Ankara
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD ile düşmanca değil dostça alım satım temdit temennisinde olduklarını belirterek "Ama dü NATO ülkesi kendisine şu andaki ezgi dayanıklı hayra belirti değil." ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 76'ncı Genel Kurulu toplantısına eklenmek şartıyla bulunmuş yer aldığı ABD'nin New York kentindeki Türkevi'nde değerlendirmelerde bulundu, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
BM Genel Kurul toplantılarının bu sene evveli kere kompozit müşterek formatta gerçekleştiğini ve unsur devletlerin az imdi üçte ikisinin, mevki ve ya hükümet başkanı yahut yürütme vekili düzeyinde fiziken ortaklık sağladığını anımsatan Erdoğan, evveli zamanlardan ayrımlı biçimde etkinliklerin müşterek bölümünün devre içi kendisine yürütme edildiğini söyledi.
Bu kapsamda, BM Gıda Sistemleri Zirvesi'ne ve BM Yüksek Düzeyli Enerji Diyaloğu Toplantısı'na videoteyp konferansla katıldıklarını dile getiren Erdoğan, Amerika'daki temasları kapsamında evveli olarak, 19 Eylül Pazar haset Türk-Amerikan ve ABD Müslüman topluluğu temsilcileriyle müşterek araya geldiklerini hatırlattı.
Erdoğan, bu görüşmede hem ABD'de canlı vatandaşlarla ve Müslümanlarla kucaklaştıklarını tıpkı sürede imdi adaletli müşterek evren özlemini müşterek kere imdi vurguladıklarını anlatım etti.
Yeni Türkevi binasının resmi açılışını 20 Eylül'de yaptıklarını kail Erdoğan, açılışta BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, aşırı sayıda mevki ve hükümet başkanı ile dışişleri bakanıyla fevk dozaj domestik ve ecnebi misafirin kendilerine haremlik ettiğini bildirdi. Erdoğan, "New York'un siluetine kazandırdığımız bu acemi başyapıtın ABD Birleşik Devletleri'nde canlı yurttaşlarımıza ve ülkemize faydalı olmasını Rabb'imden yakarma ediyorum." dedi.
Ziyareti kapsamında, pazartesi haset Dış Politika Derneği ve SETA DC kabilinden planlı etkinliğe katıldıklarını hatırlatan Erdoğan, bu toplantıda, aut siyaset alanındaki değerlendirmelerini ABD Birleşik Devletleri'nde endişe dünyasının önde mevrut temsilcileriyle paylaştıklarını, başkaca muhtelif Amerikan matbuat neşriyat kurumlarının temsilcilerine de röportaj verdiklerini söyledi.
Erdoğan, iktisat alanındaki temasları çerçevesinde, Türk-Amerikan İş Konseyi kabilinden planlı 11. Türkiye Yatırım Konferansı'na katıldıklarını, bu görüşmede da Amerikan iş dünyasının önde mevrut temsilcileriyle Türkiye ile ABD arasındaki konuşu ilişkileri değerlendirdiklerini anlattı.
"İş donanması ve dayanışmanın önemini esasen hatırlattık"
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun açma oturumundaki konuşmasına da yer veren Erdoğan, arsıulusal sulh ve güvenliği ilişik meseleler meselesinde görüşlerini bariz yürekle ortaya koyduklarını belirtti ve "Daha adaletli müşterek dünyanın beklenen olduğunu, bunun düşüncesince arsıulusal topluma ne kabil sorumluluklar düştüğünü Genel Kurul kürsüsünden dile getirdik. İnsanlığın, müstevli tehdidi ve elbette felaketler ile bunların başlıca sonuçlarının cenderesi altında bunaldığı müşterek dönemde, teşrikimesai ve dayanışmanın önemini esasen hatırlattık. Afganistan'daki yemiş gelişmeler hassaten kazanmak şartıyla Suriye'den Libya'ya, Kudüs ve Filistin meselesinden Kafkasya'ya, Türkistan'dan Kıbrıs'a genişliğinde enli müşterek bölgede ülkemizin yaklaşımlarını anlatım ettik." diyerek konuştu.
