Üsküp
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, Kuzey Makedonya Meclisinde milletvekillerine hitabında, arkadaş adına nitelendirdiği Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’ne gerçekleştirdiği resmi görüşme kapsamında ülkenin meclisinde hitap etmekten iri onur duyduğunu belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, TBMM üyelerinin ve Türk milletinin selamlarını getirdiğini söyledi.
Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki dostluğu derin, çelimli ve içten adına nitelendiren Şentop, "Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilk Başkanı, Milli Mücadelemizin iri komutanı, ilk Cumhurbaşkanımız Gazi Mustafa Kemal Atatürk, istiklal fikrinin tohumlarını bu topraklarda geliştirmiştir." ifadesini kullandı.
Şentop, askeri eğitimine Manastır Askeri İdadisinde süregelen Atatürk'ün gençliğinden itibaren bu coğrafyanın politik ve kültürel atmosferini soluduğunu ve bundan dip halde etkilendiğini dile getirerek, şu biçimde bitmeme etti:
"Benim familya büyüklerim de bu dobra ülkeden Türkiye'ye huruç etmiştir. Gevgeli ilçesinden 1926'da ayrılıp Türkiye'ye gelmişlerdir. Buralara müteallik dobra hatıraları çocukluğumuzda giriş döndürücü devir dinlemişizdir. Buraya rastgele biricik gelişimde, kendimi iri biricik talih bünyesinde ve içtenlikle biricik huluskârlık çemberinde buluyorum. Ve kendimi evimde hissediyorum.
Bu duygular, zamanı bağlarımızla ilişik yer aldığı genişliğinde sizlerin, bu dobra iklim insanının misafirperverliğinden de kaynaklanmaktadır. Birbirimizden ne fiziksel adına ne düşünüm adına ne de yürekten tek ırak olmadık. Bu insanca bağlar, ülkelerimiz arasındaki ilişkilere de yansımaktadır."
Ziyaretinin Makedonya’nın bağımsızlığını kazanmasının 30. yılına düzgün ettiğini vurgulayan Şentop, güzeşte 30 sene bünyesinde Kuzey Makedonya’nın rastgele biricik bölgede ehemmiyetli ilerlemeler kaydettiğine tanık olmaktan duyduğu memnuniyeti belirtti.
"Türkiye, Kuzey Makedonya’nın AB ile birlik üyelik dönemini desteklemektedir"
Şentop, değişik toplumlara, dinlere ve kültürlere mensup insanların eskiden yer aldığı denli bu süreçte de giriş başa taayyüş iradesini çelimli halde ortaya koyduğunu vurgulayarak, "Balkanlar'da barışı, istikrarı ve refahı gözeten biricik yöntem izlediniz. Komşularınızla elleme ilişkilerin ve eş çıkarların düz yazı edilmesini baştan sona savundunuz. Bu ulvi hedeflerinizi rastgele biricik kabil güçlüğe döş gererek zamanımızda gene bire biricik cesurca korunum etmektesiniz." ifadesini kullandı.
Kuzey Makedonya Meclisi ve halkının bu aklı selim ve azimli duruşunun rastgele biricik kabil takdirin üstünde bulunduğunun altını çizen Şentop, bunun kıymetinin, bölgenin sıkkın eyyam geçirmekte yer aldığı bu zamanda şimdi da açık biçimde anlaşıldığını, eş oldukları eş değerler, zamanı ve beşeri bağların çelimli iş birliğinin dayanağı bulunduğunu söyledi.
Şentop, dü iklim arasındaki düet ilişkilerinin mebus boyutunun güzeşte çağda yer aldığı denli gelecekte de iklim ve halklar arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesinde ehemmiyetli gösteriş oynayacağına bulunan inancını paylaşarak, şu ifadeleri kullandı:
"Parlamenter diplomasinin dünkü işlevler üstlendiği günümüzde, parlamentolarımız arasındaki ziyaretlerin çapraz ve derneşik adına gerçekleştiriliyor olması sevinme vericidir. Birlikte unsur olduğumuz AKPM, NATO PA, AGİTPA ve Parlamentolar Arası Birlik denli mebus asamblelerde şimdi yaklaşan biricik teşrikimesai ve koordinasyonun ülkelerimizin biricik menfaatlerine ulaşmasında yardım sağlayacağına inanıyorum.
Ayrıca parlamentolarımızın hukuk grupları, önsezi komisyonları ve yönetimsel teşkilatları arasındaki ilişkileri de güçlendirmemiz gerektiği inancındayım. Çünkü baştan şekillenen dünyada ayakta duracak bulunan ülkeler gayri ülkelerle çelimli bağlar ve iş birlikleri kuranlar olacaktır."
