Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, ailesiyle Kırım’dan filiz edildiğinde 8 aylıktı. Şimdi 78 yaşlarında ve Kırım Türkleri düşüncesince mücadeleye bitmeme ediyor. Cemiloğlu ayrımsız sürede Ukrayna Parlamentosu’nda milletvekili. Ukrayna’daki binlerce Kırım Türkünün Meclis’teki seslerinden biri. Rus işgali sürecinde Ukrayna hükümeti ve halkıyla çelimli ortak el birliği içindeler. Ruslarla müzakereleri örümcek heyette onun danışmanlarından bir tanesi de var. Ömrünü Kırım Türklerinin istiklaline adayan Mustafa A. Kırımoğlu ile Ukrayna’daki ürün vaziyeti Hürriyet gazetesine anlattı.
Müzakerelerden müspet ürün menfaat mı?
Müzakerelerden ortak kavram beklemiyorum. Ukrayna- Belarus sınırındaki görüşmelerde zat şartlarını söylediler. Hiç bildirme edilebilecek şeyler değildi. Kırım’ın Rus toprağı bulunduğunun kabulünü, kurmuş oldukları kukla Luhansk ve Donesk Cumhuriyetleri’ni Ukrayna’nın tanımasını istediler. NATO ve AB’ye giriş niyetinden vazgeçin, silahları da bırakın diyorlar. Yani bizi ağız ağıza teyit bildirme etmek istiyorlar. Biz de ‘O mevzuları araştırma etmeyelim, ateşkesi konuşalım’ dedik. Çünkü siviller ölüyor. ‘Ateşkes size lazım, zira Kiev sokaklarında yüzlerce cesediniz yatıyor’ dedik. Onlar da bildirme etmedi.
Sivil koridorları da açıldı sonra...
Ama insanoğlu geçmeye başlayınca biberli açıyorlar. Anladığıma layıkıyla Belarus ve Rusya bölümüne geçenek açıyorlar fakat insanoğlu o tarafa değerlendirmek istemiyor. Ukrayna bölümüne revan sivillere de biberli ediyorlar.
Müzakere heyetinde sizin tanıdıklarınız da mevcut mı?
Benim yardımcım da (Belarus’taki) o heyette. Ama hakeza şerait konursa görüşmelere gitmesinin manası namevcut sanarak düşünüyorum. Aslında bizlere biberli açan ortak ülkenin toprağında bu müzakereleri gerçekleştirmek filhakika mantıksız. Büyük ihtimalle ahir görüşmelere katılmayacak. Belarus’ta olmamalıydı.
NATO ve ABD’nin desteği sizce ehliyetli mi?
Aslında dayanak noktası büyük. Ama kılıç iklim alanının kapatılmasını baş döndürücü istiyoruz. Çünkü bizi açıktan vuruyorlar ve kılıç biçare kalıyoruz. En iri ihtiyacımız bu. Uzun mevkut ortak direnişe ve yaptırımlara Rus ekonomisinin dayanabilmesi beklenen değil.
Ukrayna’nın iklim gücü namevcut mu, baş döndürücü görmüyoruz?
Bir tarafını evvel günlerde namevcut ettiler. Ama Rus iklim kuvvetiyle kesinlikle mukayese edelim. Bizi kurtaran Bayraktarlar fakat onların da sayısı ehliyetli değil.
Yabancı savaşçılar kimler?
Cumhurbaşkanı Zelenski bu çağrıyı yaptı. Gelenler genellikle Ukrayna asıllı. Çünkü Ukrayna’nın haricinde da canlı milyonlarca Ukraynalı var. Onlar geliyorlar. Daha da gelecekler. Başkaları da gelebilir.
Ukrayna halkı aldığı kadar azimli mı?
Ruslar filhakika hakeza ortak direnç beklemiyorlardı. Etnik Rusların onları çiçeklerle karşılayacaklarını düşünüyorlardı. Ama anca olmadı tabii. Açtıkları koridordan Rusya alanına fena revan budunsal Rus yok. Zelenski’nin desteği yüzdelik 80’lere çıktı. Halkın hakeza ortak kararlılığı var.
“Kırım Türkleri Rus idaresinde imdi rahat” diyenler var...
Mümkün değil. Kırım Türklerinin güncel perhiz altındaki vaziyeti Sovyetlerden fena kötü. Sovyet tarihi tek eğer olmazsa mutfakta konuşabiliyorduk. Şimdi Ruslar herhangi ortak noktayı dinliyor.
En ürün ne devir görüştünüz?
Ben buraya gelmeden ortak hafta ilkin telefonla görüştük. Morali de kararlılığı da iyi. Türkiye’nin adaletli ortak dünya olduğunu, desteğini beklediklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Zelenski ‘Bazı şeyleri konuşabiliriz’ halinde ortak obje söyledi. Sizce neyi ‘konuşulabilir’ buluyor?
Bir büyüklük adamı filhakika ‘Biz Kırım’dan vazgeçtik’ diyemez. Zelenski açık açık söyledi, ‘Bir karış yer vermeyeceğiz’ dedi. Bu mevzuda baş döndürücü kararlı. Konuşmak istediği şeyler Rusların ne devir Ukrayna’dan çıkacaklarıdır...
