Ankara
Çavuşoğlu, düzentileme ziyareti kapsamında gittiği Bakü'de Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile birlikte ve heyetler arası görüşmesinin peşi esna eş matbuat toplantısında konuştu.
Çavuşoğlu, 30. sene dönümünde Hocalı Katliamı'nda yaşamını kaybedenlere yağmur diledi.
Geçen ay Şuşa Beyannamesi'nin dü ülkenin meclisleri kabilinden da onaylandığını hatırlatan Çavuşoğlu, "Aslında Türkiye ve Azerbaycan elbette müttefiktir. Ama bu elbette müttefikliğimizi liderlerimizin iradesiyle birlikte belgeye, birlikte anlaşmaya da döktük. Meclislerimizin onaylaması da bu liderlerimizin iradesinin aracısız halklarımız kabilinden da doğrulama edildiğinin göstergesidir." dedi.
Çavuşoğlu, Şuşa Beyannamesi'yle "tarihi birlikte hamle attıklarını" vurgulayarak, doğacak devirde bu çerçevede askeri, kültür, ekonomi, erke ve bilgelik denli mevzuları da içeren nice mevzuda konkre adımlar alaşağı etmek düşüncesince hepsi bakanlıklarla çalıştıklarını söyledi.
Kovid-19 salgınına karşın dü ülkenin tecim kütlesinin 5 bilyon dolara ulaştığını aktaran Çavuşoğlu, hedefin 15 bilyon dolar olduğunu, potansiyelin bulunduğunu belirtti.
Çavuşoğlu, bu amaca iktiran etmek düşüncesince lojistiğin önündeki engelleri kaldırıp onları heveslendirme ika ve tercihli tecim anlaşmasının kapsamını genişletmenin yanında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakerelerine başlamanın da önemine değindi.
Karşılıklı yatırımların da 30 milyara yaklaştığını aktaran Çavuşoğlu, şirketleri hem Azerbaycan'da hem Türkiye'de envestisman hazırlamaya heveslendirme ettiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, Azerbaycan'ın işgalden kurtarılan bölgelerinin baştan yapılandırılması dair Aliyev’in gösterimi çerçevesindeki çalışmalara da dayanak verdiklerini vurguladı.
"Haksız ve hukuksuz saldırının birlikte an evvel sona ermesini istiyoruz"
Bugün düet ilişkilerin hepsi boyutlarının yanında diyalekt mevzuları da ele aldıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "Özellikle Ukrayna'daki gelişimleri endişeyle izliyoruz. Ülkelerin yer bütünlüğünün çelim kullanarak değiştirilmesine kılıç mebde yerine hepsi denli karşıyız. Haksız ve hukuksuz saldırının birlikte an evvel sona ermesini istiyoruz. Bu mevzuda da çabalarımızı artırarak bitmeme ediyoruz." dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye ve Azerbaycan'ın rastgele dü ülkeyle yazışma kurabilen ve dobra ilişkileri bulunan dü iklim bulunduğunu söyledi.
Tahliyeler dair da Azerbaycan ile iş birliğini sürdürdüklerini tamlayan Çavuşoğlu,"Azerbaycanlı ve Türk ayrımı yapmaksızın vatandaşlarımızı ülkelerimize gelmek düşüncesince dayanışmamız bitmeme edecek." ifadesini kullandı.
"Bölgenin barışı ve istikrarı düşüncesince hepsi üzerinde düşeni yapacak"
Öte taraftan Karabağ zaferinden sonraları Azerbaycan’ın Ermenistan’a meydana getirdiği şümullü sulh anlaşması teklifini desteklediklerini kaydeden Çavuşoğlu, "Bu Azerbaycan'ın ne denli dobra oruçlu bulunduğunu ve alanımızda sulh istediğini gösteriyor. Umuyoruz Ermenistan'da buna müspet cevap verir. Vermesi de gerekiyor. Bölgenin barışı ve istikrarı düşüncesince hepsi üzerinde düşeni yapacak." diyerek konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Ermenistan ile attığı adımlarda Azerbaycan ile eşgüdüm arasında cereyan ettiklerini de hatırlatarak, "Temel maksadımız alanda dobra komşuluk ilişkilerinin arsıulusal hususiyet çerçevesinde bitmeme etmesi. Öngörülen planların de yaşama geçmesidir." dedi.
Bölgenin istikrarı düşüncesince Azerbaycan ile geçmişten buyana efor harcama ettiklerine dikkati çekici Çavuşoğlu, yandaki ülkelerle üçgen ve flaşör formatta toplantıların bulunan olduğunu, bunların bu sene yapılması dair emek vermeyi sürdürdüklerini söyledi.
Çavuşoğlu, gayrı taraftan Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) sonuç zirvesinde çevrim başkanlığını Azerbaycan’dan alırken ehemmiyetli kararlar verdiklerine ayraç ederek, bunun uygulanması dair da dışişleri bakanları yerine birlikte açıklık derinti düzenleyeceklerini dile getirdi.