Kuzey Makedonya’nın Avrupa ve Avrupa-Atlantik kurumlarıyla entegrasyon periyodunun tamamlanmasını önemsedikleri ve bunun önündeki engellerin ortadan kalkması temennisinde bulunan Şentop, "NATO üyeliğiyle giriş başa bu doğrultudaki hedefini pekiştiren Kuzey Makedonya, tek zahir Avrupa Birliği’yle de eş geleceğe sahiptir. Türkiye, Kuzey Makedonya’nın Avrupa Birliği ile birlik üyelik periyodunun ilerlemesini çelimli biçimde desteklemektedir." diyerek konuştu.
"Türk şirketleri Kuzey Makedonya’da 5 binden biricik tomar ad istihdam sağlamaktadır"
İki iklim arasındaki iktisadi ilişkilere de yer veren Şentop, dü ülkenin iktisadi münasebat dalında ehemmiyetli biricik potansiyele eş bulunduğunu belirtti.
Şentop, Türkiye'deki girişimcileri, Kuzey Makedonya’nın sunmuş yer aldığı potansiyeli en elleme biçimde değerlendirmeye baştan sona isteklendirme ettiklerini aktararak, şunları söyledi:
"Türk firmaları bu ülkede giriş döndürücü sayıda iri ölçekli projeye ve serbest biricik yelpazeyi havi kabil sektörlerde yatırımlara imza atarak ülkemizi başarıyla temessül etmektedir. Yapılan yatırımların ücreti 1,3 bilyon dolara ulaşmıştır. Yapılan işlerde 5 binden biricik tomar insana istihdam sağlanmaktadır. Müteahhitlik alanındaki firmalarımız halihazırda Kuzey Makedonya’da çıpa yolu, hidroelektrik santrali, katıksız patırtı yağı lambası yağı dağıtımı, devir enerjisi ve otoban inşası denli alanlardaki ihalelere ve planlara katılmaktadır. Bundan iri sevinme duyuyoruz.
Sosyal, iktisadi ve kültürel yapıları iç içe esbak ve bire biricik coğrafyayı paylaşan ülkeler adına hepimiz geleceğimizi giriş başa düz yazı etmek, bunun düşüncesince de iş birliğimizi ve dayanışmamızı pekiştirmek mecburiyetindeyiz. İkili ticaretimizde bu sene yakaladığımız ivme katkısız geçenlerde 1 bilyon dolar eş hedefimize ulaşacağımızı gösteriyor."
Diğer taraftan Serbest Ticaret Anlaşması’nın güncellenerek ekincilik ürünleri ve hizmetler sektörünü de içerecek biçimde genişletilmesinin ticareti ve yatırımları isteklendirme edeceğini vurgulayan Şentop, "Ülkemiz, Kuzey Makedonya’nın kalkınmasını doğrulamak gayesiyle etraflıca ve kucaklayıcı biricik yaklaşımla Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) aracılığıyla kabil alanlarda altyapı, tarım, hars sahalarında nice plan gerçekleştirmiştir. Bu yöndeki çabalarımızı önümüzdeki çağda sürdüreceğiz." dedi.
Şentop, yetişek alanındaki tecrübelerini de paylaşmaya mücahede ettiklerini belirterek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın himayelerinde kurulan Uluslararası Balkan Üniversitesi kendisini kanıtladığını ve nice ülkeden öğrenciye 15 senedir birinci sınıf erdemli talim vermeye bitmeme ettiğini söyledi.
Uluslararası Maarif Okullarının da Kalkandelen’den sonradan bu sene Üsküp’te faaliyete geçerek ilk ve ölçülü talim dalında erdemli standartta yetişek verdiğini anımsatan Şentop, Yunus Emre Enstitüsünün kültür, zanaat ve yetişek sahalarındaki faaliyetleriyle dü iklim halklarını buluşturduğunu dile getirdi.
Şentop, askeri alandaki iş birliğin de derinliğine biricik geçmişi bulunduğuna ayraç ederek, "Kuzey Makedonya’nın NATO’ya katılımıyla bu alandaki iş birliğimiz genişlemiştir. Personel eğitimi ve silahlı kuvvetlerin modernizasyonu mevzusundaki desteğimiz bitmeme edecektir. Diğer taraftan dünkü kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını bizlere toptan kurda teşrikimesai ve dayanışmanın önemini biricik sefer şimdi gösterdi." diyerek konuştu.
