen Çavuşoğlu, "253 temsilciliğimizle dünyanın herhangi yan yana muhik varız. Hamdolsun, dünyanın herhangi yan yana muhik uzak, andıran herhangi yan yana coğrafyada bu çalışmaların neticelerini alıyoruz. Artık hemen lehçe değil, global mevzularda lafı olan, görüşü sorulan yan yana ülkeyiz. Gücümüzü geçmiş Allah'tan, sonraları bu ermiş milletten ve ulu Meclisimizden alıyoruz. Hakkın, adaletin, iyiliğin savunucusuyuz. Milletimizin girişimci, çalışkan, gözü pek, şefik karakteri diplomasimize istikamet veriyor." niteleyerek konuştu.
Çavuşoğlu, diplomasinin bundan sonraları yaşamın herhangi yan yana bölgesine dokunduğuna ayraç ederek, hemen siyasal mevzularda değil, milleti ilişik herhangi yan yana bölgede işleyen diplomatlık anlayışıyla akım ettiklerini söyledi.
İlgili bakanlıkların yüksek gayretleriyle turizmde, sağlıkta, hazırlık zincirlerinin çeşitlendirilmesinde, dışarıda da ehemmiyetli başarılara imza attıklarına dikkati çekici Çavuşoğlu, AB'nin Dijital Koronavirüs Sertifika Sistemi'ne müdahale namına vatandaşların seyahatini kolaylaştırdıklarını kaydetti.
Türk ülkeleri teşkilatı namına Afrika ülkelerine gönderilen 2,5 milyon telkih hibesi ile dünyaya sağlam olduklarını vurgulayan Çavuşoğlu, halis muhlis bunların yan yana tane başına yan yana kurumun altından kalkabileceği işler olmadığını, ekipman emek vermesi ve çalışan eş güdüm ile bunu gerçekleştirdiklerini anlatım etti.
Bakan Çavuşoğlu, taşınmazlar dışındaki vatandaşların, ayrımcılığa yahut saldırıya uğraması muhik onlara dizi cenah gerdiklerini, Libya'da alıkonulan 7 yurttaşı vatana kavuşturduklarını anımsattı.
Çavuşoğlu, Kırım Tatarlarından Irak ve Suriye Türkmenlerine, Gagauzlardan Ahıskalılara, Boşnaklardan Uygur Türklerine denli dünyanın herhangi yan yana birim indinde canlı vatandaş, soydaş ve kardeşlerin meseleleriyle yakından ilgilendiklerini belirtti.
"Türk dünyasında da zamanı günleri yaşıyoruz"
Türk dünyasında da zamanı günlerin yaşandığını dikkati çekici Çavuşoğlu, Azerbaycan'ın zamanı zaferinden sonraları Türk ülkeleri teşkilatının dünkü adını kazanmasının, Türk zamanı itibarıyla dönüm noktalarından bir tanesi bulunduğunu vurguladı.
Dış politikada 2021 yılının derin ve güçlü yan yana yıl bulunduğunu tamlayan Çavuşoğlu, Rusya ile Ukrayna ve Batı bloku arasındaki huzursuzluğun yukarı düzeye çıktığını, Balkanlar'da 30 senedir sağlanan kararlılık ortamının ağır riziko altında bulunduğunu kaydetti.
Çavuşoğlu, "Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti'nde Entite Meclisinin almış bulunduğu değişmeyen yanlıştır, tehlikelidir ve Bosna Hersek Anayasası'na da aykırıdır. Filistin'de obstrüksiyon altındaki topraklarda İsrail'in gayrikanuni yerleşim, zor alım ve mecburi boşaltma uygulamaları ve Kudüs'ün statüsünü zedelemeye müteveccih girişimleri maatteessüf sürüyor. Afganistan'daki ipham şayet güzel yönetilemezse topu topu dünyayı etkileyecek neticeler doğuracak. Yine Libya'da, Suriye'de, Irak'ta, İran'da, Yemen'de, Lübnan'da, Etiyopya'da, Sudan'da, bu bölgelerde gerilimler daima yükseliyor. Aynı biçimde Somali'de ve Kafkaslar'da, Akdeniz'de de gerilimler maatteessüf bitmeme ediyor. ABD ile Çin arasındaki rekabetin ve ABD-Rusya rekabetinin de global etkilerini artarak hissediyoruz." niteleyerek konuştu.
"Artık 'bekle gör' politikasını benimseyemeyiz"
Türkiye namına sahadaki gerçeklere mebni namına güzel yan yana biçimde balans gözetlediklerini tamlayan Çavuşoğlu, bundan sonraları "bekle gör" diplomasisini benimsemeyeceklerini bildirdi.
