Ankara
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna-Rusya harbinde dü ülkenin de onama edeceği araştırma edilmiş yanında barışa erişmek icap ettiğini belirterek, "Bir diyalog gerçekleşiyor ve kılıç de elimizden geleni yapıyoruz." dedi.
Slovenya'da planlı 17. Bled Stratejik Forumu'na eklenen Çavuşoğlu, "Avrupa'da müteaddit Avrupa var?" başlıklı panele mihman oldu.
Paneli yönetmen moderatör Nik Gowing'in, oturumun başlangıcında konukları tanıtırken İngilizce adına "Turkey" ifadesini kullanımı üzerinde Çavuşoğlu, Gowing'i dü kez "Türkiye" demesi anlamında uyardı.
Rusya-Ukrayna savaşının er yahut geç yanında evrede sona ereceğini fakat ne derece süreceğinin bilinmediğini tabir fail Çavuşoğlu, "Peki kılıç bu savaştan dersler çıkaracak mıyız?" sorusunu sordu.
Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütünün teşekkül nedeninin kıtada yahut dünyada apayrı yanında savaşın çıkmasına bariyer kazanmak olduğuna ayraç fail Çavuşoğlu, "Ama şu anda yanında harp var. Şu anda harp Avrupa'ya gelişememiş döndü maalesef." ifadesini kullandı.
"Çözüm esasen önceki haftalarda aşırı hâlâ emeksiz olabilirdi"
Rusya-Ukrayna arasındaki müzakerelerin durgunlaştığı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Avrupa hükümetlerini zorlayacak kimi adımlar atacağı haberlerine bağlı Çavuşoğlu, "Bu hal esasen önceki baştaki haftalarda aşırı hâlâ emeksiz olabilirdi. Şimdi esasen araştırma edilmiş yanında çözüme erişebilmek o derece emeksiz değil. Maalesef kimi şeyler değişti. Bizim hakkıyla gördüğümüz bu. Buça’dan mevrut tablolardan sonradan nice nesne değişti." dedi.
Bakan Çavuşoğlu, dü ülkenin de onama edeceği araştırma edilmiş yanında barışa ulaşılması icap ettiğini belirterek, laflarını şu biçimde sürdürdü:
"Ama ayrımsız sürede Ukrayna düşüncesince adaletli yanında barışçıl hal olması gerekiyor. Neyi kastediyoruz? Ukrayna'nın arazi bütünlüğünün güvence dibine katılması lazım. Peki demincek araştırma masasına gelişememiş dönebilirler mi? Bu derece emeksiz mı? Ve bu toy gerçekler esasen banko müzakerelerin ilerleyici evrelerinde sansasyonel olacaklar. Kırım ve Donbas’ın statüsüyle ilişik adına konumları caba değişti. Dolayısıyla o derece emeksiz değil. Evet yanında diyalog var. Bir diyalog gerçekleşiyor ve kılıç de elimizden geleni yapıyoruz. Her dü tarafa muvasala sağlıyoruz."
"Ukrayna'ya ihtimal NATO müttefiklerinden hâlâ yanında tomar dayanaklık kılmak veriyoruz"
Türkiye'nin gelişigüzel dü tarafa da erişiminin ve prensipli yanında duruşunun bulunduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "Ukrayna'nın arazi bütünlüğünü destekliyoruz. Belki Ukrayna'ya buradaki nice NATO müttefikinden hâlâ yanında tomar dayanaklık kılmak veriyoruz. Ama ayrımsız sürede Rusya'yla da yanında diyalog içindeyiz ve bu diyalog da meyvelerini veriyor. İşte bu nedenden elhak dü sefer yanında araya gelmelerini sağladık ve bu hububat anlaşması işe yaradı." dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Ukrayna ve Rusya ile kurduğu diyalog yardımıyla Uluslararası Atom Enerjisi Başkanı'nı Rus tarafıyla İstanbul'da yanında araya getirdiğini kaydederek, "Uzmanlar gene alana gidiyorlar. Ve ayrımsız sürede burada güvenlikle ilişik adına garantileri de sağlamaya çalışıyoruz." ifadeleri kullandı.
