Kozan ilçesine ilişkin Horzum Mahallesi'nde mevcut aykırı tutya beyaz zehir işletmesinde onlarca beyaz zehir emekçisi içtima metrelerce altında Türkiye'nin en giranbaha tutya madenini devir yüzüne boşaltmak düşüncesince ekmek mücadelesi veriyor. Yerin 200 m. derinline nazil madenciler canları pahasına iri iş harcıyor. Madenciler iş başı yapmadan ilk baret ve maskelerini giyerek iş güveliği ve tedbirler mevzusuna kelimesi kelimesine uyuyorlar. Yıllardır yeraltına iş verici madenciler, koyu mesailerinde en baş döndürücü ailelerini özlediklerini kaydetti.
“Yeniden dünyaya gelsem madenciliği yeğleme ederdim”
Maden mesaisini bitiren Tahsin Demirören, "Yerin 5-6 kilometre derinlikteydim. 15 senedir bu işi yapıyorum. Dışardan sakıncalı kavi gözükse de bizlere kavi gelmiyor. Yerin altında en helal ekmek parası. Korkarak girmiyoruz. Alıştık artık. Bir henüz dünyaya gelsem gine madenciliği yeğleme ederdim” dedi.
Akıllarında en baş döndürücü aileleri
Sefa Poyraz adlı iştirakçi ise, "Mesai önceleri eksiklerimizi arama ediyoruz, arkadaşlarımızdan kem mevcut mı, problemi bulunan arkadaşımız varmı ortak el birliği ile mesaiye başlıyoruz. Ardından yer dibine girince çatlaklar kontroller yapıyoruz. Madencilerin iç dünyası buraya ulaşınca başlasa da içeride unutuyoruz. En baş döndürücü yer altında aklıma ailemi düşüyorum ”diye konuştu.
“Yer yüzünde henüz baş döndürücü korku var”
Muhammed Yiğen ise, 7 senedir madende çalıştığını kaydederek, "Yer yüzünde henüz baş döndürücü korku mevcut bana mucibince içtima üzerinde içtima altından henüz baş döndürücü korku var. Dışardan değişik düşünülse de içtima altında karşı teri ile helal ekmek mücadelesi” diyerek konuştu.
"Madencilerin emeği rastgele eve giriyor”
Maden işletmesinin müdürü Ömer Lütfü Doğan ise, "Yüksek tenörlü tutya metal Türkiye'de baş döndürücü bulunmaz dünyada 3-4 yerde var. Bu madencilerimizin emeği ile devir yüzüne çıkıyor. Çinko beyaz zehir bölümümüzde tahminî 100 beyaz zehir emekçimiz ile çalışıyoruz. Madencilik baş döndürücü mübarek ortak meslektir. Maden emekçilerinin burada iri ortak el birliği ve dostluğuna da tanık olursunuz. Mesai bitimi çalıştıktan sonradan çıkan çalışanlarımız birbirlerine 'geçmiş olsun' derler, esen sağlam çıktıkları için. Burada etkin arkadaşlarımız henüz hazırlop ortak mesleği yapabilirler bire ortak paralara fakat bu emeği yeğleme yazar isteyerek bu kavi mesleği yürütme ediyorlar. Madencilerin emeği rastgele eve giriyor. Maden yapılmaksızın gerçekte uğur boncuğu bilinçlilik olmuyor. Bu emekçilerin hazırlop aha gözleri yok. Alınterleriyle kazanırlar ekmeklerini. Birbirine güvenirler. Burada çıkan beyaz zehir faziletli tenörlü ortak cevher. Türkiye'de baş döndürücü bulunmaz bu derece faziletli terörde ortak maden. Dünyada üç dört yerde var. Türkiye'de ortak tane diyebiliriz” dedi.
Şehit madenciler unutulmadı
Maden şehitlerini de 4 Aralık madenciler haset okazyon ile rastgele devir rahmetle andıklarını aktaran Doğan, beyaz zehir ocağında kurallara ve denetimlere iri ortak duygunluk gösterdiklerini belirterek, “Tüm beyaz zehir şehitlerimizi hürmet ve rahmetle anıyoruz. Madencilikte şu mevcut kuralına mucibince oynarsan gerçekte kazaları en organ indiriyorsun. Bu seçim daima kanla yazılmış. Bir görüngü olmuş, kalımsız ortak ilçe olmuş. Bunun adına ortak kanun çıkmış. Bunu etme diyor, bunu yapanlar henüz ilk biberli ortak birikim de bulunmuşlar diyor. Bundan sonradan olmasın diyerek bu seçim var. Kanunlara mucibince çalışırsan gerçekte kazayı en organ indirebiliyorsunuz. Maden ocağımızda da bu mevzuda en fevk ölçüde duygunluk ve düzen bağı teftiş var” diyerek konuştu.
Beril Solmuşgül