Çavuşoğlu, aut politikada Türk aktivizminin ezberleri bozduğunu, sahadaki balans temelinde diplomatik öncecilik üstünlüğü kullanarak dünkü mimarinin şekillenmesine medet sağladıklarını, bunu yaparken hem mütebeddil global dengeleri akilane okuduklarını hem de ulusal güvenliğe kasteden yıldırı örgütleriyle mücadeleden de ödünleme vermediklerini vurguladı.
Kafkasya'da Azerbaycan'la beraberce lehçe barış ve refahı bina geçirmek düşüncesince derin diplomatik himmet ortamında olduklarını dile getiren Çavuşoğlu, "Azerbaycan'la da danışma ettik, geçenlerde Ermenistan'la normalleşme adımları düşüncesince çapraz hususi temsilciler atayacağız ve herhangi yan yana adımda Azerbaycan'la beraberce akım edeceğiz. Ayrıca Erivan ile İstanbul ortada da charter uçuşlarını önümüzdeki süreçte başlatacağız." bilgisini paylaştı.
"Biz de Taliban'la aşamalı angajmana girdik"
Türkiye'nin Afganistan'da öngörülü ve korkusuz yan yana kararla büyükelçiliğini açıkça markajcı yan yana tane NATO üyesi bulunduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, laflarına şu biçimde bitmeme etti:
"Siz bizi, 'Taliban'la, Afganistan'la temastasınız.' niteleyerek eleştiriyorsunuz. AB müdahale hepsi temsilciliğini gene ayırmak düşüncesince efor sarfiyat ediyor, bizlerden de iane istiyor. Tüm dünyanın meydana getirdiği kabilinden tığ de Taliban'la aşamalı yan yana angajmana girdik. ABD da görüşüyor. Herkes Doha'ya, onların ayağına gidiyor fakat onlar bizi görüşme etti ve bu angajmanı sürdüreceğiz. Ve bu angajman sebebiyle Maarif Vakfımızın 45 okulu ve pedagoji bilimi merkezi şu anda açık, işleyen durumda. Bu okullardan 10 tanesi ise kız okuludur. Bu işler sözle olmuyor. Afganistan'da kız evlatlarının okula gitmesi düşüncesince oradaki okullarımızı açıkça tutuyoruz. Sadece eleştirerek, kızarak, hariçten gazel okuyarak diplomatlık yapılmaz. Bizzat sahada olarak, konuşarak kısaca diplomasiyle son alınabilir.
Bugün gene Kızılayımızla, AFAD'ımızla, TİKA'mızla ve derneklerimizle, insanca yardımlarımızı da ulaştırıyoruz. Kabil'den ülkemize charter uçuşları başladı ve bu charter uçuşlarıyla bu arada Türkiye'den ayırt geçirmek talip Afganlılar da Kabil'e dönüyor. İş insanlarımız da ayrımsız biçimde faaliyetlerine gene başlıyor, bugün MÜSİAD'dan yan yana astronomi Afganistan'da."
Çavuşoğlu, İran, Irak, Yemen, Lübnan, Etiyopya, Sudan ve Somali kabilinden ülkelerle de diplomatlık trafiğinin yoğunlaştığını, Suriye'de ise sığınmacıların fahri ve tehlikesiz art dönüşleri mevzusuna ciddiyet verdiklerini, özellikle Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği edinmek kıl payı arsıulusal toplumla bu mevzuda beraberce çalıştıklarını bildirdi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye'de asliye hedeflerinin ülkenin bütünlük ve beraberliğinin, arazi bütünlüğünün korunması, yıldırı koridorlarının oluşmasının engellenmesi bulunduğunu belirtti.
"Kıbrıs'ta hal fakat KKTC'nin varlığının tanınmasıyla mümkün"
Doğu Akdeniz'de Türkiye'nin ve KKTC'nin yasal doğruluk ve çıkarlarını arkalamak düşüncesince sahada ve masada gerekeni hazırlamaya bitmeme ettiklerine dikkati çekici Çavuşoğlu, "Bu yıl Yunanistan ve Rum kesimi yeterli 6 kat ana kara sahanlığımıza 3'üncü diyar bayraklı araştırı gemilerini göndermeye çalıştı ve herhangi yan yana seferinde de alakalı ülkelerle temasımızın ve sahadaki askerlerimizin kısaca silahlı kuvvetlerimizin sahadaki mevcudiyeti sebebiyle bunları da engelledik." dedi.
