Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın davetine icabetle sabahleyin saatlerinde hükûmet merkezi Tahran'a geldi. Bakan Çavuşoğlu, hâlâ sonradan İranlı mevkidaşı ile konuşma etmek kıl payı İran Dışişleri Bakanlığına geçti.
Bakan Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşı ile düet ve heyetlerarası musahabe gerçekleştirdi. İki icra vekili hâlâ sonradan düzenledikleri matbuat toplantısı ile soruları yanıtladı. İki sene aradan sonradan İran'da bulunmaktan sevinme duyduğunu dile getiren, “Öncelikle Hürmüzgan vilayetinde meydana mevrut zelzeleden ötürü hem başsağlığı tıpkı sürede önceki olsun dileklerimizi götürmek istiyorum. Türkiye karındaş İran'ın yaralarını lahana sarması dair müstelzim desteği vermeye hazırdır” dedi.
İkili ilişkilerin enine uzunlamasına ele alındığını kaydeden Bakan Çavuşoğlu, “Bugün kardeşim Hüseyin ve heyetlerimizle bu arada Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin 7'nci toplantısının hazırlıklarını da gözden geçirdik ve İran'ın teklifi üzerinde derinlemesine vadeli şümullü müşterek ortaklık düşüncesince minval haritamızı tespit etmek kıl payı heyetlerimiz çalışacaklar. Yetiştirebilirsin bu doruk marjında bunu imza etmek istiyoruz. Çok sayıda araştırma ettiğimiz anlaşmalar da var. Bunların müzakerelerini tamamlayabildiklerimizi de gene bu doruk marjında imzalayıp ilişkilerimizin türel altyapısını hâlâ da yükseltmek istiyoruz. Terör, gümrüksüz hicret ve insanoğlu kaçakçılığı bakımevi düzenlilik mevzularını da ele aldık. Bu konudaki dayanışmamızı yükseltmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
“Maalesef pandemi haysiyetiyle düet ticaretimizde ağırbaşlı müşterek düşme oldu” diyen Bakan Çavuşoğlu açıklamasını şöyleki sürdürdü:
“Ama bu sene sabık yıla gereğince civar 9 ayda yüzdelik 71.1 çoğalma var. Bu çoğalma müjdeli ancak hedeflerimizin aşırı uzağındayız. Bu hedeflerimize erişmek düşüncesince hâlâ aşırı çalışmamız gerekiyor, bunları da gözden geçirdik. Özellikle tercihli tecim anlaşmasının kapsamının genişletilmesi dair 6 senedir araştırma yapıyoruz. Bunu da bundan böyle ikmal etmek istiyoruz ki ticaretimiz hâlâ da artsın.”
“Anlaşmadan çekilenlerin lüzumlu adımları atması gerekiyor”
İran'a yönelik yaptırımlara yer veren Çavuşoğlu, “Biz İran'a yönelik tek yanlı yaptırımların kusur bulunduğunu hepsi platformlarda söylüyoruz. Bugün burada müşterek el hâlâ vurgulamak istiyorum. Bu okazyon ile şümullü kuma hisse senedi planının baştan işler bir duruma gelmesi düşüncesince hepsi tarafların lüzumlu adımları atması icap ettiğini düşünüyoruz. Özellikle bu anlaşmadan çekilenlerin lüzumlu adımları atması gerekiyor. İran'a yönelik tek yanlı yaptırımların kaldırılması gerekiyor. Viyana'daki görüşmelerin tekrardan başlatacak olmasından da bu vesileyle devlet duyduğumuzu vurgulamak isterim. Bu görüşmelerin müspet sonuçlanması hoppadak hesaplı ilişkilerimiz açısından değil bölgenin istikrarı itibarıyla da ehemmiyetli olacaktır” ifadelerini kullandı.
“Kazımi'nin konutuna kaynaklanan saldırıyı da kınadığımızı vurgulamak isterim”
Bölgede ehemmiyetli gelişmelerin bulunduğunu laflarına ekleyen Bakan Çavuşoğlu, “Bu sebeple lehçe mevzularda diyalog ve işbirliğimizi sürdürmemiz değme zamankinden hâlâ da ehemmiyet sunma ediyor. Afganistan bunlardan müşterek tanesi. Suriye'de siyasal hal düşüncesince çalışmaya bitmeme etmemiz lazım. Irak değme ikimizin de komşusu. Körfezde gelişmeler var, Yemen'deki iş bitmeme ediyor, Güney Kafkasya'nın istikrarı düşüncesince hassaten 3+3 formatı edinmek kıl payı bu mevzularda İran'la benzeyen düzentileme umudu içerisindeyiz. Irak'ta planlı seçimlerin hassaten sulh arasında gerçekleşmesinden sevinme duyduk. Ama sabık hafta Kazımi'nin konutuna kaynaklanan saldırıyı da kınadığımızı müşterek el hâlâ vurgulamak isterim. Irak'ın istikrarı düşüncesince dü yurt kendisine ehemmiyetli ulama sağlayabileceğimizi düşünüyorum. Suriye'de Astana formatında işbirliğimizi sürdüreceğiz. Önümüzdeki süreçte hem liderler düzeyinde tıpkı sürede dışişleri bakanlıkları düzeyinde güruh gerçekleştirmeyi istek ediyoruz. Afganistan'ın kalımlı barışı ve istikrarı düşüncesince ayrımsız düşünüyoruz. Bölgesel mevzulara baktığımızda İran'la nice mevzuda görüşlerimiz örtüşüyor ve Afganistan'daki şu anki vaziyetten akıl duyuyoruz. İnsani çöküntü müşterek yandan hesaplı başağrısı öbür taraftan, müşkülat var. Kapsayıcı, herkesi bağrına basan müşterek hükümetin kurulması arzumuz. Son yıllarda DAEŞ yıldırı örgütünün Hazaralar hassaten edinmek kıl payı topluluğun ayrı ayrı kesimlerine yönelik yıldırı saldırılarını müşterek el hâlâ kınıyoruz ve Afganistan'ın istikrarı düşüncesince gene baş başa çalışmaya hazırız” açıklamasını yaptı.
