İstanbul
AA muhabiri, cinayetle ilgilendiren 14 sene devam eden ve evcil kaza yeri sonucu hâlâ kesinleşmeyen muhakeme periyodunu derledi.
Hrant Dink, Şişli Halaskargazi Caddesi'nde ortak bankadan çıktıktan sonradan 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki tetikçi Ogün Samast kabilinden 3 kurşunla vurularak katledildi.
Samsun'da yakalanan Samast ile cinayetin azmettiricileri Erhan Tuncel ve Yasin Hayal'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 12'si mevkuf 18 maznun hakkında, 20 Nisan 2007'de, zamanın hususi izinli İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nde sorun açıldı.
İlk ukubet Ogün Samast'a verildi
Birleşen dosyalarla maznun sayısının 20'ye çıkmış yer aldığı davada, boşaltma kararları sonrası 3 mevkuf kaldı. 25 Ekim 2010'daki duruşmada, yaşı 18'den ıvır zıvır bulunan Samast konusu için dosya ayrılarak İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesine gönderildi. Bu mahkeme, 25 Temmuz 2011'de Ogün Samast'ı, 22 sene 10 ay delik cezasına çarptırdı. Karar, Yargıtay 1. Ceza Dairesi kabilinden onandı.
Davanın 20. duruşmasında mütalaasını sunan zamanın kaza yeri savcısı ve FETÖ firarisi Hikmet Usta, "Dink cinayeti eyleminin, Ergenekon yıldırı örgütünün Trabzon'da çalışkanlık yayınlayan ortak göze yapılanması kabilinden kenarlı olduğunu" öne sürdü.
İlk kararını, 17 Ocak 2012'de açıklanan mahkeme, 4 sanığa "cinayete azmettirme ve yardım" üzere suçlardan ayrışık cezalar verdi. Erhan Tuncel boşaltma olurken, tek maznun teşkilat suçundan cezalandırılmadı.
Temyiz incelemesi özne Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 15 Mayıs 2013'te sanıkların "silahlı yıldırı örgütü" değil, "suç yapmak bu şeklinde açılan örgüt" üyesi olduklarına hükmederek, sonucu bozdu.
Yeniden tanıdık davada, azmettirici Tuncel, 24 Ekim 2013'te tutuklandı.
"17/25 Aralık" kumpası sonrası seyri mütebeddil dava
Cinayetin arkası sıra başlatılan ve levent boylu devir sürüncemede bırakılan soruşturmanın seyri, 17/25 Aralık yargısal çarpış teşebbüsünün arkası sıra FETÖ'cü savcıların açığa alınmasıyla değişti.
İstanbul merkezli 17/25 Aralık hile soruşturmaları sonrası zamanın yetkilileri, koşut oluşum tartışmalarını hatırlatarak, Dink cinayeti dosyasının baştan ele alınmasını istedi.
Dink ailesi, 6 Mart 2014'te, cinayette mesuliyeti bulunmuş yer aldığı kanıt edilen amme görevlileri karşı çalışan anket yürütülmesi isteğiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.
Özel izinli ağırbaşlı ukubet mahkemelerinin kaldırılmasının arkası sıra İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesine sakıt davada, 7 Mart 2014'te Erhan Tuncel esasen boşaltma oldu.
Kamu görevlilerine kaza yolu 2014'te açıldı
Cinayette dikkatsizliği yer aldığı kanıt edilen, zamanın İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah ve emektar İstanbul Vali Yardımcısı Ergun Güngör ile güvenlik görevlilerinin de aralarında bulunmuş yer aldığı amme görevlileri karşı şimdi ilkin maruz takipsizlik kararı, Dink ailesi avukatlarının itirazı üzerinde Bakırköy 8. Ağır Ceza Mahkemesince 6 Haziran 2014'de kaldırıldı. Böylece, cinayette ihmalleri yer aldığı tamlanan amme görevlilerinin yargılanmasının yolu açıldı.
İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi 30 Ekim 2014'de Yargıtayın kesme sonucuna uyarken, tetikçi Samast'ın İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesinde "terör örgütü üyeliği" suçundan yargılandığı dosya 9 Aralık 2014'te bu davayla birleştirildi.
FETÖ soruşturmaları kapsamında karşı tahkikat sonucu çıkarılan zamanın hususi izinli savcılarından Muammer Akkaş'tan 3 sene sonradan tahsil edilen Dink cinayeti dosyası, müddeiumumi Yusuf Hakkı Doğan'a verilmesiyle anket çaba kazandı.
Cinayetten kısaca 8 sene sonradan muhakeme yolu açılan, emektar İstihbarat Dairesi Başkanı Ramazan Akyürek, emektar İstihbarat Daire Başkanlığı C Büro Müdürü Ali Fuat Yılmazer ve emektar İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah da meşkûk amme görevlileri kendisine soruşturmaya karışma edildi.