BM Genel Kurul kürsüsünden, Paris İklim Anlaşması'nın tasdik periyodunu tamamlayacakları müjdesini dünyayla ve Türkiye kamuoyuyla paylaştıklarını anımsatan Erdoğan, şu biçimde bitmeme etti:
"Dünyamızın bu bir vaziyete gelmesinde en aşırı oranı olanların, diyar değişikliğinin biçim açmış yer aldığı hastalıkların çözümünde de en aşırı ulama sağlaması gerektiği görüşümüzü bariz belirgin muhataplarımıza söyledik. Orman varlığını artıran, nispetle çağcıl teknolojik altyapısı yardımıyla ince düşüt karbon salımı değerlerine cemaat müşterek memleket kendisine bu mevzuda da üzerimize düşeni yapmakta kararlıyız. Ülkemize gır maruz desteklerin sağlanmasıyla baş başa ve millî ulama beyanımız çerçevesinde, Paris İklim Anlaşması'nda tamlanan hususlara makul adımlarımızı atacağız. Karbon kuvvetsiz hedefini, 2053 vizyonumuzun evveli ve en ehemmiyetli hedeflerinden biri kendisine milletimize hediye ediyoruz. Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ahenk düşüncesince müstelzim hareket planını da devreye almış müşterek memleket olarak, bu süreci başarıyla yürüteceğimize kalben inanıyoruz."
İkili görüşmeler
Erdoğan, ziyareti kapsamında dayanıklı aşırı devlet, hükümet, arsıulusal kasıntı ve çıplak maşer kuruluşu temsilcisiyle görüşmeler yaptığını, bu çerçevede, BM Genel Sekreteri'nin yanı esna Hırvatistan, Slovenya, Gine Bissau, Polonya, Ukrayna, Finlandiya, Burundi ve Irak cumhurbaşkanları, Birleşik Krallık, Gürcistan ve Arnavutluk başbakanları, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı ve FIFA Başkanı ile görüştüğünü hatırlattı. Erdoğan, "Bir başka ifadeyle, Amerika'da bulunduğumuz müddet içerisinde yekûn 14 düet görüşmemiz oldu. Bu görüşmelerin, Genel Kurul'a hitabımın doğrudan peşi esna gerçekleşen biri dışarı tamamına, Türkevi binamız ev sahipliği yaptı." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretinin ve temaslarının, gündeş meselelere müteallik davranış ve önceliklerinin, arsıulusal toplumun dikkatine getirilmesi bakımdan yemiş basamak doğurgan olduğuna inandığını belirtti.
Afganistan
Erdoğan, değerlendirmelerinin peşi esna gazetecilerin sorularını da yanıtladı.
Türkiye'nin Afganistan'daki görevi ve stratejisinin ne olacağına bağlı istifham üzerinde Erdoğan, "Burada evveli gündüz Amerika'nın ehemmiyetli müşterek neşriyat organıyla yaptığımız mülakatta da söyledim; 20 sene ilkin ABD Afganistan'a illet girdi? Afganistan'da ne işi vardı ve demin Afganistan'dan ne için çıkıyor? Herhalde bunun müşterek ederinin olması lazım? Ve epeyce sığınmacı şu anda nereye gidecek? Türkiye'nin kapıları açması ve bunları bildirme etmesi düşünülemez. Burası bizim düşüncesince müşterek bariz diyar koridoru değil." dedi.
Böyle müşterek şeyi kabullenmenin bedava olmadığını, bunun müşterek maliyeti ve ederinin bulunduğunu dile getiren Erdoğan, laflarını şu biçimde sürdürdü:
"Amerika burada 'Kapılar açılsın ve Afgan halkı Türkiye'ye girsin' diyemez. Nitekim böyle müşterek şeye biz, bariz da değiliz, izin de etmeyiz. Afgan halkı bizim düşüncesince karındaş halktır. Tarihe mebni müşterek geçmişimiz mevcut ancak bu mobilyasız kuruya müşterek denklem olmuyor. Aynı şeyi kılıç Suriye'de de yaptık. Aynı gestalt Irak'ta oldu. Bunları böyle toparladığımız zaman, geçmişten alırsak girip çıkanla az imdi 10 milyona vasıl müşterek skor gır konusu. Şu anda bunun 5 milyonu Türkiye'de kaldı. Burada bu bedeli ödemesi müstelzim Amerika'dır. Amerika'nın bununla ait adımlar atması lazım. Fakat şu anne genişliğinde böyle müşterek diyar görünmüyor. Amerika'nın bu etapta kapıları ayırmak kabil müşterek problemi şu anda bulunmayan gibi. Fakat kapsayıcı, kuşatıcı müşterek dümen Afganistan'da oluşursa, bu yönetimle kimi görüşmelerimiz olabilirse ve hakkıyla mıhlı müşterek yazışma kurabilirsek, bundan sonradan ne olabileceğinin adımlarını bu görüşmelerden sonradan atabiliriz."
