İstanbul
AA muhabirinin 1-7 Mart Deprem Haftası zımnında Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün verilerinden derlediği tutanağa göre, rakamlar, kentteki beklenir depremin kere açacağı hasarı can alıcı halde gözler önüne seriyor.
Rapora göre, İstanbul'da yaşanması beklenir 7,5 ve kimlik büyüklüğe erbap yanında depremde megakentte mevcut 1,2 milyon civarındaki binadan 491 bininin hasar alması bekleniyor.
Söz konusu senaryoda 13 bin 492 yapının baş döndürücü ağır, 39 bin 325 yapının ağır, 136 bin 746 yapının orta, 300 bin 963 yapının ise ferah hasar alması öngörülüyor.
İstatistiklere uyarınca İstanbul'da yanında binada 12,72 ad yaşamış bulunduğu menfez önüne alındığında hasar alması beklenir binalarda 6,25 milyon ferdin yaşamış bulunduğu düşünülüyor. Çok başlıca ve başlıca hasar alması beklenir binalarda 671 bin 832 ferdin kalmış bulunduğu kestirim ediliyor.
Deprem Haftası zımnında vatandaşlara çağrıda mevcut uzmanlar, vatandaşların binalarına yanında an evvel metanet testi yaptırması, evlerini depreme huzur güçlendirmesi yahut dönüştürmesini istedi.
"Güçlendirme dair arzu arttı"
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, akıbet dü yılda yaşanmış olan depremler ve Kovid-19 hasebiyle güçlendirmeye alakanın arttığını söyledi.
Küresel müstevli hasebiyle evde kalma süresinin uzaması ve karantinaların da vatandaşlarda farkındalığı artırdığını dile getiren Türkkan, depremler ve karantinalar sonrası depreme huzur binaları ihya arzusunun minimum yüzdelik 50 arttığını anlattı.
Türkkan, bu artışta yapım maliyetlerindeki yükselişin de ehemmiyetli tesirinin bulunduğunu kaydederek, "Hem dönüşüme uyarınca yüzdelik 60'a vasıl maliyet pozitif yanları bununla beraber baş döndürücü şimdi endamsız müddet gerektirmesi hasebiyle güçlendirmeye arzu arttı. Bundan akıbet devirde oluşan farkındalığın da tesiri var." diyerek konuştu.
"Hasar takanak binaların yüzdelik 90'ı güçlendirmeyle kurtarılabilir"
Sinan Türkkan, İstanbul'da beklenir deprem senaryolarının daima dillendirildiğini ve hararetli yanında deprem beklendiğini anımsatarak, şu çağrıda bulundu:
"Vatandaşlarımızdan isteğimiz binalarına yanında an evvel depreme huzur metanet testi yaptırmaları ve hasar alması beklenir konutları yanında an evvel güçlendirmeleri. Dünyanın neresine gidilirse gidilsin, mevzuyla ait topu topu bilgi kullanıcılarını güçlendirmenin ne denli ehemmiyetli ve avlu halaskâr bulunduğunu belirtiyor. Bütün konutları tahvil etmek benzer değil, buna ister de yok. Önceliğimiz şimdi az maliyetle ve şimdi endamsız müddette güçlendirmek, benzer değilse dönüştürmek."
Türkkan, İstanbul'da hararetli yanında depremde baş döndürücü başlıca hasar alması beklenir binaların dönüştürülmesi gerektiğini, başlıca hasar alması beklenir binaların ise dönüşümle mi olmadan güçlendirmeyle mi kurtarılabileceğine tetkik yaparak değişmeyen verilebileceğini anlattı.
Sinan Türkkan, "Orta ve ferah hasar takanak yapılar ise güçlendirmeyle baş döndürücü şen kurtarılabilir. Hasar takanak binaların yüzdelik 90'ını meydana getiren ve rakamları 438 bin tam sayı bulan bu binalarda 5,6 milyon ferdin yaşamış bulunduğu düşünülüyor. Vatandaşlarımız lütfen boşlama etmesin. Binasını yanında an evvel güçlendirsin yahut dönüştürsün." halinde konuştu.
"Depreme çerden çöpten konutlar çabucak belirleme edilmeli"
Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu Başkanı Prof. Dr. Gürsel Öngören ise "kentsel transformasyon kanunu" kendisine tanıdık 6306 stratejik Kanun'un 2012'de yürürlüğe girdiğini, üstünden 10 yıla DOĞRU müddet geçtiğini söyledi.
Bu süreçte ne konutların depreme çerden çöpten bulunduğunun belirleme edilmesi icap ettiğini fakat yapılamadığını dile getiren Öngören, laflarını şu halde sürdürdü:
"6306 stratejik Kanun'da 'depreme çerden çöpten bulunduğu belirlenen konutların idareler çeşidinden 60 çağ içinde tebligatla boşaltılması' isteniyor. Bu konu Türkiye'deki depreme çerden çöpten konutların idareler çeşidinden tespitini engelliyor. Eğer belirleme edilirse 30 günce ek süreyle beraberce 90 çağ içinde ilgililerin bu konutları boşaltması gerekiyor. Acilen seferber olunmalı ve depreme çerden çöpten konutlar belediyelerce belirleme edilmeli. Bu tespitler doğrultusunda depreme çerden çöpten konutların dönüşümü ve güçlendirilmesi düşüncesince planlama yapılmalı."
"Vatandaşlara evvel güçlendirmelerini öneriyorum"
Prof. Dr. Gürsel Öngören, topu topu il ve kaza belediyelerinin çabucak bu seferberliği yaşama geçirmesi icap ettiğini belirterek, huysuz hâlde başlıca sorunlarla huzur karşıya kalınabileceğini söyledi.
Vatandaşlara da değme şeyin devletten beklenilmemesi gerektiği çağrısında mevcut Öngören, "Öncelikle özlük ailelerini düşünmeleri gerekiyor. Riskli yapıların dönüşümü ve güçlendirilmesi düşüncesince Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca sağlanan destek sunar kullanılarak harekete geçebilirler. Vatandaşlarımıza en evvela binalarını güçlendirmelerini referans ediyorum. İlgili mühendislerle ortaya çıkarılacak projelerde baş döndürücü güzel ve teknolojik malzemeler kullanılarak yapılar güçlendirilebilir. Çünkü yıkıp baştan gerçekleştirmek baş döndürücü şimdi maliyetli." ifadelerini kullandı.