Doğan'dan sonradan dosyayı devralan müddeiumumi Gökalp Kökçü ise Cerrah, Akyürek ve Yılmazer'in yanı sıra, emektar İstihbarat Daire Başkanı Sabri Uzun, emektar güvenlik müdürleri Ahmet İlhan Güler ve Coşgun Çakar'ın da aralarında bulunmuş yer aldığı 26 amme görevlisi hakkında, "tasarlayarak düşünülerek öldürmek, silahlı teşkilat ihdas yapmak ve unsur olmak" üzere suçlardan savca hazırladı.
Dosyanın göndermiş yer aldığı kaza yeri ile davaya icra vekili kaza yeri arasındaki uyuşmazlığın Yargıtayca çözülmesinin arkası sıra 34 sanığın yargılandığı davanın duruşması 19 Nisan 2016'da yapıldı. Ordu Vali Yardımcısı emektar Mülkiye Başmüfettişi Mehmet Ali Özkılınç'la ilgilendiren iddianamenin de benimseme edilmesiyle maznun sayısı 35'e çıktı.
"FETÖ'nün hüküm içeren ortak giriş eylemidir"
Heyet başkanlığı değişiminden sonradan dava, 2017'de çaba kazanarak duruşmalar 15 gündüz arayla dizili yapıldı. Cinayete bağlı müddeiumumi Gökalp Kökçü tarafından, boyutu genişletilerek sürdürülen anket sonucunda, firari yıldırı örgütü sergerde Fetullah Gülen, emektar müddeiumumi Zekeriya Öz, gazeteciler Faruk Mercan, Ekrem Dumanlı ve Adem Yavuz Arslan ile avukat Halil İbrahim Koca karşı tahkikat sonucu çıkarıldı.
Dink cinayetine bağlı en şümullü soruşturmanın yapılmasından sonradan Gülen, Öz ve Ekrem Dumanlı ile meslekten ihraç edilen jandarma görevlilerinin de bulunmuş yer aldığı 51 meşkûk karşı dünkü savca hazırlandı. Cinayetin FETÖ ile bağlantısı ifade edilen iddianame, "Dink cinayetinin, Fetullah Gülen'in sapkın dini inançları kaynak alınarak bambaşka ortak değinme bildirmek düşüncesince FETÖ'nün hüküm içeren ortak giriş eylemi olduğu" belirtildi.
Mahkeme 2 Haziran 2017'de, 50 sanıklı dünkü iddianameyle 35 sanıklı anne sorun dosyasının birleştirilmesine hükmetti. Birleşmeyle 85 sanığa çıkan sorun kapsamında, Gülen'in 2 Haziran 2017'de ortada olmaksızın tutuklanmasına, aralarında Ekrem Dumanlı, Zekeriya Öz'ün de bulunmuş yer aldığı 6 maznun karşı da tahkikat talimatı çıkarılmasına, 28 sanığın alıkonulma hallerinin devamına değişmeyen verildi.
Mahkeme, 20 Ocak 2017'deki duruşmada, emektar İçişleri Bakanı Muammer Güler, emektar güvenlik müdürleri Hanefi Avcı ve Emin Erslan ile gazeteci Nedim Şener'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 51 bireyin tutanak kendisine dinlenilmesine değişmeyen verdi.
Duruşmalardaki tahliyelerle mevkuf maznun sayısı 2018'de 4'e düştü.
Ana sorun sanığı 9 insandan 7'si ukubet aldı
Mahkeme heyeti, 13 Haziran 2019'daki duruşmada anne sorun hükümlüleri Ogün Samast, Yasin Hayal ve Erhan Tuncel'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 9 bireyin sorun dosyasını devir aşımı ihtimali zımnında ayırdı. 9 Temmuz 2019'da açıklanan kararla, Erhan Tuncel 99 sene 6 ay, Yasin Hayal 7 sene 6 ay, Ogün Samast 2 sene 6 ay, Zeynel Abidin Yavuz 14 sene 22 gün, Tuncay Uzundal 16 sene 10 ay 15 gün, Ahmet İskender ile Ersin Yolcu 1 sene 10 ay 15'er gündüz hapisle cezalandırıldı, Salih Hacısalihoğlu ve Osman Hayal ise aklanma etti.
"FETÖ, maksadı düşüncesince anahtar töhmet bulunan cinayetin gerçekleşmesini bekledi"
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesindeki 76 sanıklı davada ise süreçte tutanak beyanlarına başvuruldu.
Davanın 20 Şubat 2020'deki duruşmasında tanıklığına başvurulan Kürşat Yılmaz, "kendisine Hrant Dink'in resmini yayınlayan birtakım şahısların onu öldürmesini istediğini fakat bu teklifi, 'Türkiye tekaüt bir hale düşer' diyerek benimseme etmediğini" öne sürdü.