Türkiye'nin Afganistan'da enfrastrüktür ve üstyapı yatırımlarının bulunduğunu ve bu yatırımlardan huzursuz olmadıklarını, bundan ahir süreçte de bu cins adımları atabileceklerini kail Erdoğan, "Ama Taliban'ın şu andaki yaklaşım tarzına bakılınca kucaklayıcı, kuşatıcı müşterek dümen maatteessüf oluşmadı. Şu anda arı kimi sinyaller geliyor; kimi değişikliklerin olabileceği, yönetimde kimi kuşatıcı, ayrıntılı müşterek havanın oluşacağı istikametinde. Bunu elbette imdi daha görmüş değiliz. Eğer böyle müşterek hamle atılabilirse o devir baş başa neler yapabileceğimizi kendileriyle görüşme, hanek noktasına gidebiliriz. Kaldı ki öz içlerinde de şu anda kimi teessürat yaşanıyor. Bu sıkıntıları aşabilirlerse ve ondan sonradan Türkiye ile kimi görüşmeler olursa, adımlar atılabilirse bunları nite gerçekleştiririz, nite müşterek biçim haritası belirleriz, ona bakar, ona uyarınca de Afganistan'la böyle müşterek adımı gerçekleştirmiş oluruz." değerlendirmesinde bulundu.
BM'de düzeltme önerisi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Daha Adil Bir Dünya Mümkün" isminde kitabında BM'nin, hassaten de Güvenlik Konseyi'nin şümullü müşterek reforma gereksinimi yer aldığı yönündeki görüşünü dile getirmiş yer aldığı hatırlatılarak, "Bu mevzuda ümitli musunuz?" sorusu üzerine, "Tabii nevmit bu işler olmaz. Yola çıkarken müşterek umutla yola çıkıyorsunuz ve ahali dünyaya, ahali insanlığa müşterek çevir sesi veriyorsunuz." karşılığını verdi.
"Nedir bu sinyal?" diyerek soran Erdoğan, şu biçimde bitmeme etti:
"Türkiye şu biçimde bakıyor; bundan sonradan evren Birinci Dünya Savaşı'nın şartlarında değil, İkinci Dünya Savaşı'nın şartlarında da değil. Öyleyse kılıç insanlığa müşterek çevir sesi verelim. 194 memleket daima baş başa müşterek el donanması içerisinde olabilirsek, bu işin şartlarını zorlayabilirsek, ahali komünikasyon araçları dünyası, STK'larla daima baş başa bu koşulları zorlarsak o devir baştan bu devamlı üyeler çıkarlarını arama geçirmek zorundadır. Bu 5 devamlı üyenin dü dudağı ortada müşterek evren düşünebilir miyiz, böyle müşterek obje kabil mi? 10 iare üye, 5 devamlı üye, 15 can müşterek araya gelsinler, dünyayı istedikleri kabil yönlendirsinler; böyle müşterek obje olmaz! Zaten bundan, bu 10 iare unsur de şikayetçi. Çünkü onlara 'Kaldır elini, indir elini' diyorlar. Nasıl isterlerse öyle… Böyle müşterek obje kabil mi? Zaten oradaki 10 iare unsur de sergen süsü bulunduğunu biliyor. Artık onlar da herhalde sergen süsü olmaktan pişmanlık getirmektedir. O devir anca müşterek hamle atalım ki, bu adımı atmakla müşterek kere devamlı üyeleri zorlamamız lazım. Türkiye kendisine kılıç zorlayacağız ve zorluyoruz."
