Ankara
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) hazırladığı raporda, 6 Şubat'ta meydana mevrut Kahramanmaraş merkezli depremlerdeki ağırbaşlı yıkımlara ilişkin, "Donatı cinsinin tarzı ve işçilikteki kusurlar, arsa hareketi çeşidinden affedilmeyen esas menfilik durumlarından bir tanesi olmuştur. Akredite edilmiş usta, kalfa ve prodüksiyon işçilerinin bina inşaatlarında çalıştırılması hususunun önemi yeniden devir yüzüne çıkmıştır." değerlendirmesine arsa verildi.
AFAD Deprem Dairesi Başkanlığınca, 6 Şubat'ta Türkiye saati ile 4.17'de ve 13.24'te sırasıyla biçim üssü Pazarcık ve Elbistan bulunan 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki dü depreme ilişkin, meydan emekleri ön istimara tutanağı hazırlandı.
Depreme kaynaklık fail fayların tanımlanması, meydana mevrut satıh kırıklarının belirleme edilmesi ve strüktürel hasar sebeplerinin ortaya konması şartıyla 10 Şubat-16 Şubat'ta bölgede meydana getirilen meydan çalışmalarının neticelerini içeren raporda, rastgele dü depremin Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Gaziantep, Malatya, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Şanlıurfa ve Elazığ'da baş döndürücü hararetli hissedildiği dirilik kaybı ve ağırbaşlı hasara hastalık bulunduğu vurgulandı.
Depremin, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 11 ili içerisine meydan 108 bin 812 kilometrekarelik bölgede çarpıcı bulunduğu dökme raporda, "Ülke tarihinde yaşanmış en tahripkâr zelzele fırtınası kendisine kayıtlara sabık bu dü anne şoka ilgilendiren sert arsa hareketi kayıtları, meydan gözlemleri ve semt halkından tahsil edilen bilgilere layıkıyla önceki depremin Kahramanmaraş ve Hatay'da ikinci depremin ise ilkin Malatya'da hâlâ çalışan bulunduğunu bildirmek mümkündür." ifadesine arsa verildi.
Zemin kaynaklı hasarlar
Depremler sonra bir takım iskân bölgelerinde gülmeyen satıh bozulmalarının belirleme edilmiş bulunduğu dökme raporda, bu bozulmaların güzel zeminlerde hâlâ da bariz çözüm alarak degaje yarıklar halinde ortaya çıkmış bulunduğu anlatıldı.
Kimi zeminlerde sıvılaşmalarla baş başa binalarda oturmalar olduğu, bazısı yerlerde de satıh deformasyonlarının aracısız yapıların altından geçerek kocaman hasarlara faktör bulunduğu tamlanan raporda, ayrımsız döşeme tabakası üstünde az hasarlı veya ağız ağıza hasarsız yandaki binaların da mevcut olmasının, yıkımların elden döşeme kaynaklı bulunmadığı gerçeğini ortak kere hâlâ gösterdiğine ayraç edildi.
Yumuşak kıvrım kaynaklı hasarlar
Türkiye'de de sık sık karşılaşılan şakuli doğrultudaki uyumsuzluk durumlarından bir tanesi bulunan "yumuşak kat" uygulamalarıyla bölgede dip kendisine karşılaşılmış bulunduğu dökme raporda, "Komşu katlar ortada rijitlik düzensizliğine hastalık bulunan bu uygulamalar, çoğu kere yapıların antre katlarında antre kıvrım sütun boylarının ahir kıvrım sütun boylarına layıkıyla hâlâ ortak tomar olması hali kendisine gözlendi." bilgisine arsa verildi.
Yapı elemanı hasarları
Raporda, sahada meydana getirilen incelemelerde, anlaşma bölgelerindeki etriyelerin ehliyetsiz ve durmaksızın donatıyı tutmayacak biçimde bağlantıların yapıldığı gözlemlendiği bilgisi arsa aldı.
Kolon, kiriş ve perdelerde DOĞRU donatının kullanıldığı, perdelerde çiroz kullanılmadığı, durmaksızın teçhizat boylarının çelimsiz tutulduğu bundan dolayı de anlaşma bölgelerinde sıyrılmaların yaşandığı ve bu alıngan bölgelerde kocaman çakıl taşı ve yazboz tahtası derece ecnebi unsurlara rastlanıldığı dökme raporda, bu durumun betonun gevrekliğini artırdığı aktarıldı.
