Ankara
Erdoğan, yanında otelde düzenlenen, "Türkiye Yüzyılı-Değerlerin Yüzyılı" programında meydana getirdiği konuşmada, binlerce salname tarihiyle medeniyetler havzası bulunan Mardin'in Türkiye'nin adeta yanında özeti bulunduğunu söyledi.
Türk, Kürt, Arap, Süryani, Ezidi'nin yanında arada yaşamış yer aldığı Mardin'in, İstanbul ve Hatay ile yanı sıra tolerans başkentlerinden birisi bulunduğunu aktaran Erdoğan, bire yanında şekilde, Anadolu'nun ciharıyek yanında, değişik mezheplerden Hristiyan ve Musevi vatandaşların da rahat süresince hayatlarını sürdürdüğünü belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyleki konuştu:
"Mardin, vakte alan okuyan, yüzyıllık fakülte ve camileriyle bire yanında sürede medeniyetimizin aynasıdır. Böylesi yanında değere, Mardin kabilinden koskoca yanında hazineye cemaat peyda etmek ulus şekilde çoğumuz düşüncesince şişman yanında alım çalım kaynağıdır. Mardin'i bu topraklardaki sonsuz ve öncesiz kardeşliğimizin kalesi şekilde görüyoruz. Bu eren şehre gelişigüzel gelişimizde, Anadolu'nun beşeri, kültürel ve zamanı manada o şişman zenginliğine şahsen tanıklık ediyoruz. Sadece etrafa şöyleki yanında beslemek güçlü Mardin'in cemaat yer aldığı değerli şeyleri görmemiz düşüncesince kafidir. Hemen yanı başımızda Süryani yurttaşlarımızın 1600 salname şaheseri Deyrulzafaran Manastırı var. Hemen gitgide Hristiyan yurttaşlarımızın binlerce senedir yaradana afsun etmiş yer aldığı Kırklar Kilisesi bulunuyor. Yaklaşık 8 buçuk asırdır minarelerinden Ezan-ı Muhammedilerin eksilmediği Ulu Cami'miz hepsi zarafetiyle bu dü ibadethaneye komşuluk yapıyor. Bu eserlerin hepsi, Mardin ile bu arada kuma yurdumuz Anadolu'nun ahengini, barışını, hoşgörüsünü, DOĞRU birikimini asimilasyon ediyor."
"İnancımızın aydın yüzü olmaya bitmeme edecektir"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, garplı devletler özellikle peyda etmek kıl payı dünyada tahammülsüzlük artarken Mardin'in yanında sulh ve rahat şehri şekilde hepsi insanlığa sağlam teşekkül ettiğini dile getirdi.
Onca gelişmişliğe karşın halen insanı, dilinden, dininden, renginden kültüründen çevre ötekileştirenlerin Mardin'den alacağı aşırı öğüt bulunduğunu vurgulayan Erdoğan, şöyleki bitmeme etti:
"Lafa ulaşınca sonsuz insanoğlu adalet ve özgürlüklerinden çağ vurup, kendileri haricinde hiç kimseye sahn hakkı tanımayanları buradaki tolerans ikliminden kötü almaya çağırma ediyorum. Güya, din hesabına ibadethanelere hücumcu gözü dönmüş canilerin de yabani eylemlerine mazeret araştırmak hesabına Mardin'in asimilasyon etmiş yer aldığı insanca ve İslami değerlere dobra bakması gerekiyor. Mardin, bizim inancımızda ve medeniyetimizde insanoğlu onuruna, hayatına, din ve vicdan hürriyetine maruz önemin gün ve estetikle yoğrulmuş, mücessem sembolüdür. Ne İslam'ı kişi aşırılıklarına peçe yapanlar ne de bunlar üstünden Müslümanlara antagonizm besleyenler bu hakikati değiştirebilecektir. Mardin, asırlardır yer aldığı kabilinden bugün ve ferda da inancımızın aydın yüzü olmaya bitmeme edecektir."
