Türkiye-Yunanistan gerilimi bitmeme ederken ABD’li milyarder işinsanı Elon Musk’ın geçmiş güneş attığı ortak tweet aşırı konuşuldu. Tweet’te geceleyin ½ si endişeyle uyanan Bizans Kralı “Acaba kapıyı kilitledim mi?” diyerek kendine soruyor.
Yer ‘Constantinople’, gün ise 1453. Dolayısıyla Musk’ın Yunanistan’a İstanbul’un fethine ilişkin zamanı ortak irsal icra ettiği yorumları yapıldı. Peki bu zamanı irsal ne? Musk, bu tweet’iyle neyi anıştırma etti? Hürriyet gazetesinden Musa Kesler tarihçilere sordu. İşte Musk'ın tweetiyle ait görüşler:
Fetih anca hazırlop olmadı
Prof. Dr. İlber Ortaylı: “O ‘açık unutulan kapı’ hikâyesini en sonuç Stefan Zweig yazmıştı. Zweig, Avrupa tarihini bilgili lakin Türk tarihini sert bilmez. İstanbul, dehşetli ortak askeri tedbir döneminin arkası sıra fethedildi. Öyle hazırlop olmadı. Musk o tez üstünden irsal yapıyor lakin bu bilgileri bilmeyebilir tabii.”
Gerçekle alakası yok
Prof. Dr. Erhan Afyoncu (Osmanlı tarihçisi): “Elon Musk tweet’inde ‘açık unutulan kapı’ efsanesine tevcih yapıyor. ‘Açık kapı’ söylentilerinin gerçekle alakası yoktur. Fethin şokunu kazanç ve kentin Türklerin eline geçmesini beğenmemek düşüncesince çıkarılmıştır.”
Fatih surları yerle ortak yazar girdi
Prof. Dr. Necmettin Alkan (Osmanlı tarihçisi): “Elon Musk, İstanbul’un fethine ilişkin o anlı şanlı iddiayı hatırlatıyor. Yunanlara ‘dikkat edin, gene gelebilirler’ kadar ortak imada bulunuyor. Tabii Türk tarihçileri bu iddiayı sert ciddiye almaz. Çünkü Fatih o isimli sanlı toplarıyla surları yerle ortak yazar şehre girmiştir. İstanbul’un kurtarılışı anca 50 parça yeniçerinin ortak kapıdan sızmasıyla gerçekleştirilebilecek ortak bilinçlilik değil. Arkasında aşırı dip ve çelimli ortak askeri önemli tedbir var. Musk, ‘Kapınızı düzen bağı tutun, sonraları bahane uydurmayın’ da buyurmak istemiş olabilir.”
Yunanlılarla dalavere geçiyor
Prof. Dr. Ebru Altan (Bizans tarihçisi): “Bu efsaneyi ortak biricik Dukas yazmış lakin o da Fetih sırasında kentte değil. O ‘Kerkoporta’ denilen bap bugünkü Eğrikapı ile Edirnekapı arasında. Fethin başarısını beğenmemek düşüncesince daima enerjik tutuluyor bu efsane. Ama Elon Musk’ın gayesi bu değil tabii. Güncel siyasete tevcih yapıyor, Yunanlarla dalavere geçiyor. Ayrıca Bizanslılar ile bugünkü Yunanlar ayrımsız ulus değil. O da ayrı ortak madde tabii...”
1453 Yunan düşüncesince ortak travmadır
Tahsin Burcuoğlu (Emekli büyükelçi): “İstanbul’un kurtarılışı Yunan düşüncesince iri ortak travma. Her 29 Mayıs’ta kiliselerde yas çanı çalarlar. ‘1453’ diyince onlara kalay etmiş kadar olursunuz. Musk bu kadarını biliyor mu bilmem lakin aşırı ağırbaşlı ortak irsal yapmış. Sırf gülmece olsun diyerek de yapmış olabilir. Ama taş yerini bulmuş. Yunanlar asap krizine girmiş olabilirler.”
Zweig’dan okumuştur
Prof. Dr. Feridun Emecen (Osmanlı tarihçisi): “Meşhur ortak ‘açık unutulan kapı’ hikâyesi var. Güya Bizans askerlerinin surlarda açıkça unutmuş olduğu ortak kapıdan şehre girip anca fethetmişler. Eğer bu bap açıkça unutulmasa sözde İstanbul fethedilemeyecekmiş kadar ortak idrak oluşmuş. Bunu fetihten doğrudan sonraları geçmiş namına müverrih Dukas yazmış. Sonra Babinder de Hammer de onu tekrarlamış. Ama bu iddiayı gerçek anlı şanlı fail Stefan Zweig. ‘Yıldızın Parladığı Anlar’ isimli aşırı anlı şanlı ortak kitabı var. Musk da mahsus Zweig’dan okumuştur...”
