Adalet Bakan Yardımcısı ve Komisyon Başkanı Zekeriya Birkan, 27 Mayıs 1960 darbesinde mağdur olanlara tazminat davası ödenmesi sonucu verildiğini söyledi. 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin aşırı partili yaşama geçtikten sonraları ulus iradesine huzur mamul geçmiş darbe bulunduğunu tamlayan Birkan, darbe hemen sonra Milli Birlik Komitesi çeşidinden milletin iradesi hiçe sayılarak seçme hükümeti görevden çekerek yurt yönetiminin nahak ortak biçimde gasp edildiğini söyledi.Darbenin kâffesi izlerinin silinmesi düşüncesince çalışmaların sürdüğünü kaydeden Birkan, “Demokrasi tarihimizdeki en biçimsiz ve biberli hadiselerden birisi bulunan 27 Mayıs darbesinin kâffesi izlerinin toplum, siyasa ve büyüklük hayatından silinmesine müteveccih bu vakte genişliğinde nice adımlar atılmıştır. Türkiye Büyük Millet Meclisi elan ilkin Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu'nun itibarlarını reddetme etmiş, mezarlarının Yassıada'dan İstanbul'daki abide mezara taşınmalarını sağlamıştır.Bildiğiniz az daha yargılamaların yapıldığı Yassıada, elan akla yatkın ortak ifadeyle matemli ada, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatlarıyla Demokrasi ve Özgürlükler Adası'na dönüştürülmüştür. Son yerine 7248 önemli Kanun'la Türkiye Büyük Millet Meclisi çeşidinden 27 Mayıs darbesinin hala bitmeme fail neticelerinin ve hususiyet dünyasında varlığını koruyucu anayasa ve kararlarının ortadan kaldırılması sağlanmıştır” dedi.“TBMM'den realizasyon edilen 247 bin 168 sahife belge incelendi”Darbeden dokunca gördüğünü bildirme fail 3 bin 52 başvurunun yapıldığına yer veren Birkan, “Komisyonumuza 7248 önemli Kanun'la türel dayanaktan yoksun bir duruma mevrut Yüksek Soruşturma Kurulu ile Yüksek Adalet Divanı çeşidinden haklarında ölçülü anket ve kovuşturmalar neticesinde dokunca gördükleri beyanını içeren bütün 3 bin 52 müracaat yapılmıştır. Komisyonumuzun emekleri hemen sonra bu başvurulardan 370 dokunca gören ile dayalı bin 457 başvurunun 7248 önemli Kanun kapsamında bulunduğu anlaşılmıştır. Zarar gördüğünü bildirme fail 194 insana bağlı bin 595 başvurunun ise 7248 önemli Kanun kapsamına girmediği belirlenmiştir.Kanun kapsamında bulunan müracaatlar incelenirken, müracaat formları ve ekinde arazi düzlük vesikalar ile varlığı türel dayanaktan yoksun Yüksek Soruşturma Kurulu ve Yüksek Adalet Divanına ilişik büyüklük arşivlerinden realizasyon edilen 346 bin 510 sahife belge ve Türkiye Büyük Millet Meclisinden realizasyon edilen 247 bin 168 sahife belge değişik incelenmiştir. Arşiv belgelerinde güzeşte esame üstünden mevhum dosyalar oluşturulmuştur. Başvuru yapıldığında müracaat dosyası ile belgelik belgelerine gereğince açılan mevhum dosyalar birleştirilmiştir” ifadelerini kullandı.“Manevi tazminat sonucu verildi”Komisyonun ele almış bulunduğu kriterler neticesinde 1960 darbesi mağdurlarına tazminat davası ödenmesi anlamında değişmeyen verildiğini kail Birkan, “Yaptığımız tetkikat neticesinde nahak gözaltı, hukuka karşıt tutuklama, etraflıca tutukluluk, dirim hakkı ihlali ve biçimsiz muameleye bağlı AİHM, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay'ın tazminat davası uygulamaları incelenmiş, kezalik dokunca görenlerin nahak yerine hürriyetinden yoksun bırakıldıkları süre, toplumsal ve hesaplı durumları, çektikleri ıstırap, dert ile olayın oluşu ve özellikleri bakımından uğradıkları manevi zararın tesirleri gözetilerek manevi tazminatlar belirlenmiştir.Komisyon kararlarında haklarında idam cezası cezası sonucu verilerek ahiret yolculuğu cezası yürütüm edilenler, Milli Birlik Komitesince idam cezası cezası kararları ağırlaştırılmış müebbet cezaevi cezasına çevrilenler, aracısız ağırlaştırılmış müebbet cezaevi cezası verilenler, devamlı cezaevi cezası verilenler, menşur sonucu verilenler ile Kurul çeşidinden gözaltı-tutuklama uygulanarak anket yürütülenler ve gözaltı-tutuklama uygulanmadığı biçimde anket yürütülenler değişik değerlendirildiği denli hürriyetlerinden yoksun bırakıldıkları bütün yürütüm süreleri de gözetilmiştir. Yine devletin nezarete ve denetimi altında iken intihar ettikleri kanıt edilenler, devletin nezarete ve denetimi altında ölüm edenler ve müracaat esnasında halen yaşamda bulunan dokunca görenlerin halleri değişik dikkate alınmıştır. Komisyonumuzca bu kriterler gözetilerek 7248 önemli Kanun kapsamında tazminat davası kararları verilmiştir. Yüksek Adalet Divanı kararlarında müsadereye bağlı hâkimiyet bulunmadığından maddesel zarara bağlı kâffesi başvuruların reddine değişmeyen verilmiştir” halinde konuştu.“Tazminat ödemesi Hazine ve Maliye Bakanlığı çeşidinden yapılacak”Komisyon çeşidinden ödenmesine değişmeyen sunulan tazminat ücretinin 4 ortamında ödeneceğini tamlayan Birkan, “Komisyon Çalışma Usul ve Esasları'nın 10. maddesi gereğince başvuruların müzakeresi ve karara bağlanmasına 22 Eylül 2021 tarihinde meydana getirilen güruh ile başlanmış, haftalık meydana getirilen toplantılar cevabında 2 Kasım 2021 tarihinde başvuruların müzakereleri ve karara kapılanma süreci tamamlanmıştır. Her başvuruya bağlı değişik düzenlenerek imza dibine tahsil edilen güruh tutanakları gereğince gerekçeli kararların yazımı ve icazet işlemleri tamam olup, kararların ilgililere bildiri edilmesine bugünden itibaren başlanacaktır.Komisyonun Çalışma Usul ve Esasları'na gereğince Komisyon kararlarına huzur kararın tebliğini izleyen 15 gündüz ortamında ortak kereye muhtemelen kazanmak az daha verilecek istida ile aracısız yahut valiliklerin İl Yazı İşleri Müdürlüğü vasıtası ile Komisyona itiraz başvurusunda bulunulabilecektir. Komisyonumuzun itiraz üstünde vereceği karara huzur ise geçmiş basamak mahkemesi sıfatıyla Danıştay'da sorun açılabilecektir. Komisyon cevabında ödenmesine değişmeyen sunulan tazminat tutarı, kararın kesinleşmesini müteakip istem üstünde 4 ay ortamında kararda yayınlanan insana Hazine ve Maliye Bakanlığı çeşidinden ödenecektir” dedi.Engin Yağcı - Yunus Özkan