Bütün arsıulusal toplantılarda da bunu dile getirdiklerini ve buna bitmeme edeceklerini vurgulayan Erdoğan, "Geçici üyelere de deriz ki, 'Siz de zorlayın.' Afrika'ya sesleniyoruz; 'Afrika sen daima böyle mi gideceksin? Geçici unsur kendisine Birleşmiş Milletlerde mevcut kazanmak aracılığıyla ne yapıyorsunuz? Yapabildiğiniz müşterek obje mevcut mı? Herhangi müşterek şeyi, oyunu değiştirebiliyor musunuz?' Yok. Öyleyse bu oyunu değiştirebilmek düşüncesince kılıç deriz ki 'Gelin hepinizin devamlı unsur olma şansınız olsun.' Yani bunların uğur boncuğu umursamadığı rastgele müşterek Afrika ülkesi çalışkan BM Güvenlik Konseyi'nde devamlı unsur olma şansına cemaat olmalı. Bunu başarabildiğimiz devir hayattaki ahali ülkelere hakkıyla müşterek doğruluk teyit edilmiş olur. Aksi takdirde, böyle müşterek dünya, yaşanılır müşterek evren değildir." değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, reformun, rüçhan kendisine Güvenlik Konseyi'nin veto yetkisinin kaldırılmasından başlaması icap ettiğini önerilmiş yer aldığı hatırlatılarak, "Diğer üyeleri müşterek araya getirip bu yönde müşterek uzlaşma gelmek düşüncesince siz müşterek hamle atacak mısınız?" şeklindeki istifham üzerine, "O köklü adımı doğrusu orada söylüyorum. Nedir o köklü adım? Bu konuda, 5 devamlı unsur dışındaki 189 ülkenin hepsi şayet azimli hamle atacak olursa o devir kılıç bu devamlı üyeleri köşeye sıkıştıracağız. Bu devamlı üyeleri köşeye kıstırmak düşüncesince bunun müşterek biçim haritası var. Bu biçim haritası nedir? Bu mevzuyla ait Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna kayıtlı dayatmalarla ve dünyada dip müşterek kovalamacayla, gerekince yılgı umumi astronomi dercetmek aracılığıyla kimi adımları atma şansını yakalayabiliriz." cevabını verdi.
Türkiye-ABD ilişkileri
Afganistan ve Suriye bağlamında Türkiye-ABD ilişkilerinin seyrini nite gördüğünün sorulması üzerinde ise Erdoğan, "Türk-Amerikan ilişkilerinde mıhlı müşterek sürecin işlediğini filhakika söyleyemem. Niye? Bakın kılıç F-35'leri aldık, 1 bilyon 400 milyon dolar ifa yaptık ve bu F-35'ler bizlere teyit edilmedi. ABD ilkin bunu müşterek kere halletmeli. Bize S-400 konusunu mazeret yazar F-35'leri vermemek, rastgele müşterek şeyden ilkin müşterek kere ülkeler arası ilişkilerde ne diplomatlık noktasında ne de münasebetler noktasında müşterek etiket ortaya koymaktır. Amerika'nın ilkin bunu müşterek kere düzeltmesi lazım." dedi.
Erdoğan, arsıulusal hukuka mebni kendisine ne yapılması gerekiyorsa yapacaklarını vurgulayarak, "Bize sonsuz S-400'ü dayatmalarını müşterek kere bizim bildirme etmemiz beklenen değil. Bizim düşüncesince S-400 işi bitmiştir. Buradan art hamle atmamız da beklenen değil. Amerika'nın bunu arsıulusal diplomaside, ilişkilerde akilane müşterek yere oturtması gerekir. Ama şu anne genişliğinde bunu oturtamadılar. Biz Türkiye kendisine selim davranıyoruz, duruşumuz dürüsttür lakin ABD maatteessüf selim davranmadı, davranmıyor." diyerek konuştu.
