İstanbul
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da konferansçı kendisine katıldığı, dü devir devam eden forumda "21. Yüzyılın Krizleri ve Siyasetin Geleceği", "Siyasette Etik, Kültür ve Felsefe", "21. Yüzyılda Siyasal Kurumlar ve Yeni Yaklaşımlar", "Dijital Çağda Siyaset ve Medya", "Değişen Siyasi Liderlik: Yerel ve Küresel Sorunlar", "Yeni Güç Savaşları: Ekonomi ve Enerji Politikaları", "İnsani Krizler, Kültürel Çatışmalar ve Siyasetin Cevabı", "Yeni birlikte Soğuk Savaş mı? Küresel Jeopolitik ve Riskler", "Terör ve Güvenlik: Küresel Tehditler", "Siyasette ve Toplumda Dinin Rolü" başlıkları ele alındı.
"İnsanlığın iyiliği düşüncesince öneriler" hedefiyle planlı foruma eklenmiş bulunan ABD, Almanya, Azerbaycan, Fransa, İngiltere, Güney Afrika, Gürcistan, İtalya, Katar, Lübnan, Moritanya, Norveç, Pakistan, Rusya, Singapur, Sırbistan, Ukrayna ve Ürdün'ün de bulunmuş yer aldığı ülkelerden ehemmiyetli konuşmacılar, nükleerden erke savaşlarına, iklimden göçe, insancasına krizlerden toptan tehditlere bugünün arsıulusal ilgiler meselelerini konuştu.
Nükleer Çağda Barış Vakfı Başkanı Dr. Ivana Nikolic Hughes, emektar Norveç İklim ve Çevre Bakanı Erik Solheim, emektar Tunus Dışişleri Bakanı Refik Abdüsselam, emektar Gürcistan Savunma Bakan Yardımcısı Nodar Kharshiladze, Fransız yöntem âlim François Burgat, Notre Dame Üniversitesinden Prof. Ebrahim Moosa ve Asya Konseyi Başkanı Dr. Quansheng Zhao kabilinden adların konferansçı yer aldığı forumda, AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, AK Parti Genel Başkan Yardımcıları Efkan Ala, Cevdet Yılmaz ve Mustafa Şen, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, AK Parti milletvekilleri Volkan Bozkır ile Mahir Ünal, panellerde moderatörlük yaptı.
Koordinatörlüğünü AK Parti Yalova Milletvekili Ahmet Büyükgümüş ve AK Parti MKYK Üyesi Ayşe Böhürler'in üstlendiği forum, evcil ve ecnebi medyadan da dip bağ gördü.
Hilton İstanbul Bosphorus'da planlı forumun ikinci günkü oturumunda moderatörlüğünü AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala'nın icra ettiği "Yeni birlikte Soğuk Savaş mı? Küresel Jeopolitik ve Riskler" başlıklı birlikte açık oturum gerçekleştirildi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Rektör Yardımcısı Oleg Karpovich, dünyanın nice durumunda halihazırda çatışmalar yaşandığını, kimi güçlerin dünyayı hâlâ iri çatışmalara sürüklemeye çalıştığını savundu.
2011 yılındaki Arap Baharı'nda dengeli ve sistemleri bulunan devletlerde gönül rahatlığı devrimler gerçekleştirildiğini hatırlatan Karpovich, şunları anlattı:
"Bu gönül rahatlığı devrimler hoppadak Orta Doğu'da gerçekleşmedi ayrımsız vakitte emektar Sovyet Cumhuriyetleri'nde de gerçekleşti. Bu bölgelerdeki mülevven devrimleri ne tanımladığımız da aşırı kemiksiz değil. Dolayısıyla halen dünyada bu janr eğilimler gerçekleştiriliyor. Bu devrimleri tanımlamakta kimi bir takım ağır mesail doğuyor. Bir tarif mevcut 'Devrim gerçekte birlikte nevi kaostur.' Bu devrimler, iri ülkeleri hesaplı kendisine bozma hedefi taşıyor. Tarihsel süreçte bunun kimi güçler çeşidinden düzenleme edildiğini de gördük." niteleyerek konuştu.