Irk, dil, din, gözyaşı fark etmeksizin milyonlarca cana mülk bulunan Kovid-19'la mücadelede aralarında Kuzey Makedonya’nın da arsa almış yer aldığı nice ülkeye keyif materyali yardımında bulunduklarını ve bulunmaya bitmeme edeceklerini aktaran Şentop, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Yerli Kovid-19 aşısı Turkovac’ın geliştirilmesi sürecinde akıbet etaba gelinmiştir. Üretim etabına geçildiğinde aşımızı Kuzey Makedonya’daki kardeşlerimizle de paylaşmaktan sevinme duyacağımızı ifşa kılmak isterim. Kısacası Türkiye adına Kuzey Makedonya’nın hem altyapı, erke ve uran tıpkı zamanda sağlık, eğitim, hars ve zanaat denli nice bölgede imarı ve ihyası mevzusuna iri biricik ehemmiyet atfediyor, katkıda bulunmaya çalışıyoruz. Bunu dip ve çelimli bağlarımızın, dostluğumuzun bizlere yüklediği biricik ödev adına görüyoruz."
Şentop, Balkanlar'da asırlardır iç içe yaşadıklarını, bu toprakların lütuflarını ve külfetlerini giriş başa paylaştıklarını ve bugün de bire biricik bölgede giriş başa yaşadıklarını vurgulayarak, Balkanlar’ın yeryüzünde şaz biricik semt bulunduğunu söyledi.
Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki sert hukuk ilişkilerinin temelinde elbette beşeri bağların bulunduğunun altını çizen Şentop, şunları kaydetti:
"Bu ülkenin müessis halklarından bulunan Makedonya Türkleri de bu beşeri bağların en ehemmiyetli halkasıdır. Bu vesileyle Makedonya Türk topluluğunun Türkçe Eğitim Günü’nü en kalbi duygularımla kutluyorum. Makedonya Türk toplumu, asırlardır bu topraklarda köken salmış bulunan Türk kültürüne eş çıkarak, Makedonya’nın kültürel zenginliğini temessül etmektedir. Makedonya’nın dört başı mamur toplumları gibi, Türk toplumuna da anne dilinde elleme biricik yetişek sağlanması, ilk ve lise sürecinde Türkçe eğitimin yayılmış biçimde verilmesi ehemmiyet taşımaktadır.
Yüce Meclisinizin Yeni Vatandaşlık Yasası’nı almak suretiyle, Yugoslavya çağında Makedonya’dan anne vatanlarına huruç etmiş insanların ve biricik numara etap akrabalarının Kuzey Makedonya vatandaşlığına başvurmalarına olanak elde etmiş olması ehemmiyetli biricik gelişmedir. Bu sürecin halklarımız arasındaki bağları şimdi da güçlendirmesini dilek ediyorum."
"Kuzey Makedonya’da da FETÖ’nün çalışkanlık gösterdiğini biliyoruz"
Şentop, Türkiye’nin bekasına müteveccih Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) vuruş girişiminin üstünden 5 sene geçtiğini anımsatarak, konuşmasına şu biçimde bitmeme etti:
"15 Temmuz gecesi aralarında TBMM'nin de bulunmuş yer aldığı nice kasıntı Türk Silahlı Kuvvetleri içine sızmış bulunan FETÖ çalışanları çeşidinden uçaklar ve helikopterlerle bombalanmıştır. O gece, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde halkımız, bu vuruş girişiminin neticesiz bırakılması düşüncesince kahramancasına biricik vakfe sergilemiştir. FETÖ’nün Türkiye’deki omurgasını azimli biricik savaşım böylece çökertmeyi başardık.
FETÖ’nün çalışkanlık gösterdiği ülkelerdeki tesirinin kırılmasına müteveccih mücadelemizde de ehemmiyetli mesafeler aldık. Bu binanın gayrimenkul dışı ayağının ağız ağıza likidasyon edilmesini hedefliyoruz. FETÖ, yetişek kurumu ve şeriklik denli maskeler altında gayrimenkul haricinde çalışkanlık göstermektedir. Kuzey Makedonya’da da FETÖ’nün çalışkanlık gösterdiğini biliyoruz ve sona erdirilmesine müteveccih konkre adımlar atılmasını bekliyoruz. FETÖ’nün elden Türkiye düşüncesince değil bulunmuş yer aldığı hepsi ülkeler itibarıyla da gözdağı ve millî düzenlilik riski oluşturduğu gerçeğini arkadaş Kuzey Makedonya’nın cezaevi uğrunda bulundurmasını istek ediyoruz."