Beton hasarları
Raporda beton hasarlarına ilişkin, "Yapılan incelemelerde, beton düşüncesince geçer not katışmaç granülometrisinin akla yatkın ölçülerde olmadığı, öz kenarından veya denizden aracısız tahsil edilen DOĞRU yüzeyli çakılların kullanıldığı, betonun sulanmadığı düşüncesince yandığı, çıtır çıtır kırılmaların bolca yaşandığı belirleme edilmiştir." değerlendirmesine arsa verildi.
Dolgu cidar hasarları
Raporda, sırtçı düzene ankrajı dört dörtlük kendisine yapılmamış dolgu duvarlarda, kenar anlaşma yerlerinde ve çıkacak kirişler üstünde güçlenmiş bulunan duvarlarda gülmeyen hasarların belirleme edilmiş bulunduğu belirtildi.
Donatı kusurlarından olup biten hasarlar
Donatı kusurlarından olup biten hasarların aktarıldığı raporda, ayrıca, çelimsiz kolonun, izole bant gözenek uygulamaları ile çoğunlukla rastlanılan ve depremlerde hasara hastalık bulunan ortak gestalt olduğuna ayraç edildi.
Kırsal bina hasarları
Geleneksel bina sistemleri ve evcil malzemeler kullanılarak topoğrafyaya ve iklime müteallik kendisine civar halkı çeşidinden şekillendirilmiş yerleşmeler bulunan rustik yerleşmelere de uyanıklık çekilen raporda, "Kış aylarının baş döndürücü dargın geçmiş bulunduğu bölgelerde, giysi ve çözülme vakalarında arsa masraf kullanması hasarı artırmıştır. Deprem hasarının hastalık bulunduğu imal hatalarından ortak ötekisi de ufki ve şakuli sponsor elemanların ehliyetsiz sayıda, kesintili ve eneze kenetlenmelerle basit yazı edilmiş olmalarıdır." ifadeleri arsa aldı.
"6,5 metreye vasıl arsa değiştirmeler meydana geldi"
Raporun son bölümünde ise, "Yüzey faylanması açısından, depremlerde sırasıyla kestirmece 290 kilometre ile 130 kilometre uzunlukta satıh kırığı ile 6,5 metreye vasıl arsa değiştirmeler meydana gelmiştir." tespitine arsa verildi.
Raporda, satıh faylanmasına müteallik şu değerlendirmeler arsa aldı:
"Depremin etkilediği bölgelerde istikamet atımlı kırık sistemlerinde bariz kendisine gözlenen öz ötelenmesi, endam ötelenmeleri, batma gölleri derece morfo-tektonik oluşumlara rastlanılmıştır. Ayrıca satıh kırıkları nice bölgede karayolu, demiryolu derece muvasala hatlarını ve bostan çitleri ve hâk sınırlarını bariz ortak biçimde ötelemiştir.
Deprem sonra bölgede degaje şümullü sekunder hadiseler da gözlenmiş olup bunlar ortada kayaç düşmeleri, heyelanlar, döşeme sıvılaşmaları münteşir kendisine gözlenmiştir."
Yönetmelik kurallarına uyulmayan binalar gülmeyen hasar gördü
Raporda, strüktürel hasarlara müteallik de, "Yönetmelik kurallarına ve konstrüktif esaslara uyulmadan basit yazı edilmiş yapıların gülmeyen hasarlar görmüş bulunduğu aşikardır. Hazır beton kullanımın, katışmaç granülometrisinin sağlanması ve betonun kalıba dört dörtlük kendisine yerleştirilmesinin ne denli ehemmiyetli bulunduğu yeniden gözlemlenmiştir." bilgilerine arsa verildi.
Özellikle hane kendisine basit yazı edilen binaların döşeme katlarının tecimevi kendisine kullanılacağı durumlarda, bu katların güzel kata hastalık kaçınan biçimde mukteza önlemlerin önemine aksan meydana getirilen raporda, "Donatı cinsinin tarzı (düz donatı) ve işçilikteki kusurlar, arsa hareketi çeşidinden affedilmeyen esas menfilik durumlarından bir tanesi olmuştur. Akredite edilmiş usta, kalfa ve prodüksiyon işçilerinin bina inşaatlarında çalıştırılması hususunun önemi yeniden devir yüzüne çıkmıştır." vurgusu yapıldı.