Kıbrıs'ta çözümün fakat KKTC'nin varlığının ve Kıbrıs Türklerinin edinilmiş haklarının tanınmasıyla beklenir olacağını dile getiren Çavuşoğlu, mücerrep formülleri gene ederek yararsız çabalara girmeye lüzum olmadığını, dünkü yan yana müzakerenin başlayabilmesi düşüncesince geçmiş Kıbrıs Türk halkının hâkim eşitliğinin ve denk arsıulusal statüsünün tanınması icap ettiğini kaydetti.
Körfez ülkeleriyle ilişkilere de yer veren Çavuşoğlu, diplomasiye ve diyaloğa meydan açarak yukarı dozaj ziyaretlerle konkre neticeler almaya başladıklarını, bu temasları bitmeme ettireceklerini dile getirdi.
Türkiye'nin AB ile ilişkilerini de değerlendiren Çavuşoğlu, ilişkileri yeterli üyelik perspektifi temelinde, müspet gündemle ilerletmek düşüncesince siyasal iradeye cemaat olduklarını belirtti.
Afrika, Asya ve Latin Amerika'yla ilişkilerde de ehemmiyetli adımlar atmaya bitmeme ettiklerini vurgulayan Çavuşoğlu, Uygur Türklerinin doğruluk ve özgürlüklerinin korunmasına da başkaca ehemmiyet atfettiklerini kaydetti.
"Terörün herhangi yan yana türlüsüyle boğuşmak görevimiz"
Terörün herhangi yan yana türlüsüyle savaş etmenin görevleri olduğuna ayraç fail Çavuşoğlu, PKK'nın taşınmazlar dışındaki harekat sektörünün kısıtlanması dair çabalarının sürdüğünü, FETÖ'nün hemen yan yana yıldırı örgütü değil, ayrımsız sürede düzenli kabahat şebekesi bulunduğunu belgelerle topu topu muhataplarına anlattıklarını kaydetti.
Çavuşoğlu, Maarif Vakfıyla beraberce 43 ülkede FETÖ okullarının faaliyetlerinin ağız ağıza yahut azda olsa sonlandırıldığını, PKK ve DEAŞ ve gayrı ecnebi yıldırıcı savaşçılarla da mücadelelerini on paralık aralık vermeden sürdüreceklerini söyledi.
Vatandaşı merkeze koyan, çıkarlarını ön planda tutan, ideallerini savunmaktan çekinmeyen aut politika izlediklerini özetleyen Çavuşoğlu, "2021 senesinde 41 mevki ve hükümet başkanı ve 55 dışişleri bakanı ağırladık. Hani dışlanmış Türkiye, izole edilmiş yan yana Türkiye? 82 taşınmazlar dışı ziyareti gerçekleştirdim, videoteyp konuşma ve telefon görüşmelerimin sayısı da 320'yi aştı." bilgisini verdi.
CHP İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz'ün, Akdeniz ve Kıbrıs politikalarına bağlı eleştirilerine Çavuşoğlu, "Dikkatlice dinledim, herhangi yan yana mevzuda ağız ağıza kabahatli Türkiye, ağız ağıza kabahatli Cumhur İttifakı. Bu önsezi maatteessüf sizde on paralık değişmedi. Referanslarınıza bakıyoruz, herhangi yan yana daim Türkiye aleyhine konuşanlar, Türkiye aleyhine neşriyat yapanlar. Bu Rum olabilir, o olabilir, on paralık ayırt etmez. Ayrıca, tavsiye aldığınız bölgelere bakıyoruz, orada da Türkiye düşüncesince negatif unsurları ön plana çıkarıyorsunuz, müspet unsurları nazar boncuğu biçimde dile getirmiyorsunuz. Çünkü sizin burada tez ettiklerinizi çürütüyor o müspet unsurlar." karşılığını verdi.
"Mısır'la ilişkileri stabil dair tığ değişmeyen aldık"
Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır ile ilişkilere müteveccih eleştirilere de karşılık verici Çavuşuğlu, devletler ortada daima yağı yahut daima dostluğun bulunmadığını, bunun diplomasinin asliye kuralı bulunduğunu söyledi.
