Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'ne bağlı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda milletvekillerine lokma tatlısı yaptı. Oktay, adaleti elden meydana getirilen yatırımlarla değil cihanşümul değerler ve mevzuat altyapısı ile de desteklemeye bitmeme ettiklerini belirterek, “Yargı hizmetlerinin henüz güzel sunulması düşüncesince insanoğlu kaynakları, bilişim, kurumsal bina ve fiziksel altyapıda da ehemmiyetli ortak defa aldık. Adalet temellerimizin en ehemmiyetli kurumlarından Yargıtay Başkanlığı düşüncesince düz yazı edilen dünkü Yargıtay binası Başkent'imizin en anıtsal ve kural dışı binalarından birisi olmuştur. Diğer yandan yargı reformlarıyla hukukun üstünlüğünü güçlendiriyor ve demokrasinin işlerliğini artırıyoruz. Ne vasilik odaklarının ne toplumsal medyadan hususiyet darbesi hazırlamaya niyetlenen diplomatların, ne de türel süreçleri siyasallaştırmaya dinamik çevrelerin yargı işleyişimizde tek hükmü yoktur. Avrupa Komisyonu'nun yandaş Türkiye Raporu da engelleme kazanmak kıl payı hak sistemimiz, aut bulaşık ve yorumlardan münezzeh, bağımsız, yansız ve adaletli halde işlemeye bitmeme edecektir” dedi.
Oktay, “Devlet içi istikraz senedi faizi 2002 senesinde yüzdelik 62,7 seviyesindeyken, 2021 yılı evveli dokuz ayında yüzdelik 14,2 seviyesine gerilemiştir. 2001 senesinde yüzdelik 75,5 bulunan AB tanımlı namus borcu stokunun Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya payı 2021 yılı ikinci çeyreği bakımından yüzdelik 38,4 seviyesine gerilemiştir. Kamu borcunun Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya payı da 2021 yılı evveli çeyreğinde Türkiye düşüncesince yüzdelik 40,3 iken, büyümekte bulunan devletler averajı yüzdelik 65,2 düzeyindedir. Önümüzdeki devirde merkezi dalavere borcu süresince TL dışı borcun payını azaltarak, amme borcunda seviye riskini minimal kurda tutmaya bitmeme edeceğiz” ifadelerini kullandı.
"Salgın kapsamında ekonomiyi doğrulamak amacıyla tahsil edilen tedbirler ağustos kocaoğlan bakımından 705,5 bilyon TL'ye ulaşmıştır"
İşletmelere müteveccih finansman koşullarının kolaylaştırılması ile emek vermek ve toplumsal yaşama bağlı tedbirleri içeren nice bölgede sağlanan destekleri salgının seyrine layıkıyla uzun uzadıya arttırmaya bitmeme ettiklerini kaydeden Oktay, “Bu süreçte dirimlik politikası araçlarını da dinamik kullanarak 70,2 bilyon TL bağış ve toplumsal düzenlilik prim ödemelerini erteleyerek işletmeleri destekledik. Başta nice para ve hizmetin KDV oranları ve iş noktayı icar stopajları kazanmak kıl payı salgının ekonomideki menfi etkilerini giderilmiş geçirmek düşüncesince indirimler yaptık. Ayrıca salgından etkilenen işletmelerimize iş hacmi kaybı, icar ve nakdi dayanak sağladık. Bu desteklerle 2,5 milyona benzeyen esnafımıza bütün 9 bilyon TL bağış desteğinde bulunduk. İşletmelerin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla Kredi Garanti Fonu limitini arttırdık. Bu kapsamda vatandaşlara, esnaf ve firmalara Hazine destekli cesaret paketleri oluşturduk. Toplamda 143 bilyon TL ücretinde kurumsal ve ferdî kredinin ertelemesini yaptık” biçiminde konuştu.