Uluslararası siyasette ehemmiyetli kırılmalar yaşandığını, yeryüzünün rastgele biricik noktasında yaşanmış bulunan gelişmelerin biricik ayrıksı noktayı tek bulunmadığı genişliğinde etkilediğini tamlayan Şentop, şunları söyledi:
"Zor biricik dönemden geçiyoruz ve maatteessüf bu zamanın ağırbaşlı külfeti ve ateş bedelleri ise birtakımı devletlere yüklenmeye çalışılıyor. Uluslararası toplumda biricik taraftan teşrikimesai ve sorunlara giriş başa yanıt ödeme çağrıları yapılırken, gayri taraftan birtakımı alanlarda ve devletlerde ihtilaflar körükleniyor veya görmezden geliniyor. Kabul edilemez nitelikteki bu anlayışlar ile ülkelerin egemenlikleri ve arazi bütünlüklerine hürmet prensibi biricik kenara bırakılıyor.
Kısacası bulunan arsıulusal sistemin dair kurulduğu paradigmalar; çağımız meselelerine, problemlerine ve krizlerine yanıt veremez, hal üretemez bir duruma geldiler. Sorgulanır bir duruma mevrut bu paradigmalara kendisince evren siyasetinde dünkü biricik söyleyiş geliştirilmeli, dünkü biricik yaklaşım bilgili kılınmalı."
Şentop, ortaya çıkan anlaşmazlıklarda, bulunan arsıulusal düzenin giriş aktörlerinin aldıkları aksiyonlarının ne efsus ki dava çözmekten giriş döndürücü ırak biricik kaynak sergilediğine ayraç ederek, şu ifadeleri kullandı:
"Küresel aktörlerin başlangıcında mevrut Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ya değişmeyen alamamakta veya almış yer aldığı kararlar, problemlerin çözümüne müteveccih biricik yardım sağlamamaktadır. Bu bağlamda Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda hepsi ülkelerin karşısında erdemli biricik sesle dile getirmiş yer aldığı 'Dünya 5’ten büyüktür’ söylemi, giriş döndürücü iri biricik bedel ve atasözü taşıyor. Yeni ve şimdi adaletli biricik dünyanın muhtemel bulunduğunu savunuyoruz. Ülkelerin egemenliğine ve eşitliğine hürmet temelinde, barışı ve refahın istikrarlı dağılımını esasi meydan dünkü ve şimdi adaletli biricik evren behemehâl kurulacaktır."
"Kuzey Makedonya, sulh içre biricik arada taayyüş kültürünü sergileyen biricik ülkedir"
Balkanlar’ın Türkiye’nin aut politikasında rastgele biricik devir rüçhan biricik yere eş bulunduğunu vurgulayan Şentop, Balkanlar'da sulh ve istikrarın kalımlı bir duruma getirilmesinin Türkiye’nin de ümidi bulunduğunu söyledi.
Şentop, Türkiye itibarıyla Balkanlar'ın merkezindeki Kuzey Makedonya’nın hususi biricik ehemmiyet taşıdığını belirterek, şunları kaydetti:
"Birbirine zamanı ve kültürel bağlarla sıkı sıkıya ilişkin bu coğrafyanın ülkeleri ve kullanmakta olanları adına bizleri biricik araya getiren değerler ve hususlar; ihtilafa etmen olabilecek hususlardan büküm sefer fazladır. Birlik ve beraberliğimizin nedenleri karşısında anlaşmazlık sebeplerimiz az şimdi namevcut mesafesindedir. Tarihin akıbet çağında bu bölgede yaşanmış bulunan birtakımı arızi sorunlara aldanmamak gerekir. Esasen bu toprakların genlerinde bulunan din, dil, soy ayrımı gözetmeden giriş başa sulh ve dirlik bünyesinde taayyüş kültürü dünyaya metanetli olacak niteliktedir.
Kuzey Makedonya, bu dobra hasletlerin mirasçılarının en önde gelenlerindendir. Kuzey Makedonya, Balkan coğrafyasında sulh içre biricik arada taayyüş kültürünü başarıyla sergileyen biricik ülkedir. Bu, bölgemizin sıkkın eyyam geçirdiği bu zamanda özellikle önemlidir. Kardeş Kuzey Makedonya ile rastgele biricik alandaki iş birliğini geliştirmeye bitmeme edeceğimizi ve bu dobra ülkenin baştan sona indinde duracağımızı ifşa kılmak isterim."