Karpovich, salgından sonradan Avrupa'da liderlerin süreci arama edemediğini, halklarına iane dair ehliyetsiz kaldığını ve bu durumun Batı'da şef krizine sebep bulunduğunu söyledi.
Avrupa’daki liderlerin İkinci Dünya Savaşı'ndaki liderler genişliğinde öngörülü olmadığını dile getiren Karpovich, "Ne efsus ki toy liderler çöküntü durumlarında ne yapılacağını ve ya krizi ne yönlendireceğini bilmiyor. Dolayısıyla Avrupa ilkin edinmek kıl payı dünyanın nice ülkesinde liderlere müteveccih birlikte güvenlik krizi yaşanıyor. Bu sonuç basamak kazalı birlikte durum." dedi.
Rusya’da DOĞRU vakitte LGBT ve gayrı eğilimlerle ilgilendiren birlikte kanunun yaşama geçirildiğini hatırlatan Karpovich, "Bunlar dinimize karşıt eğilimler ve (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’in de bu konulardaki düşünceleri aşırı net. Biz ne LGBT ne de cinsiyetsizlikle ilgilendiren kavramların, vatanımızda mefruşat bulmasına, yaşamasına müsaade vermeyeceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
Karpovich, dünyanın aşırı kutuplu birlikte sürece evrildiğini belirterek, Çin, Türkiye, Hindistan ve Rusya kabilinden devletlerin bu toy evren düzeninde ehemmiyetli erkek oyuncular kendisine ön plana çıkacağını kaydetti.
Çok kutuplu dünyanın toy curcuna ve krizleri de yanı sıra getirdiğini dile getiren Karpovich, diplomatlık ve müzakerelerle, hastalıkların aşılabileceğine inandığını tabir etti.
"ABD, Çin'i yahut Rusya'yı aşırı çelimli değerlendirmek istemiyor"
Lahor Üniversitesi ve Atlantic Council Güney Asya Merkezi Kıdemli Araştırmacısı Dr. Rabia Akhtar ise ABD'nin Çin ve Rusya ile itici harp politikası sürdürdüğünü savundu.
ABD'nin arsıulusal nizamdaki statükosunu arkalamak düşüncesince Çin ve Rusya'yı yıldırma kendisine gördüğünü tamlayan Akhtar, "ABD, Çin'i yahut Rusya'yı aşırı çelimli değerlendirmek istemiyor. Çünkü onların çelimli olmasını öz iktidarı düşüncesince yıldırma kendisine algılıyor. ABD, toy evren düzeninde de nüfuzunu arkalamak düşüncesince toy kuvvet odaklarına gönül rahatlığı itici harp veriyor." niteleyerek konuştu.
Akhtar, Amerika ile Rusya arasındaki itici savaşın hoppadak hesaplı ve politik birlikte rekabetten kaynaklanmadığını ayrımsız vakitte toptan erk konsolide ika hedefi da taşıdığını belirtti.
ABD'nin Doğu Avrupa’da askeri varlığını arttırdığına dikkati çekici Akhtar, şu şekilde bitmeme etti:
"ABD, Doğu Avrupa'da varlığını arttırıyor, gayrı taraftan Rusya’ya gönül rahatlığı Ukrayna'yı destekliyor. Amerika bunları yaparken Rusya ile Çin de Asya'da ve türlü mevzularda birlikte araya geliyor. Şu anda bu devletler ortada enerji, izlemsel birlikte tabanca biçimine mevrut durumda. Amerika siber güvenliğe aşırı ağır envestisman yapıyor. Çin ve Rusya da öyle."
Dünyanın şu anda ortamında yer aldığı sürecin Soğuk Savaş II halinde tanımlandığını, ticaret, erke ve hazırlık zincirleri üstünden iri birlikte rekabetin yaşandığını tamlayan Akhtar, ABD'nin 'Çin tehdidi' stratejisinin kazalı ve dü yüzlü birlikte izlem bulunduğunu dile getirdi.