Oktay şöyleki konuştu:
“Salgının istihdam üstündeki etkilerini en uzuv indirebilmek amacıyla henüz çok dinamik ve işletmemizin endamsız emek vermek ödeneğinden faydalanma koşullarını esnettik. Getirilen dağıtılma kısıtıyla işverenlerin mensupları parasız izne ayırmalarına olanak sağladık, bu kapsamda parasız izne çıkarılanlara ‘nakdi sevap desteği' verdik. İş yerlerinde haftalık alışılagelen emek vermek sürelerine dönülmesini motivasyon geçirmek amacıyla ‘Normalleşme Desteği' uygulaması getirdik. Salgın kapsamında ekonomiyi doğrulamak amacıyla tahsil edilen tedbirler 2021 yılı ağustos kocaoğlan bakımından bütün 705,5 bilyon TL'ye ulaşmıştır. Bu kapsamda Covid-19 salgını ile uğraş kapsamında muteber tedbirlerin kazançlı büyüklüğü ise Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yüzdelik 10,6'sına ulaşmıştır.”
"114,4 milyon düze aşılama ile Türkiye dünyada 7. tam toprak almaktadır"
Türkiye'nin nüfusa nispeten minimum ortak düze aşılamada yüzdelik 66 payı ile evren averajının üstünde bulunduğunu kail Oktay, “Aşılamada bu sene ehemmiyetli ortak açıklık büküm ettik. 19 Ekim 2021 zamanı bakımından dünyada muteber bütün aşılama sayısı 6,71 bilyon düzeyine yükselirken, minimum ortak düze ile aşılanmış olanların evren nüfusuna payı yüzdelik 49 seviyesine ulaşmıştır. Ülkemiz aşılamada dünyanın en güzel devletleri arasındadır. Uygulanan 114,4 milyon düze aşılama ile Türkiye dünyada 7. tam toprak almaktadır. Ülkemizde 18 gözyaşı üstü nüfusun yüzdelik 76,7'sine dü düze aşılama uygulanmıştır. Toplam nüfusa nispeten minimum ortak düze aşılananların payı yüzdelik 66 olup, bu miktar evren averajının üzerindedir. Güçlü esenlik altyapımızla topu topu yurttaşlarımızın aşıya erişimine müteveccih süreçleri bugüne derece başarıyla yönettik. Bununla beraberce yurttaşlarımızın sağlığını ve refahını garanti dibine kabul geçirmek düşüncesince evcil aşılama çalışmalarını destekliyoruz. Yerli aşımız bulunan Turkovac'ın Faz-3 emekleri sonuç çabucak bitmeme etmektedir. Virüs benzer elektron (VLP) aşımızın da Faz-2 etabı tamamlanmıştır. Önümüzdeki günlerde Faz-3 etabına geçmesini bekliyoruz. Çalışmalarını yakından strateji ettiğimiz evcil aşılarımızı en endamsız müddette yurttaşlarımızın ve topu topu insanlığın hizmetine sunmayı hedefliyoruz” sanarak konuştu.
"Bütçe açığının izlence zamanında sırayla yüzdelik 3,5, yüzdelik 3,2 ve yüzdelik 2,9 seviyelerinde gerçekleşmesini hedefliyoruz"
Oktay şunları kaydetti:
“Salgın sonrası toparlanma sürecinde kaslı devletlere yakınsama sürecimiz de hızlanacaktır. 2002 senesinde 9 bin 279 dolar bulunan satın kabul etme gücü paritesine layıkıyla insanoğlu başı gelirimizin 2022 senesinde hedeflediğimiz faiz artışı ile 33 bin 605 dolara çıkmasını bekliyoruz. Bütçe büyüklükleriyle ilgilendiren bilgelik vermeden evvela izlence zamanına bağlı yöntem ve öngörülerimizi kırışmak istiyorum. 2021 yılı böylece Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yüzdelik 3,5'i derece ortak bütçe açığı oluşacağını öngörmekteyiz. Salgına bağlı tedbirlerin sürdürüldüğü bu sene yıl başlangıcında yüzdelik 4,3 kendisine hedeflediğimiz bütçe açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranını 2020 yılıyla bire ortak ölçüde tutmayı öngörüyoruz. Bütçe açığının izlence zamanında sırayla yüzdelik 3,5, yüzdelik 3,2 ve yüzdelik 2,9 seviyelerinde gerçekleşmesini hedefliyoruz. 2021 senesinde AB tanımlı umumi dalavere namus borcu stokunun Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranının ortak esbak yıla layıkıyla 3,2 nokta azalarak yüzdelik 36,6 kendisine gerçekleşmesini ve 2024 senesinde 34,7'ye gerilemesini hedeflemekteyiz.”
Ahmet Umur Öztürk - İbrahim Berat Yılmaz