Antalya Diplomasi Forumu'na (ADF) Azerbaycan’dan açık birlikte heyetle katılma bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, forumun ikinci senesinde başlangıç döndürücü sayıda ülkeden yukarı dozaj katılımcının yanında 40 arsıulusal ve diyalekt örgütün yukarı dozaj yöneticisinin de orada olacağını belirtti.
Çavuşoğlu, ADF'ye Ermenistan'dan Kıbrıs Rum Kesimine herkesi çağırma ettiklerini bildirdi.
Ermenistan ile görüşmeler ve Şuşa Beyannamesi
Türkiye ile Ermenistan arasındaki görüşmelerde, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki koordinasyona bağlı istifham üzerinde Çavuşoğlu, 3+3 teklifini Azerbaycan'ın yaptığını, alanda barış, balans ve dobra komşuluk ilişkileri istediğini söyledi.
Çavuşoğlu, Ermenistan ile müzakere sürecinde Azerbaycan ile yaklaşan eş güdüm zarfında olduklarını ve Azerbaycan'ın rastgele devir dayanak bulunduğunu belirterek, "Özel temsilciler 2 el birlikte araya geldi. Moskova’da ve Viyana’da. Sürekli telefonla görüşüyorlar. Güven artırıcı birtakım adımlar atıldı. Bundan sonraları atılacak adımlarda da koordinasyonu sürdüreceğiz." dedi.
Şuşa Beyannamesi'nin uygulanması dair bu sene ne denli konkre adımlar atılacağına bağlı soruya mukamele sağlayan Çavuşoğlu, Şuşa Beyannamesi'nin askeri, siyasi, türel konuları, düet ilişkilerin nite geliştirilebileceği hususunu ve işgalden kurtarılan alanlarda yaşamın normale döndürülmesi düşüncesince atılacak adımların unsurlarını içerdiğini dile getirdi.
Çavuşoğlu, mavera taraftan Beyanname'nin askeri yerine da dü bağlaşık denli gerekseme duyulduğunda kullanılması düşüncesince iane mekanizmalarının oluşturulacağını da anlattı.
Bakan Çavuşoğlu, Ukrayna'dan boşaltma sürecinde Türkiye'nin Azerbaycan'la iş donanmasına bağlı soruya da kendileri düşüncesince rüçhan bulunan mevzunun "vatandaşlarının bozulmamış sakin Ukrayna'dan çıkarılması" bulunduğu cevabını verdi.
"Öncelikle insancasına ateşkesin rastgele yerde olması lazım"
Çavuşoğlu, Ukrayna-Rusya savaşına ve tahliyelere ilişkin, "Bazı alanlarda mütemadi mütareke ilanı oldu. 9 ile 16 arasında. Biz bunun sürekli olmasını istiyoruz ve hepsi Ukrayna genelinde olmasını istiyoruz. Öncelikle insancasına ateşkesin rastgele yerde olması lazım." dedi.
Halen Sumi'de Türk vatandaşlarının bulunduğunu ve şimdi kazalı bulunduğu düşüncesince onları çıkaramadıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "İnsani koridorların açılması düşüncesince mümkünse Batı'ya doğru, oradan belkili değilse Rusya kısmına aralık açılması düşüncesince çalışıyoruz. Herson'da yurttaşlarımız var. Bugüne denli bizim kaldırdığımız trenlere Azerbaycanlı kardeşlerimiz de biniyor." dedi.
Çavuşoğlu, mavera taraftan Harkiv denli birtakım yerlerde Azerbaycan'ın da katar ile boşaltma düşüncesince kodifikasyon yaptığını ve fark etmeksizin Türk vatandaşlarını da bildirme ettiklerini aktardı.
İnsani iane dair ülkede ağır sıkıntıların bulunduğunu dile getiren Çavuşoğlu, "Orada artan insanoğlu var. Ukrayna’da canlı bireylere insancasına yardımların ulaştırılması düşüncesince de bu arada çalışıyoruz. Sadece Azerbaycan-Türkiye değil, Ukrayna'nın komşusu bulunan batıdaki ülkelerle. Çünkü bu yardımları açıktan yahut aracısız Ukrayna'ya dayanmak belkili değil. Bu çabalarımızı sürdüreceğiz." diyerek konuştu.
Tahliye dair da bilgiler paylaşan Çavuşoğlu, bugün zarfında Kiev, Lviv, Odessa ve aralık açılırsa Sumi'den boşaltma planladıklarını söyledi.
Çavuşoğlu, "Bugün planımız mükemmel yerine sahadaki şartlara uyarınca işlerse kestirmece 400 vatandaşımızı da boşaltma düşüncesince cereyan ettirmiş olacağız. Elbette buralarda Azerbaycanlı yurttaşlarımız var ise onların tahliyesi dair da bu arada çalışmaya bitmeme edeceğiz." dedi.