“Tahran'da kendimi dostumun evinde hissettim”
Bakan Çavuşoğlu, “İran'la kırkyıllık ilişkilerimizin yanı esna öbür global mevzularda da işbirliğimizi yükseltmek istiyoruz. Sonuçta bugünkü ziyaretim hem düet ilişkilerimize toy müşterek ivme vermek gemde lehçe mevzularda istişarelerimizi yükseltmek itibarıyla akıbet etap yarayışlı geçiyor. Modern İran şiirinin en ehemmiyetli isimlerinden Sohrap Sepehri'nin ünlü şiirlerinde ‘Dostumun evi nerede' niteleyerek sorarak başlar. değme devir yer aldığı bakımevi Tahran'da kendimi dostumun evinde hissettim. Bu yunak konukseverlik düşüncesince müşterek el hâlâ teşekkürname ediyorum” dedi.
Basın personellerinin sorularını da cevaplayan Çavuşoğlu, "Birleşik Arap Emirlikleri ile İran ve Türkiye'yi birbirine bağlayan tecim koridoruna Afganistan ve Pakistan bakımevi bölgedeki apayrı öbür devletlerde eklenebilir mi" sorusuna “Biz Türkiye kendisine bölgemizdeki ticareti artıracak ve devletler arasındaki linkleri güçlendirecek değme ayrışık projenin içre oluyoruz ve destekliyoruz. İran'ında arasında yer aldığı nice müselles flaşör mekanizmalarımız var. Bununda anacı budur. Tabi bunu hoppadak flaşör değil hassaten Körfez devletleri edinmek kıl payı ve Pakistan ve ölçülü Asya devletleri edinmek kıl payı bu cins projeleri müspet buluyor ve destekliyoruz” cevabını verdi.
“İki karındaş ülkeyi görüşme edeceğiz”
Çavuşoğlu, Lübnan ziyaretine bağlı soruya, “Lübnan'a ziyaretim derinlemesine müşterek aradan sonradan toy hükümet kuruldu ve sayın Başbakan ve Dışişleri Bakanıyla telefon görüşmemde kendileri beni çağırma etmişlerdi. Yaklaşık 2 ay evvela bu ziyaretin kararını almıştık ve zamanı Lübnan'la belirlemiştik. Tabi Tahran'la art arda olması da dobra müşterek uyma oldu. İki karındaş ülkeyi görüşme edeceğiz. Elbette lehçe mevzuları konuşurken Lübnan'ın arasında bulunmuş yer aldığı vaziyeti konuşmamak olmaz. Bugün öğlen vakti yemeğinde filhakika bu mevzuları kardeşim Hüseyin ile ele almaya bitmeme edeceğiz. İkisinin art arda olması planlanmış değil, tevafuk” cevabını verdi.
“Türkiye'de semere odaklı müşterek hükümet var”
Bakan Çavuşoğlu, Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin 7'nci Toplantısı'nın ne devir yapılacağına bağlı suali şöyleki yanıtladı:
“Bugün zamanı ile ilgilendiren düşünüm alışverişinde bulunduk. Bu sene arasında gerçekleştirmeyi istek ediyoruz. Bunun hazırlıklarını dört dörtlük kendisine yapmamız geçişsiz ki semere odaklı olması lazım. Türkiye'de semere odaklı müşterek hükümet var, İran'da da semere odaklı müşterek hükümet var. Dolayısıyla hoppadak müşterek araya başlamak düşüncesince değil, ilişkilerimize baştan müşterek içmece vermek düşüncesince bu ziyareti ve Yüksek Düzeyli İşbirliği Toplantısını yapmak istiyoruz. İmzalamamız müstelzim anlaşmalar var. Daha evvela imzaladığımız anlaşmalar ve karalar mevcut bunlarında gözden geçirilmesi lazım. Geleceğe yönelik de minval haritamızı, ilişkilerimizi istediğimiz amaca götürebilmek düşüncesince belirlememiz gerekiyor. İki tarafta da deneyimli diplomatlar var. Bizler de dü dışişleri bakanlığı kendisine da filhakika bunun hazırlığını yapmakla mükellefiz. Sorumluluk bizde ve inşallah en çelimsiz sürede tarihini belirleyip, sayın Cumhurbaşkanımız da akıllıca görürlerse bu senenin sonuna genişliğinde ika önerisinde geldi. Bu ziyareti ve faziletkâr seviyeli ortaklık toplantısını inşallah gerçekleştiririz.”
Aynur Sena Çabuk
İLGİLİ HABER
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, “Türkiye ile derinlemesine vadeli minval haritası belirleyeceğiz” 