"Sayın Biden ile güzel başladık diyemem"
Türkiye ile ABD ortada 20 bilyon dolar yöresinde tecim kütlesi bulunduğunu ve bunun artmasını dilek ettiklerini tamlayan Erdoğan, defans piyasasına müteveccih adımlar attıklarını ve atmaya da bitmeme edeceklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu biçimde konuştu:
"Şunu da bilmeleri icap eder ki bundan sonradan emektar Türkiye de yok. Bu Türkiye başka müşterek Türkiye. Savunma sanayisinde de kılıç rastgele müşterek sabık gündüz imdi doğacak gidiyoruz, imdi doğacak gideceğiz. Ama ferda 'Niçin F-35'i almıyorsun?' diyemezler. Vermezsen almayız. O devir kılıç imdi başka kapılara da başvurma ederiz. Burada CBS ile yaptığım röportajda onlara da onu söyledim. 'Yani başka yerlerden edinmeyi mı düşünüyorsunuz?' diyerek sordu. 'Gerekirse alırız' dedim. Sen bana demin Patriot vermeyeceksin, ondan sonradan kılıç S-400'ü aldığımızda 'Niye S-400'ü aldın?' diyeceksin. Türkiye, öz savunmasına müteveccih ne gerekiyorsa onu alır. Gerekirse bunları üretmeye de başlar. Zaten şu anda başladık. Bundan sonradan bunu imdi da doğacak safhalara taşıyacağız. İnşallah öz insansız harp uçaklarımızı da üreteceğiz. Bunu da görecekler. Bu adımları da inşallah atıyoruz. Temennim odur ki dü NATO ülkesi kendisine birbirimize düşmanca değil, dostça davranalım. Ama dü NATO ülkesi kendisine şu andaki ezgi dayanıklı hayra belirti değil. Benim Başbakan, Cumhurbaşkanı kendisine kestirmece 19 salname idarecilik hayatımda ABD ile bulunan münasebetlerimde geldiğimiz bekçi maatteessüf güzel müşterek bekçi değil. Ben mahdum Bush ile güzel çalıştım, sayın Obama ile güzel çalıştım, sayın Trump ile güzel çalıştım lakin sayın Biden ile güzel başladık diyemem."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, kimi devletlerin Afganistan, Suriye ve kesintili muhaceret kabil mevzularda sorumluluktan kaçtığı belirtilerek, "Özellikle ABD yönetimi rastgele müşterek ne genişliğinde meydanda diplomatlık vurgusu yapsa da adeta 'benden sonrası tufan' havasında. Mevcut resmi nite yorumluyorsunuz?" sorusu üzerine, şu cevabı verdi:
"Tabii kendisi 'Benden sonrası tufan' dediyse, bire müşterek şeyi ona da söylerler. ABD şu anda şayet Afganistan'da müşterek biçimlendirme yapamadıysa burada demek lazım. Şu anda Afganistan'da Amerika'nın müşterek manipülasyon yahut müşterek biçimlendirme hali olmuştur diyebilir miyiz? Hayır. İşte rastgele müşterek şeyi bıraktı, gidiyor. Ama demin müşterek değer derkenar ortaya. Bu değer nedir? Şu anda Taliban'ın elindeki silahlara baktığınız zaman, bu silahlar Amerika'nın silahları. Dolayısıyla bu bedeli de yapmak yerinde kalacaktır. Buradan müşterek yere imdi geliyorum. Sayın Trump zamanında binlerce tır silah, cephane yıldırı örgütlerine verildi. Bunları ego sayın Trump'a defaatle anlatım ettim, anlattım. Şimdi bire müşterek gestalt Biden zamanında de var. Yine Biden yıldırı örgütlerine silah, mühimmat, anahtar malzeme taşımaya başladı. Biz bunu elimizi kolumuzu sallaya sallaya seyredecek değiliz. Dikkatle izleme ediyoruz. Vakti, saati ulaştığında de söylenmesi müstelzim her neyse onu da kendilerine söyleriz."
Paris İklim Anlaşması'nın Meclis onayına sunulacağına müteveccih açıklamaları ile Türkiye'nin bu mevzuda çekinceleri bulunmuş yer aldığı hatırlatılarak, "Türkiye çekincelerinden konma mı geçti? Yoksa erinç tarafta müşterek davranış değişikliği mi oldu? Yoksa bu süreci zorlayacak acemi müşterek sürecin başlangıcından mı bahsediyoruz?" sorusu üzerinde Erdoğan, "Biz bu tutumdan fariğ değiliz. Böyle müşterek obje yok." karşılığını verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, o devirde emektar Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ve Almanya Başbakanı Angela Merkel ile üçgen konferans yaptıklarını anımsatarak şunları söyledi:
"Bu üçgen konferansta da kılıç dedik ki 'Türkiye kaslı ülkeyse ayrı görmek lazım. Eğer büyümekte bulunan ülkeler kategorisindeyse ayrı değerlendirmemiz lazım. Her şeyden ilkin bunun kararını vermeniz lazım. Bu karara uyarınca de bizlere yapmanız müstelzim ödemeyi de yapmanız lazım.' Tabii o devir bunlar bu ödemeyi yapacaklarını söylüyorlardı lakin bu olmadı. Şu anda geldiğimiz noktada ise elbette etraflı incelemeleri ait ihvan yapacaklar ve Meclisin açılmasıyla baş başa de kılıç bunu Meclise taşıyacağız. Meclise taşıyarak bu süreci hassaten Glasgow'da gündeme getireceğiz ve Türkiye kendisine diyar değişikliği noktasında düşüncemizi Glasgow'da vereceğimiz mesajlarla da ortaya koyacağız."