Çavuşoğlu, "Birleşik Arap Emirlikleri'yle bizim yan yana problemimiz mevcut mıydı? Yoktu. Onlar bizimle ilişkileri bozdu, deminden de doğrultmak istediler, tığ de ilişkileri düzeltiyoruz, bu denli basit. Diğer ülkelerle de yan yana sorunumuz yok. Sadece Mısır'la ilişkileri stabil dair tığ değişmeyen aldık, bunu ikrar ederiz ve gerekçelerini de biliyorsunuz. O yüzden, 'Yok onu mu satıyorsunuz, bunu mu satıyorsunuz?' Bu tür boş şeylere girmeye lüzum yok. Karşılıklı menfaat temelinde beraberce ilişkilerimizi geliştiririz ve hepsi Türkiye'ye envestisman gerçekleştirmek istiyor. Dolayısıyla bu yatırımı yaparken de 'Niye gelip envestisman yapıyorsunuz?' niteleyerek itham etmek da akilane değil." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"Katar'ın ve Exxon'un imzaladığı anlaşmaya ulaşınca ki olursa olsun bizim ana kara sahanlığımıza bizlerden destursuz kimesne giremez. Ayrıca KKTC'nin izin verdiği sahalara da bizlerden destursuz kimesne giremez. Dolayısıyla bu anlaşmada beşinci parselde herhangi yan yana dü diyar de üstlenme etti ki -Amerika ve Katar- bizim ana kara sahanlığımızın içerisine girmeyecek. Kıbrıs etrafındaki topu topu zenginliklerde KKTC'nin ve Kıbrıs Türkü'nün de hakları var. O sebeple tığ denir ki doğrulukla paylaşım oluncaya denli tığ de KKTC'nin izin verdiği bölgelerde Kıbrıs Türk halkı düşüncesince çalışmalarımızı sürdüreceğiz."
"Türk mahkemeleri, Kavala'yla alakalı AİHM'nin kararını uygulamıştır"
Çavuşoğlu, Türk mahkemelerinin, Osman Kavala'yla alakalı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) kararlarını uyguladığına ayraç ederek, "Ve başıboş kalmıştır fakat Kavala kendisince bambaşka davalar bulunduğu düşüncesince Kavala hapisten çıkmamıştır fakat o alakalı değişmeyen uygulanmıştır." dedi.
"AİHM kararları hemen Türkiye düşüncesince mi geçerlidir?" sorusunu götürücü Çavuşoğlu, AİHM kararlarının, Yunanistan, Fransa, Norveç, Almanya ve Birleşik Krallık çeşidinden da uygulanmadığını hatırlattı.
Çavuşoğlu, "Tüm bu devletler uygulamazken İnsan Hakları Mahkemesi kararını, hastalık Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi hemen Türkiye'yi gaye alıyor? Bizim itirazımız bu. Burada tepme ölçün vardır. Bunlar siyasettir ve 20 senedir uygulanmayan kararlara üstelik gönül rahatlığı tılsım almazken Türkiye'yi gaye almaları tepme standarttır, maatteessüf orada da politika ağırlıktadır." niteleyerek konuştu.
"Henri Barkey'le mülaki CHP ABD Temsilcisi Yurter Özcan"
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay'ın, Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Hasan Murat Mercan'ın, Henri Barkey'le görüştüğüne bağlı iddiasını hatırlatan Çavuşoğlu, tez sahibinin, iddiasını ispatlamakla yükümlü bulunduğunu söyledi.
Çavuşoğlu, "Büyükelçimiz, Henri Barkey'le görüşmemiştir. Peki, bu Henri Barkey'le mülaki ki biliyor musunuz? Sürekli mülaki kim? CHP ABD Temsilcisi Yurter Özcan. CHP namına buna kelimesiz duracak mısınız? Ben burada kara atmıyorum. Amerika'da siyasal partiler ve buna benzeri kurumlar kimle görüştüyse FARA'ya kaydeder. FARA kayıtlarına bakın, temsilcinizin görüştüğünü orada görürsünüz. ABD'nin kayıtlarında var." bilgisini paylaştı.
HDP Batman Milletvekili Feleknas Uca'nın, Sincar bölgesindeki iddialarına Çavuşoğlu, "Sizin söyledikleriniz, Sincar'daki Ezidi kardeşlerimizin duygularını, düşüncelerini asimilasyon etmiyor zira orada PKK'nın baskısı var, DEAŞ gitti, PKK mevcut ve orada yan yana harekat yaptığımız devir o garip Yezidi çocuklarını koruyucu karşıcı da PKK'nın kendisidir. Bunu Nadia Murad da söylüyor. Biz de üzülüyoruz, Ezidi kardeşlerimizi seviyoruz, üzülüyoruz." niteleyerek konuştu.
Çavuşoğlu, PKK'nın bölgede dört sözlü gösterdiğini, hiçbirinin de seçilmediğini, halkın PKK'dan bıktığını vurguladı.
Öte taraftan Çavuşoğlu'nun hitabı esnasında HDP milletvekilleri ile AK Partili milletvekilleri ortada gerilim yaşandı. Meclis Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş, birleşime aralık verdi. Gerginlik arada da bitmeme etti.