Şu anki arsıulusal sistemin, ABD'nin menfaatlerine uyarınca şekillendiğini özetleyen Akhtar, toy süreçte bu hakimiyetin ağır jeopolitik neticeler doğuracağını kaydetti.
"Türkiye öncülüğünde toy birlikler kurulmalı"
Gürcistan Stratejik Analiz Merkezi Kurucusu, Savunma ve İçişleri Eski Bakan Yardımcısı Nodar Kharshiladze de toy evren düzeni söylemlerine karşın sulh ihtimalinin aşırı ırak bulunduğunu söyledi.
Türkiye'nin de ortamında yer aldığı alanda aşırı sayıda harp ve çatışmaların yaşandığına ayraç fail Kharshiladze, şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye düşüncesince de aşırı emekli birlikte dönemdi. Orta Doğu düşüncesince de aşırı emekli birlikte dönemdi. Biz değme şeyi ayrımsız standartlarla ölçemeyiz. Bu adaletli de olmaz. Dolayısıyla tamamı bu süreçlerden sonradan birlikte izlem ortaya koymamız lazım. Çünkü mücadelesi engelleyecek arsıulusal birlikte dizge yok. Biz acep birlikte evren barışı kasılma edebilir miyiz? Öyle birlikte dizge yaratmalıyız ki birlikte hâlâ harp nasip olmamalı. Bunu başarabilir miyiz bunu bahsetmek zorundayız."
Kharshiladze, Orta Doğu'da ve DOĞRU dalında savaşlara bariyer olacak birlikte tane aktör ülkenin Türkiye bulunduğunu söyleyerek, "Türkiye’nin bu mevzuda güzel birlikte gündemi var. Bu sebeple Türkiye’ye müteşekkirim. Çünkü bu alana hala yardımınız ve desteğiniz bitmeme ediyor." dedi.
Yeni evren düzeninde Türkiye’nin yürüttüğü politikaya benzeşim birlikte düzene gereksinimleri olduğuna bağ çekici Kharshiladze, şu şekilde bitmeme etti:
"Kaynakları tam bulunan Türkiye, Brezilya kabilinden devletler birlikte araya gelsinler toy evren düzeninde ne yapabileceklerini konuşsunlar. Planlarını ortaya koysunlar. Sayıları 5 olsun yahut hâlâ birlikte tomar olsun, DOĞRU edinmek icabında Birleşmiş Milletlerin (BM) güncelleneceğine inanmıyorum. Karadeniz’de erke üstleri büyüdükçe Türkiye'nin görevi de birlikte o genişliğinde büyüyecek. Çünkü Avrupa'nın enerjiye gereksinimi var. Bu enerjiler Türkiye ve Azerbaycan üstünden sağlanacak."
Türkiye'nin erke merkezi biçimine gelmesiyle jeopolitik rolünün katlanarak artacağına dikkati çekici Kharshiladze, Türkiye öncülüğünde toy birliklerin kurulması icap ettiğini belirtti.
Kharshiladze laflarını şu şekilde sürdürdü:
"Avrupa Birliği bunun en güzel örneği değil. Biz de kendimize bakmalıyız artık. Çünkü birlikte devir Batı'nın uyanıp eksiksiz bu sorunları bizim düşüncesince çözmesini bekleyemeyiz yahut fahri kendisine güçlerini bizlere bırakmalarını devretmelerini bekleyemeyiz. Ben Amerika'da da yaşadım. Başka yerlerde de yaşadım. Bu genişliğinde bozulmamış olduklarını düşünmüyorum."
Kapadokya Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Yazar Alev Alatlı da "21. Yüzyılda Siyaset ve Yeni Açılımlar Forumu"na videoteyp konferansla bağlandı.
"İnsanlığın İyiliği İçin Öneriler" başlıklı panelde mütekellim Alatlı, insanoğlunun epey salname geçmişe karşın değişmediğini söyledi.