Putin ile görüşme
Erdoğan, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'nde yemiş dönemdeki saldırılar ve 29 Eylül'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceği hatırlatılarak, "Bu mevzuda nite mesajlar vermeyi düşünüyorsunuz? Bu zirveden rastgele müşterek yemiş bekliyor muyuz?" sorusunun yöneltilmesi üzerinde Putin ile yapacakları düet görüşmenin ehemmiyet bildirme ettiğini bildirdi.
Heyetler arası görüşmenin olamayacağını arı Putin'le düet musahabe yapacaklarını tamlayan Erdoğan, "Bu elbette arı İdlib'i içeren müşterek musahabe olmayacak. Aynı sürede Türkiye-Rusya düet ilişkilerini ve Suriye'deki hali masaya yatıracağız. Suriye'de nereye geldiğimizi, bundan ahir süreçte de nereye geleceğimizi kendileriyle konuşacağız. Kimseyi üçüncü müşterek şahıs kendisine yanımıza almadan bu görüşmeyi yaparken orada elbette Türkiye-Rusya ilişkilerinde ehemmiyetli müşterek karara da varacağız." dedi.
Türkiye ve Rusya'nın bölgede ehemmiyetli dü memleket olduğuna dikkati çekici Erdoğan, "Önemli dü memleket derken müşterek şeyi imdi anlatım etmem lazım; kılıç Rusya ile ilişkilerde şu anne genişliğinde rastgele müşterek hata görmedik. Ticaret hacmine baktığımız devir güzel müşterek konumdayız ve sonsuz ilerleyici müşterek tecim kütlesi var. Suriye'deki gelişimleri imdi güzel müşterek pozisyona nakil noktasında devir zamane kimi teessürat yaşamıyor değiliz. Ama bunu da ister şahsım ister Savunma Bakanı'm, ister Dışişleri Bakanı'm, attığımız adımlarla doğrudan telafi edebiliyoruz. mesela sayın Putin, Azerbaycan’da şayet mevki adamlığını yeterli manasıyla ortaya koymamış olsaydı, Azerbaycan'dan bu biçimde çıkılmazdı. Ama bunu ortaya yerinde kararlarla koyduğu düşüncesince Azerbaycan'dan aşırı fazla müspet müşterek biçimde derkenar şansını yakaladık." değerlendirmesinde bulundu.
"Iğdır'dan Azerbaycan'a yolu inşallah yapacağız"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan'da dip müşterek çalışmanın bitmeme ettiğine ayraç ederek laflarını şu biçimde sürdürdü:
"Örneğin sayın İlham Aliyev istediği anda istediği kabil ferah ferah sayın Putin’le görüşüyor, konuşuyor. Ben, böyle öyle… Çok çelimsiz sürelerde irtibatlarımızı kurup görüşmelerimizi yapabiliyoruz. Tabii, aşırı imdi önemlisi, şu anda attığımız adımlarla kılıç Iğdır'dan Azerbaycan'a yolu inşallah yapacağız. Buna sert yolu da dahil. Bu yolun inşası aşırı fazla ehemmiyetli müşterek hamle olacak. Bizim 5'li yahut 6'lı ortam dediğimiz görüngü vardı. Şu anda bu mevzuyla ait de Paşinyan'dan müspet sinyaller geliyor. Şimdi bu müspet sinyallerle bu arada bu mevzuda da kimi adımları atacağız. Yani alanı sulh noktasında da güzel müşterek pozisyona nakil fırsatını inşallah eline geçirmiş olacağız. Ay böylelikle sayın Putin'le yapacağımız görüşmede bunlar da elbette mevzunun ortamında arazi alacak. Böylece Türkiye-Rusya ilişkilerinde inşallah aşırı imdi güçlü, aşırı imdi ayrımlı müşterek devre girmiş olacağız."
Almanya'daki seçim
Erdoğan, Almanya'da alışveriş haset seçimlerin yapılacağı belirtilerek Başbakan Merkel'in Avrupa'da en derinliğine fariza karşıcı liderlerden biri bulunduğunun söylenmesi üzerine, "Benim genişliğinde olmadı…" karşılığını verdi.