Türkiye'nin, savaşın başlangıcından bu yana itimat artırıcı önlemler çerçevesinde attığı adımlara yer veren Çavuşoğlu, dü memleket arasındaki müzakereler, hububat anlaşması, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ve Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu arasındaki görüşmelerin bunlardan birkaçı bulunduğunu söyledi.
İlgili önlemlere müteveccih Çavuşoğlu, "Ümit ediyorum ki bunlar, bizi yanında mütareke ve sürekli yanında barışa götürebilecek. Burada da itimat arttırıcı önlemler dediğimiz harp esirlerinin değişiminin yapılması gene bitmeme fail adımlar. Bu çerçevede de kılıç arabuluculuğumuzu bitmeme ettiriyoruz." ifadelerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, bu kapsamda Türkiye’nin Kiev ve Moskova yönetimleriyle art planda türlü kanallarla diyaloğu bitmeme ettirdiğine ayraç ederek, yeniden buyana bu kanalların bulunduğunu ve devir hin da olacağını söyledi.
"Dün bakımından 56 sefine 1,3 milyon titrem hububat taşıdı"
Tahıl anlaşmasının işleyişine de yer veren Çavuşoğlu, "Şimdi hububat anlaşması hakkıyla dobra etkin yanında mekanizma. Ve esbak bakımından 56 sefine 1,3 milyon titrem hububat taşıdı. Bu meyanda elbette Rusya'nın kimi endişeleri vardı. Biz bunu da yönetmeye bitmeme ediyoruz." niteleyerek konuştu.
Türkiye'nin bu çerçevede Amerika tarafı ve BM Genel Sekreteri ile görüştüğünü aktaran Çavuşoğlu, "Ümit ederiz ki bu rastgele yanında aksamaya tarz açmadan bitmeme edebilir. Bu başta hububat anlaşmasının yahut bununla ilişik adına anlaşmanın rastgele yanında bariyer olmaksızın uygulanması gerekiyor. Rusya bölümüne rastgele yanında biçimde bunu durdurmak düşüncesince yanında zait sağlamamalıyız." halinde konuştu.
"Rusya'nın yaptırımları köprüleme etmesine müsaade vermiyoruz"
"Türkiye’nin Rusya ile ticareti artırarak savaşın sürmesini desteklediği" iddialarına da yer veren Bakan Çavuşoğlu, bu kapsamda Türkiye’nin Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ni ağız ağıza uyguladığını, Türkiye’nin memleket bölgesini Rus askeri uçaklarına kapattığını hatırlattı.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin ilke adına yegâne yönlü yaptırımlara katılmadığına dikkati çekerek, "Bu nedenden Rusya ile ticaretimiz bitmeme ediyor. Ancak Rusya'nın katiyen yaptırımları köprüleme etmesine müsaade vermiyoruz. Bu aşırı belirgin ve aşırı şeffaf." dedi.
Rusya ile ticaretin artım gösterdiği iddialarına ise Çavuşoğlu, "Neden? Çünkü kılıç naturel gazımızın yüzdelik 45’ini Rusya’dan ithal ediyoruz. Ve saf yel yağı lambası yağı tutarları üçe katladı. Bu nedenden anne sebep erke fiyatlarının artması." ifadelerini kullandı.
Öte taraftan memleket krizinin karşılaşılan en şişman sınamalardan bir tanesi bulunduğunu ve Türkiye’nin akıbet zamanlarda aşırı sayıda orman yangını ve baskın yaşadığını tamlayan Çavuşoğlu, "Bu nedenden o asıl ve gelişigüzel daim beraberce savaşım etmeliyiz. İklim krizi erbap olduğumuz en aceleci kriz." niteleyerek konuştu.