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, Dink cinayeti soruşturmasının emektar savcılarından FETÖ firarisi Muammer Akkaş hakkında, 6 Kasım 2020'de, "FETÖ üyelerini dulda gayesiyle muamele yapmayarak dosyayı sürüncemede bıraktığı" gerekçesiyle, "silahlı yıldırı örgütüne unsur iktisap geçirmek ve rolü kötüye kullanmak" suçlarından 17 yıla denli delik istemiyle savca hazırladı.
Mahkemenin 14 Aralık 2020'deki duruşmasında savcılığın sunmuş yer aldığı esasi konusu için mütalaada, cinayetin aracısız FETÖ kabilinden yapıldığına özen çekildi.
Mütalaada, istihbarata gıcırı bükme Hrant Dink'in öldürüleceği yönündeki dirimsel ehemmiyet haiz bilgilerin, raporlara yansıtılmayarak düşünülerek gizlendiği, adam öldürmeye müteallik tetikçi adı ve ayrıntı bilgilerinin arazi almış yer aldığı raporun, Trabzon İstihbarat Şube Müdürlüğü ve İstihbarat Daire Başkanlığı kayıtlarından bulunmayan edilmiş yer aldığı kaydedildi.
Mütalaada başkaca Dink'in kesin suretle öldürüleceği bilinmesine karşın teşkilat kabilinden gaye suçun gerçekleşmesi düşüncesince anahtar töhmet bulunan cinayetin gerçekleşmesinin beklendiği vurgulandı.
Cinayetin 14. senesinde mevrut karar
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, 76 sanığın yargılandığı Dink cinayeti davasını 26 Mart 2021'de karara bağladı.
Mahkeme, aralarında zamanın amme görevlileri mevkuf sanıklar Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 26 sanığı 3 sene 4 ay ile ağırlaştırılmış müebbet ortada mütebeddil delik cezalarına çarptırırken, aralarında emektar İstihbarat Daire Başkanı Sabri Uzun ve zamanın İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah'ın da bulunmuş yer aldığı 39 maznun karşı sukut ve aklanma ile ret sonucu verdi.
Mahkeme heyeti ayrıca, haklarında tahkikat sonucu bulunan, FETÖ sergerde Fetullah Gülen, Ekrem Dumanlı ve Zekeriya Öz'ün de aralarında bulunmuş yer aldığı 13 firari sanığın dosyasını ayırdı.
Mahkemenin FETÖ kanaati ve töhmet duyuruları
Mahkeme, cinayetin FETÖ'nün talimatları, gaye ve ideallerine akla yatkın kendisine sanıkların iştirakiyle işlendiğine değişmeyen verdi. Kararda, "Mahkemece meydana getirilen muhakeme sonucunda, bahis konusu cinayet eyleminin FETÖ/PDY silahlı yıldırı örgütünün emirleri ve örgütün gaye ve ideallerine akla yatkın kendisine mahkememiz dosyasında hâkimiyet kurulan sanıkların iştiraki ile işlendiğine kanma getirilmiştir." denildi.
Davanın tutuklanmadan 6 sanığı karşı durdurma sonucu verici heyet, aralarında tetikçi Ogün Samast ile Erhan Tuncel ve Yasin Hayal'in de bulunmuş yer aldığı 7 insan karşı FETÖ kapsamında "silahlı yıldırı örgütüne unsur olmak" suçundan, 6 insan karşı da bambaşka suçlardan töhmet duyurusunda bulunulmasını hükmetti.
Dosyası ayrılan 13 firari sanıkla ilgilendiren muhakeme da 8 Haziran 2021'de başladı. 14 Temmuz'daki duruşmada, FETÖ sergerde Gülen ve 10 firari sanığın gümrüksüz sayılmalarına ve mülk varlıklarına el konulmasına hükmedildi. Eylül ayında, seans ortada firari sanıklar Zekeriya Öz ve Ekrem Dumanlı da gümrüksüz sayıldı, mülk varlıklarına el konuldu.
İstinaf mahkemesinin temyiz incelemesi sürüyor
Ana davanın gerekçeli sonucu da 14 Temmuz 2021'de açıklandı. Bu kararda, "İstihbarat Daire Başkanlığında vazifeli bulunan sanıklardan Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer'in cinayetin betimleme biçiminde belirleme edilen eylemlerinden ötürü mesul oldukları" belirtildi.
Kararda, Ramazan Akyürek, Ali Fuat Yılmazer ve Faruk Sarı'nın konumları zımnında müstelzim tedbirleri alıp karışma geçirmek namına cinayetin gerçekleşmesini, bunun evveliyat ve daha sonra bilgi, pırtı ve belgelerin bulunmayan edilmesini sağladıklarını aktarıldı.
Temyize açıkça bu karara, haklarında ukubet maruz sanıklar ile cezaların çıtırbom bulunduğunu öne devam eden Dink ailesi avukatları itiraz etti. Dosya ilkin temyiz incelemesi düşüncesince İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne (istinaf mahkemesi) gönderildi. Kararın temyiz incelemesi sürüyor.