"Bu toprakların üstündeki gelişigüzel şeyi çoğumuz yanı sıra nesir ettik"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu şehirden aldıkları ilhamla, ülkede, alanda ve dünyada "önce insan", "insanı yaşat ki mutluluk yaşasın" demeyi, mazlumların ve mağdurların ümidi olmayı sürdüreceklerini belirtti. Erdoğan, şöyleki konuştu:
"Dünyanın politik ve hesaplı yer aldığı kadar, toplumsal kaosların sancısıyla da kıvrandığı yanında dönemde, Mardin'in en güzide örneğini teşekkül etmiş yer aldığı Türkiye'nin soylu duruşu, değişik hâlâ giranbaha bir duruma gelecektir. Gelişmiş niteleyerek sınıflandırılan devletlerin esasta kişi asayiş ve refahları haricinde yanında dertlerinin bulunmadığı görüldükçe coğrafyamızın binlerce salname insanoğlu merkezli birikiminin önemi hâlâ dobra anlaşılacaktır. Ülkemizin andıran tarihinde yaşanmış bulunan bazısı sıkıntı donör hadiselerin bu göz kamaştırıcı tabloya bozma getirmesine müsaade veremeyiz. Çünkü bu ülkenin, bu toprakların üstündeki gelişigüzel şeyi çoğumuz yanı sıra nesir ettik. Tarih süresince bu ülke, bu topraklara bedel katan hizmetlerde mevcut hepsi inançlardan insanlarımızı saygıyla, tazimle yad ediyorum."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın, hala bu topraklarla ve bu toprakların değerleriyle anahtar bağı bulunan herkese, kucaklarının da kalplerinin de sonuna denli belirgin bulunduğunu dile getirdi.
Anadolu'nun verimli ve şefik kollarının herkesi sarıp sarmalamaya, yaşatmaya ehliyetli bulunduğunu kail Erdoğan, şunları kaydetti:
"Edirne'den Kars'a, Trabzon'dan Hatay'a hala bu kuma ve kadim tarihin sayımsız mimarlık eserine, firez varlığına, bestesine, türküsüne tanık oluyorsak eğer, geleceğimizi de baş başa kurabiliriz demektir. Türkiye Yüzyılı, bu yurt toprakları üstünde yaşamını sürdüren, ona sadakatle ilişkin olan, geleceğini burada gören gelişigüzel yanında insanımızın yüzyılıdır."
"Sen ilkin gel Diyarbakır Anneleriyle helalleş"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'un menşe ve liberalizm itibarıyla en ensesi kalın muhitlerinin birinde doğup, büyüdüğünü belirterek, bu arada yetiştiği dostlarını yalnızca insanoğlu şekilde gördüklerini, hiçbirinin inancına ve kökenine bakmadıklarını anlattı. Erdoğan, şöyleki bitmeme etti:
"Şimdi birileri, 'helalleşmeye' gelecekmiş. Sen ilkin helalleşmeye gideceksen, gel Diyarbakır Anneleriyle helalleş. Eğer helalleşmeye geleceksen, ilkin 10, 11, 12, 13, 14, 15 yaşındaki kızları Kandil'e kaçıranlar mevcut ya onlarla dizi film kolalama gezmeyi bırak, onlarla bu arada olmayı bırak. Bir yandan onlarla makas temasında olacaksın, yanında yandan onlarla bu arada seçime girmenin hazırlığında olacaksın, yanında yandan altılı ganyan masanın dibine da onları sokmaya çalışacaksın. Bu kesinlikle helalleşme? Kimi aldatıyorsun? Kimi kandırdığını zannediyorsun? Bu ulus bundan böyle bunları yutmaz ve 2023 bunun yanıtı olacak."
Türkiye'yi rejim sorumluluğunu üstlendikleri günden beri, milletle baştan sona anahtar diliyle konuşabilmeyi, bu deneyim ve tecrübeye verecekli olduklarını dile getiren Erdoğan, kullanmakta olanları yalnızca Allah düşüncesince sevdiklerini vurguladı.