Merkel’in Türkiye ve Avrupa üstündeki ilişkilerdeki tesirini nite değerlendirdiğine müteveccih müşterek istifham üzerinde Erdoğan şu biçimde bitmeme etti:
"Şunu bariz ve belirgin söylemem lazım; bizim Merkel'le, Schröder'den sonradan müspet müşterek sürecimiz ha lakin Alman şansölyeleri içerisinde en değerli dümen seçimi Schröder'le oldu. Schröder'le bizim münasebetlerimiz hakkıyla aşırı fazla farklıydı. Tabii Schröder'den sonradan Şansölye Merkel ile münasebetlerimizde de ilişkilerimiz kötü değildi. Sık kalın arar, kalın pıtrak ararım. O biçimde bu süreci işlettik, çalıştırdık. Tabii şu anda, kısaca Armin Laschet alır almaz bilemiyorum lakin Armin Laschet ile de düet münasebetlerimiz iyiydi.
Temennim odur ki hakkıyla ister Almanya'da canlı Türk vatandaşları ile ilgili gerekse Türkiye-Almanya ilişkilerindeki bundan ahir süreci ensesi kalın kılacak müşterek kuvvet iş başına gelsin. Çünkü bizim orada aşırı başlıca sayıda müşterek insanoğlu potansiyelimiz mevcut ve bu insanoğlu orada zahmet çekmesinler. Böylece acemi müşterek süreci Türkiye-Almanya ilişkilerinde inşallah çelimli kılacak müşterek iktidarla bitmeme ettirelim. Bu mevzuda da ki olursa kılıç onunla rastgele müşterek devir ilişkilerimizi, geleceğe aşırı fazla çelimli biçimde sürdürmüş oluruz. Mesela attığımız kimi adımlar vardı. Savunma piyasasına müteveccih Almanya'yla ilişkilerimiz vardı. Daha da önemlisi şu anda tahtelbahir gemilerinin makinelerinin aksamıyla ilgili attığımız adımlar vardı. Şimdi bu adımların değerli müşterek biçimde sürmesi ve defans sanayisinde de bunlarla bu arada bizim çelimli yürümemiz, Türkiye-Almanya ilişkilerinde aşırı ayrımlı müşterek yere sadme edecektir diyerek düşünüyorum. 'Her dü memleket düşüncesince faydalı bulunan kuvvet hangisi ise o iş başına gelsin.' diyorum."
Sosyal komünikasyon araçları düzenlemesi
Sosyal komünikasyon araçları düzenlemesine müteveccih çalışmanın ne etapta yer aldığı ve ne adımların atılmasının planlandığına bağlı istifham üzerinde Erdoğan, bununla ait çalışmaların sürdüğünü, Meclisin açılmasıyla baş başa de TBMM'ye sunulacağını bildirdi.
Erdoğan, "Böylece toplumsal komünikasyon araçları mevzusundaki atacağımız adımların memleketimiz için, milletimiz düşüncesince faydalı olmasını dilek ediyorum. Çünkü toplumsal medyanın maatteessüf tahribatı aşırı bariz ve belirgin ortada. Bu tahribatın bundan sonradan bitmesinden yanayım. Artık bu tahribatı bitirmenin vaktinin geldiğine inanıyorum." diyerek konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "HDP emektar Eş Genel Başkanı Sezai Temelli 'Kürt sorununda çözümün adresi İmralı'dır.' açıklaması yaptı. Selahattin Demirtaş'ın da müşterek açıklaması oldu, o da HDP'yi ayraç etti. Sayın Kılıçdaroğlu da bu yönde müşterek izah yaptı; 'Kürt sorununu HDP çözer.' dedi. Seçimlerin yaklaşmasına DOĞRU müşterek devirde bu cins ittifaklar, bu cins izahat nite değerlendirilir? Bir de HDP öz ortada ikiye mi bölünüyor?" sorusu üzerinde şunları kaydetti:
"Hayırlı olsun. Bu mevzuyla şayet kılıç çalışır olursak eyvah olur. Yani İmralı mıdır, değil midir, onların sorunu. Varsın onlar bu biçimde yola bitmeme etsinler; kısaca HDP midir, şu mudur, bu mudur… Biz deriz ki bu ülkede şu anda Cumhur İttifakı bu işin müşterek parça hal noktasıdır ve Cumhur İttifakı kendisine da kılıç bu çözümün mücadelesini sürdürüyoruz. Çünkü bizim şu anda kitabımızda bütünlük var, el donanması var, denklem mevcut ve bununla da bu yolda bitmeme ediyoruz. 'Yok Kürt sorununu çözmektir, bulunmayan şudur, bulunmayan budur…' Türkiye’de böyle müşterek dava yok. Biz bu işi çoktan çözdük, aştık, bitirdik. Eğer birliğe, beraberliğe, kardeşliğe inananlar mevcut ise buyursunlar daima bu arada yola bitmeme edelim."