Herkesin ilerlemelerden bahsettiğini özetleyen Alatlı, "Bunlar aksiyon değil. Bunlara ıvır zıvır fotoğraf diyebiliriz. İnsan ömrünün uzadığını söylüyorlar. Tıptaki aşama kaydetmelerin kısm-ı azamı, hoppadak zorlanmış birlikte makineye bağımlılık gibi. Bir insanı 9 sene makineye ilişkin keyiflendirmek insanoğlunun ilerlemesi anlamına gelmiyor. Belki bu azap süresinin uzaması gibidir. Şu anda insanoğlunun çektikleri 20. yüzyıldan az değildir. Geçen epey vakte karşın birlikte nesne öğrenmediğimiz kanısındayım. Atom bombası bizlere birlikte nesne öğretmedi. Şiirler yazdık, gözlerimiz doldu ancak birlikte nesne öğrenmedik. 1. Dünya Savaşı'ndan evvel de birlikte nesne bilmiyorduk, 2. Dünya Savaşı hâlâ ateş oldu. Esasen meselenin köküne inmezsek, eksiksiz bu toplantılarımız, endişe kuruluşlarımız bizi birlikte yere getirmez." niteleyerek konuştu.
Alatlı, kişilerin sergilendiği "İnsanat bahçeleri"nin 1958'e genişliğinde varlığını sürdürdüğünü anımsatarak, şu şekilde bitmeme etti:
"Sanırım sonuç mülga Belçika'daydı. Belçika Kongo'nun sahipliğini yapmıştı ancak ayrımsız Belçika en sonuç tahsil edilen bilgilere uyarınca DEAŞ'a en aşırı militan yollayan iklim oldu. Abdülhamid Han'a 1905'te planlı suikast girişiminde gine Belçika başrollerdeydi. Hatta suikastçı oradan ithal edildi. Bir budun görüyorsunuz ancak 200-300 sene içi merhametsizce bu işleri yapıyor. Oturduğunuz yerden fikircilik yarışına girerseniz ki üniversitelerde bulunan budur, yukarı üstüne üstlük sayfalar ekliyorsunuz ancak en böylece Belçika'nın en aşırı yıldırıcı yaratıcı iklim bulunduğunu söyleyemiyorsunuz. Çünkü kimesne kalkıp da 'Bu emektar birlikte meşime ağrısının sonucudur, birlikte öfkesi mevcut bu insanların.' demiyor. Bunu diyen de olmadı bugüne kadar. Geçen müddette nazar boncuğu şeyin değişmediğini söylüyorum. Teknolojiyle birlikte şeylerin değişeceğini söyleyenler var. Katılmıyorum. Marks'ın sözüne DOĞRU sakıt birlikte sözüm olacak: 'Teknoloji insanoğlunun afyonudur.' Neden bunu söylüyorum? Çünkü uygulayım bilimi ona ulaşamayanların elini kolunu bağlar. Bize masal anlatır. Afrika'da birlikte su kuyusunu kendisi açamayan milyonlarca insanoğlu varken, siz Batı teknolojisinin nelere muktedir bulunduğunu anlatırsanız ego sizi dinlemem. Teknoloji sizi sindirir, size iane etmez."
Salgın ve kurumların değiş süreci
AK Parti Eskişehir Milletvekili Nabi Avcı, dü devir süresince panellerde konuşulan konuların anne temasının "zemin kayması" bulunduğunu dile getirerek, emektar dünyanın bittiğini tabir etti.
"Okul" kavramını, "Endüstri devriminin icatlarına göre, üretimevi düzeniyle üretimevi bandıyla müstahzar dört cidar ortada hammaddelerin alınıp, işlenmiş maddeye dönüştürülme süreci kendisine özetlenebilecek birlikte kurum." niteleyerek tanımlayan Avcı, şu ifadeleri kullandı:
"Oysa 'Bugünün koşullarında toy teknolojik imkanlar, toy maşeri ilişkiler, toy maşeri yapılanmalar çerçevesinde okulun bundan sonradan eskisi kabilinden uran devriminden sonradan örgütlendiği biçimiyle sürmesi kayıt değildir' diyorduk. Ama bunu hakeza beyan etmek yetmiyordu. Bunu ne yapacağımızı da anlatmamız gerekiyordu."