"Üstünlük fakat züht ile olur"
Üstünlüğün, kimsenin budunsal kimliğiyle değil, fakat züht ile olacağını tabir fail Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyleki konuştu:
"Takva nedir? Kim ki Allah'a hâlâ yakındır, o en üstündür. Bunun dışındakiler hikaye. Şimdi biz, 20 salname iktidarlarımız zamanında uğur boncuğu devir insanlarımız ve şehirlerimiz ortada ayrımcılık yapmadık. Hep bu kardeşiniz ne dedi? Batıda ne varsa, doğuda da o olacak dedi. Ve bunu yaptık mı? Yaptık. Yapıyor muyuz? Yapıyoruz. İşte 26 hava meydanı ile yola çıktık, deminden 57 adet havalimanımız var. Şu anda Ağrı'da, Kars'ta, Hakkari'de havalimanlarımız mevcut mı? Var. Bizden ilkin neden yoktu? Onlar neden yönetmediler bu ülkeyi? 6 bin 100 kilometre ayrılmış kez vardı, deminden 28 bin kilometre ayrılmış kez var."
Kendisini dinleyen gençlerin muhabbet gösterisinde bulunması üstüne Erdoğan, "İnanıyorum ki bu çaylaklık 2023'te sandıkları çökertecek ve biz, gençlerimizle, kadınlarımızla, anne kademeyle gümbür gümbür geliyoruz ve geleceğiz." dedi.
"Örnek yanında Türkiye var"
Hangi inanca, kültüre, kökene mensup olursa olsun, 85 milyonun hepsi fertlerini içtenlikle bağırlarına bastıklarını dile getiren Erdoğan, "Yasakların değil, hepsi yurttaşlarımızın inancını özgürcesine yaşayabildiği, kendini özgürcesine tabir edebildiği yanında Türkiye'yi nesir etmeye çalıştık." niteleyerek konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu anda hepsi dünyada, altyapısıyla, üstyapısıyla sağlam yanında Türkiye olduğuna ayraç ederek, şunları kaydetti:
"Bunu ego söylemiyorum, dünyanın liderleri söylüyor. Halka hizmeti hakka fariza gören tasavvurumuzla, milletimize hizmetkar olmayı en şişman izzetinefis payesi saydık. Biz, milletimize görgülü olmaya değil, hizmetkar olmaya geldik. Son 20 senedir ekonomiyle yanı sıra demokrasimizi de güçlendirmek, özgürlüklerin önündeki engelleri dağıtmak düşüncesince canla başla çalışıyoruz. Türkiye'yi adalet ve hürriyetler dalında dünyada parmakla yayınlanan yanında pozisyona getirmenin dayanıklı mücadelesini veriyoruz. Allah'a hamdolsun, bu etraflıca süreçte karşılaştığımız onca engele, maruz kaldığımız onca saldırıya rağmen, ulusal iradeyi ihya uğrunda sağlam aşırı başarıya imza attık. Daha ilk bırakın fiiliyata dökmeyi, söylem etmenin güçlü şişman yanında cesurluk gerektirdiği, hesabına 'sessiz devrimler' dediğimiz reformları yegâne hiç yaşama geçirdik. Tek fırka faşizminden başlayarak, 27 Mayıs'tan 28 Şubat'a kadar, maşer aklımızda dip yaralar açan acıları iyileştirmenin çabasında olduk."
Eski Türkiye'nin inkarcı, dışlayıcı, adalet ve özgürlükleri kısıtlayıcı, nadan yaklaşımını hepsi izleriyle ortadan dağıtmak düşüncesince çalıştıklarını aktaran Erdoğan, "Bunun yerine, devlet-vatandaş ilişkisinde hâlâ kucaklayıcı, hâlâ kapsayıcı, hâlâ hürmetli yanında göz açısını ikame ettik." dedi.