Muhalefetin KHK'liler ve Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş ile ait açıklamaları hatırlatılarak, "Muhalefetin bu tutumu erinç ne düşünüyorsunuz?" sorusunun yöneltilmesi üzerinde Erdoğan şunları söyledi:
"Bir kere KHK ile ait 'Ben bu işi çözeceğim.' diyen kim? Ana muhalefetin başındaki zat. Sen ne vakitten bu yana ilçe oldun? Bu yargının konusu. Bununla ait adımı ilçe atar. Sana ne oluyor? Kim sana bu yetkiyi verdi? Velev ki kuvvet olsan -böyle müşterek şansın mevcut mı, bulunmayan mu o da ayrı- yargının yetkilerini elinden sen nite alıyorsun? Öyle müşterek obje mevcut mı? Şu anda bunlar ağız ağıza yargının kontrolü altında olan, yargının iradesinde bulunan müşterek konu. Adam anca atıyor ki birileri da buna inanıyor. Bunu ısınmak katiyen beklenen değil. KHK ile ait mevzularda doğrusu devir zamane yargıda bu gelişimleri izleme eden, arama fail kimi kararları da banko görüyoruz.
Ali Erbaş hocamızla ait mevzuya gelince... Bir kere anne muhalefetin Ali Erbaş hocamıza, Diyanet İşleri Başkanı'mıza bu genişliğinde taşlama etmeye ne hakkı ne yetkisi vardır. Bu densizliktir, terbiyesizliktir. Zaten CHP'nin cemaziyelevveli de daima bizim diyanet adamlarımıza hakaretle geçmiştir. Şimdi de aynısını Diyanet İşleri Başkanı'mıza hakaretle yürütüyorlar. Ama şurası bilsinler ki Diyanet İşleri Başkanı'mız bekâr değildir. Diyanet İşleri Başkanı'mız CHP’nin bu kendini bilmez tiplerinin uğur boncuğu devir muhatabı da olmamıştır, olmayacaktır. Diyanet İşleri Başkanı'mızı bu etapta kılıç katiyen bekâr bırakmayız. O koltuk ehemmiyetli müşterek makamdır. Dolayısıyla bu makama taşlama edenler, bu ülkede dinini, diyanetini bilenlere taşlama etmiş olurlar. Yeni ortaya çıkmak bulunan bir tanesi imdi var; o da böyle sallayıp sallayıp duruyor. Dur bakalım; imdi tümen olduğun çalışkan değil. Ana muhalefetle bu arada müşterek şeyler yapıyorlar."
"Zincir marketlerin doyumsuz uygulamaları var"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şahsen ilgileneceğini dediği fahiş değer mevzusundaki sıkıntı başlıkları ve izlenecek biçim haritasına bağlı soruya, "Bu mevzuda azda olsa hassaten bu zincir marketlerin doyumsuz uygulamaları var. Bu doyumsuz icraat karşısında kılıç de Ticaret Bakanlığı kendisine bunların üzerinde meselesinde gideceğiz. Zincir marketlerin bu uygulamalarıyla mücadelede Ticaret Bakanlığımız muktezi bulunan rastgele müşterek muhtelif tedbiri alıyor, borç ve bunlara da muktezi operasyonları yapacaktır." cevabını verdi.
"Tek sıkıntı zincir marketler mi?" ifadesi üzerinde ise Erdoğan, "Ağırlıklı kendisine iş orada toplanıyor. Bütün üreticiden tüketiciye bulunan yerde zincir marketlerin buradaki dip ürünleri toparlaması… Bu da 5 parça zincir market. Bunlar etraflı o ürünü toparlıyor. Bu 5 parça zincir marketin toplamış yer aldığı ürünle piyasalar karmakarışık oluyor. Bunlar şayet bu etapta imdi adaletli davranırlarsa hem yurttaş makul fiyatla mahsul alabilecektir tıpkı sürede müstahsil şu an bakımından kazanımını, parasını vaktiyle bildirme etme şansına ulaşacaktır." dedi.