Salgında maşeri bilimcilerin ayrımlı birlikte proses geçirdiğini dile getiren Avcı, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Alternatif teşkilatlanma modellerinin neler olabileceğini yaşayarak gördük. Şöyle birlikte senaryoyu ilkokul sene evvel bazıları benim meslek düşüncesince söylediklerimi hâlâ da genelleştirerek eksiksiz maşeri örgütlenmeler için, muvasala için, esenlik sistemleri için, defans sistemleri düşüncesince eksiksiz maşeri süreçler düşüncesince pandemi periyodunu yaşadığımıza benzeşim birlikte senaryoyu önerseydi, 'Şöyle birlikte tecrübe tecrübe edelim ve görelim bakalım bu dediklerimiz akla yatkın mu?' niteleyerek hacısı hocası buna itiraz ederdi. Pandemide gördük ki pekala oluyormuş. Üstelik aşırı tedariksiz uğramış olmamıza rağmen... Mesela meslek dediğimiz kurum, uran devriminden sonradan biçimlendirilirken öne tahsil edilen önceliklendirilen nice fonksiyonunu yitirmiş kabil ancak devir içerisinde apayrı fonksiyonlar kazandı. Dolayısıyla otantik amaçlarını, hedeflerini yitirmiş olsalar bile, sert aşırı maşeri kurum, proses ve kural, üstlendikleri maşeri roller haysiyetiyle hayatiyetlerini sürdürmeye bitmeme ediyor. Bunların da birlikte bölümü hakeza bitmeme edecek."
"Küresel dalavere sistemi işlemiyor"
Maarif Vakfı Başkanı Prof. Dr. Birol Akgün, sabık 30 yılda cezrî tadilat olduğunu, bugünün dünyasını "Belirsizlik dünyası" niteleyerek isimlendirdiklerini söyledi.
"Yarın nasıl sonuçlanacağını bilmediğimiz düşüncesince kargaşa diyebiliriz." diyen Akgün, şu şekilde bitmeme etti:
"Kesinlikle 'Yarın hâlâ güzel olacak.' diyemiyoruz. Küresel yönetişim sistemi işlemiyor. Ukrayna ve Suriye'de gördük. Pandemi de bu sistemi sorguladı ve dizge bu imtihanı geçemedi. Diğer bap ise normlarla alakalı. Biz maatteessüf Batının Orta Doğu'da insanoğlu haklarını desteklemesini bekliyoruz. Bilhassa 2008'den sonradan erkinci basiret birlikte çöküntü içerisinde. Ne devir birlikte ülkeye gitsem, kütüphaneye gömlek grado toy kitaplar arıyorum. Bunun kazanç yolu nedir? Anahtar lügat çeşitlilik. Tek medeniyetin değerlerini izlem edemeyiz. Batı sona yaklaşıyor. Dünya düzeninin müessis unsurunu düşünmeliyiz. Birbirimizle hâlâ aşırı konuşmalıyız. Klasik eserleri hâlâ aşırı görüşme etmeliyiz. Büyük felsefi eserleri incelemeliyiz. Dinlerin bedel ve anane öğretisine dönmeliyiz. Daha birlikte tomar etkileşimimiz olmalı. Diyalog yarının yapımı düşüncesince anahtar rolde."
Panelde Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden Dr. François Burgat, Notre Dame Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ebrahim Moosa, Katar Üniversitesi'nden Doç. Dr. Muhammad al-Mukhtar al-Shinqiti, Remembering Srebrenica Kurucusu Dr. Waqar Azmi, emektar Gürcistan Savunma ve İçişleri Bakan Yardımcısı Nodar Kharshiladze, emektar Norveç İklim ve Çevre Bakanı Erik Solheim, TEPAV Ortadoğu ve Orta Asya Araştırmaları Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Hilmi Demir, Haaretz Gazetesi'nden Amir Oren, Kapadokya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Ali Karasar, Güney Afrika'nın emektar Amerika Cape Town Büyükelçisi Ebrahim Rasool, Nükleer Çağda Barış Vakfından Dr. Ivana Nikolic Hughes panelde lokma tatlısı yaptı.