"Dini ve kültürel mirasın korunması düşüncesince icraat yaptık"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gayrimüslim vatandaşların dini vecibelerini hesabına getirebilmelerine müteveccih yapılanlar ile dini ve kültürel mirasın korunması düşüncesince icra ettikleri emek harcamaları hatırlattı.
Cemaat vakıfları dair 2003 ve 2008'de ikrar edilen kanuni değişimlerle ehemmiyetli iyileştirmeler gerçekleştirdiklerini özetleyen Erdoğan, bu kapsamda şimdiye denli 1015'ten yanında tomar araziyi ve 21'den yanında tomar gayrimenkul mülkü gayrimüslim cemaatlere alakalı kurumlara devrettiklerini belirtti.
Erdoğan, yalnızca Mardin'de dört ayrı Süryani vakfını, 55 taşınmazın mülkiyetine baştan kavuşturduklarını, Ermeni Cemaati Vakfına reddetme edilen gayrimenkullerin sayısının 400'ü aştığını söyledi.
Batman Gercüş'te 100 senedir ibadete mecbur bulunan Aziz Aho Manastırı'nın, restorasyonunu yaparak, 2018'de baştan hizmete girmesini realizasyon ettiklerini kaydeden Erdoğan, Trabzon Sümela Manastırı'nda 95 senenin arkası sıra baştan perestiş yapılabilmesini sağladıklarını aktardı.
Van Akdamar Kilisesi'ni, 2010'daki restorasyonun arkası sıra kullanıma açtıklarını da anımsatan Erdoğan, bunu, Türkiye Cumhuriyeti'nin hazinesinden ödeyerek gerçekleştirdiklerini tabir etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa'nın en şişman sinagogu Edirne Büyük Sinagogu'nu 46 yıl sonraları restore ederek Yahudi vatandaşların hizmetine sunduklarını anlattı.
Erdoğan, aralarında Aya Yorgi Kilisesi, bölen örgütün saldırıları kararı dokunca gören Surp Giragos ve Mar Petyun Keldani kiliselerinin de bulunmuş yer aldığı 100'den yanında tomar kilise ve sinagogu restore ederek, esasen ibadete açılmasını sağladıklarını da bildirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, gayrimüslim vatandaşların dini vecibelerini hesabına getirebilmelerine müteveccih meydana getirilen icraat kapsamında, dünkü kiliselerin nesir edilebilmesi düşüncesince bütçe ayırdıklarını söyledi.
Erdoğan, 2012'de 50 salname yanında Rum Yayınevinin faaliyete başladığını, Vakıflar Genel Müdürlüğü idaresindeki kilise ve havra kabilinden ibadethanelerin ekalliyet vakıflarına bedelsiz tahsisine olanak sağladıklarını anlattı.
İstanbul Taksim'deki Kutsal Kalp Kilisesi'nin, Süryani Katolik Kilisesi Vakfı'na 49 yıllığına bedelsiz tahsis edildiğini anımsatan Erdoğan, Hatay'daki Mar Yuhanna Kilisesi'nin de Arsuz Rum Ortodoks Kilisesi Vakfı'na gene bedelsiz verildiğini aktardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Artuklu Üniversitesi bünyesinde, canlı diller dalında lisansüstü eğitim, öğretim, ilmî düzentileme ve infaz yapılacak yanında enstitü kurduklarını, Edebiyat Fakültesi'nde, Kürtçe ve Süryanice ile alakalı bölümleri faaliyete geçirdiklerini tabir etti.
Gayrimüslim vatandaşların adalet ve hukukunu koruyacak, perestiş özgürlüklerini genişletecek zamanı sağlam aşırı etap attıklarını, bundan sonraları da 85 milyon düşüncesince çalışmaya bitmeme edeceklerini dile getiren Erdoğan, şöyleki konuştu:
"Yaptığımız gelişigüzel düzenlemenin, yaşama geçirdiğimiz gelişigüzel reformun gerisinde, öbür inançlara mensup insanlarımıza bu ülkenin yanında numara dershane vatandaşları olduklarını hissettirme ve sergileme gayreti vardır. Asla sömürme yahut riyakarlık ardında değiliz. Biz bu halde esasta kişi inancımızın gereğini de hesabına getiriyoruz. Çünkü bizim inancımız, öbür liberalizm sahiplerine, kuma insanca temeller üstünde hürmet duymayı, ayrıca dayanak noktası olmayı gerektirir. Peygamberimizden Hz. Ömer'e, Selçuklu'dan Osmanlı'ya denli tarihimizde bu anlayışın sayımsız timsaline karşılaşmak mümkündür. Osmanlı'nın sonuç dönemlerinde yaşanmış bulunan acıların yanında yansıması şekilde gördüğümüz Cumhuriyetimizin ilk dönemlerindeki tereddütleri bundan böyle geride bıraktık."
"Özgürce yaşadığımız bu vatan, herkesin kuma çatısıdır"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin, hepsi vatandaşlarına cemaat çıkacak, onlara adalet ve olanakları sağlayacak öz güvene cemaat bulunduğunu vurguladı. Bunun sonuç örneğinin, sabık aylarda yaşama geçirilen Alevi Bektaşi vatandaşlarla alakalı tensikat bulunduğunu kail Erdoğan, şöyleki bitmeme etti:
"Türkiye Yüzyılında, geçmişin hepsi hüzünlerini aşmış yanında halde kuma hedeflerimize kilitli şekilde baştan sona yanı sıra çalışacak, savaş edeceğiz. Türkiye Cumhuriyeti, mutluluk şekilde bundan böyle emperyalistlerin içimizdeki bekçiliğini önleyen vesayetçilerin değil, Türküyle, Kürdüyle, Arabıyla, Sünnisi ve Alevisiyle 85 milyonun tamamının devletidir. Gökyüzünde şiveli edalı dalgalanan yeni ay ve yıldız, herkesin bayrağıdır. Üzerinde özgürcesine yaşadığımız bu vatan, herkesin kuma çatısıdır. Anadolu ve Trakya, hepsi güzellikleriyle herkesin kuma yuvasıdır. Hangi inanca, görüşe, kökene mensup olursak olalım, çoğumuz bire yanında gemide olduğumuzun bilinciyle cereyan ediyoruz. Benim Kürt kardeşlerimin dilinden ve kültüründen dolayı, benim Alevi kardeşlerimin meşrebinden dolayı, benim dindar kardeşlerimin yaşayışından dolayı, benim gayrimüslim vatandaşlarımın inancından dolayı, kısacası yanında hapaz elit ekalliyet haricinde artan milyonların değişik sebeplerle ayrımcılığa uğramış yer aldığı emektar mutluluk anlayışı ağız ağıza mazide kalmıştır. Kendi insanına yukarıdan icra vekili üstten inmeci zihniyetin, zamanımız Türkiyesinde katiyen noktayı bulunmaz ve olmayacaktır. Nasıl bugünün Türkiyesi dününkinden hâlâ özgür, hâlâ gönençli ise inşallah yarının Türkiyesi de bugünkünden hâlâ dobra olacaktır."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, milletin doğacak asrına taraf verecek Türkiye Yüzyılı vizyonunun, bu hassasiyetle şekillendiğini söyledi.
Önümüzdeki asrı, Mardin kabilinden evren kalıt listesine giren şehirlerin tamamını adalet ettikleri düzey ulaştıkları yanında yüzyıla dönüştürmekte azimli olduklarını dile getiren Erdoğan, "Bu kadim şehirlerimizin dokusundaki kültürel zenginlik, firez ekonomisi üstünden kentin zenginliğinin ve refahının artmasına katkıda bulunacaktır." niteleyerek konuştu.
"Daha dünkü gıcır oteller nesir ederek, burayı aşırı hâlâ değişik bir duruma getireceğiz"
Mardin'e bu yıl mevrut ziyaretçi sayısının 3 milyon bulunduğunu kail Erdoğan, "Bu ne demek, şu anda Mardin yanında tasrif piyasası oluşturuyor. Artık oteller filan yetmiyor, hâlâ dünkü gıcır oteller nesir ederek, burayı aşırı hâlâ değişik yanında bir duruma getireceğiz. Kültür ihya ajanslarıyla bu potansiyeli yaşama geçirecek ilk adımı atıyoruz." dedi.
Mardin'de 3 bin senedir gümüşü dokunmak ilmek etkin Süryani telkari ustalarının maharetlerini dünyaya tanıtacaklarını da tamlayan Erdoğan, "Kuşaklar süresince mimarinin zirvesi saygın asar tasarlayan ve nesir fail sanatçılarımızı baştan dünyaya dünyalık edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bundan böyle taş ustası kalmadığını kail yanında Mardin taş ustasına, "Ustam, sen dünkü ustalar yetiştireceksin." söylediğini aktardı.
Mardin'in taş ustacılığının bayağı yanında görüngü olmadığını tamlayan Erdoğan, "Valimize de takıldık ve 'Buraya Mardin taşıyla anca yanında firez merkezi yap ki toplantılarımızı bundan böyle o merkezde yapalım.' dedik. Bunun adımını da atmamız lazım. Binlerce senedir bu topraklara bedel katan kadim inançların günümüzdeki temsilcilerinin ensesi kalın mirasını, insanlığın kuma hafızasına inşallah kazandıracağız." niteleyerek konuştu.
Coğrafyanın binlerce salname emanetine baştan sona bu arada cemaat çıkacaklarını, "yarın değil, doğrudan şimdi" niteleyerek Türkiye Yüzyılına bu arada yürüyeceklerini kail Erdoğan, "Türkiye Yüzyılımızın vizyonunun başlıklarından birisi bulunan değerler yüzyılının yaşamış yer aldığı ve yaşatılmış yer aldığı toprak Mardin, bizim hem esin kaynağımız hem kez arkadaşımız olacaktır." ifadelerini kullandı.
"Türkiye Yüzyılı ekranların çevresinde kenetlenmeye çağırma ediyorum"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gençlere, zamanı ve kültürü dobra öğrenmeleri, değerlere kalpleriyle cemaat çıkmaları tavsiyesinde de bulunarak, şöyleki bitmeme etti:
"Şayet siz, bu ölçüde yanında uygarlık bilincine cemaat olmazsanız, bazıları dirimsel sizi kişi geçmişinize, kişi kardeşinize, kişi insanınıza antagonist yapar. Unutmayınız, Türk'ü Kürt ile, Sünni'yi Alevi ile, Müslüman'ı Hıristiyan ve Musevi ile, doğuluyu garplı ile, kuzeyliyi güneyliyle, ne nedenle olursa olsun insanımızın yanında yönünü diğeriyle alın karşıya getirmeye etkin gelişigüzel proje, bu toprakların ve üstünde yaşayanların düşmanlarının ürünüdür. Geçmişte bu oyuna tekraren geldik, bedelini maddi, içsel en ağırbaşlı halde ödedik. Sadece sonuç on yılda bunun sağlam aşırı örneğine baş başa tanık olduk. Hamdolsun, milletçe, bundan böyle bu oyunu görür kör tanıyabilen ve bozacak adımları doğrudan atabilen yanında algı seviyesine ulaştık. Demokratik ve hesaplı kazanımlarımızdan aldığımız çelim ve güvenle, geleceğimize umutla bakıyoruz. Sizleri ve hepsi vatandaşlarımızı Türkiye Yüzyılı ekranların çevresinde kenetlenmeye çağırma ediyorum."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Tayfun füzesinin menzili 560 kilometre şekilde açıklandı. Geçen hafta görüştüm. Dediler ki 1000 kilometreyi yakalayacağız." ifadelerini kullandı.
