Oktay, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2022 Merkezi Yönetim Bütçe ve 2020 Kesin Hesap Kanun Teklifi hakkında milletvekillerinin sorularını cevapladı.
Oktay şu biçimde konuştu:
“Bu ülkenin esnafını, KOBİ'sini, girişimcisini, Start-up sahiplerini, e-tüccarını, çiftçisini, besicisini, zanaatkârını, tasarımcısını katı aşırı isteklendirme programıyla destekleyen; bizleriz. Öğrencimizin yurdunu da en dobra koşullarda kılıç yaptık ve yapıyoruz; öğrencilerimizin kredisini, bursunu da olabilecek en faziletli ölçüde kılıç veriyoruz. Çalışanımızın yanındayız; sakat vatandaşımızın ve korunmaya kadın evlatlarımızın indinde da kılıç varız. Doğal afetlerde en çabuk biçimde vatandaşımızın imdadına koşan da biziz, kıyamet sonrası yaraları en çabuk biçimde sararak şehirlerimizi baştan diriltme fail de biziz. AK Parti hükümetlerinin bugüne derece ne badireler atlattığını, ne zorluklara döş gerdiğini; gelişigüzel şeye karşın şişman ve çelimli Türkiye amacından şaşmadığını esasen hepiniz biliyorsunuz.”
Para ve maliye politikalarına yer veren Oktay, “Para ve maliye politikalarımız birbiriyle koordineli namına fevk siyaset dokümanlarında belirlenmekte ve yayımlanmaktadır. Orta Vadeli Program (OVP) salgının etkisiyle yükselen amme açıklarının tedrici namına azaltılması ve finansal disiplinin sürdürülmesi izlence zamanında izlenecek maliye politikasının asliye maksadı olabileceği dile getirilmiştir. Ayrıca, izlemsel ölçütler çerçevesinde hesaplı istikraz politikası kapsamında istikraz ağırlıklı namına TL cinsinden yapılacağı dile getirilmiş, taşınmazlar içi döviz ve kıymetli cinsi borçlanmaların ise etraf şartları çerçevesinde aşamalı namına azaltılması istikraz politikasının asliye izlemsel hedeflerinden biri olabileceği vurgulanmıştır. Kazanımlarımızın dayanağı; maliye politikamızı çelimli kuma halde kullanıyor olmamız ve bütçe disiplinimizdir” biçiminde konuştu.
Oktay, bütçe disiplini mevzusundaki aykırılık milletvekillerinin eleştirilerine, “Son dü yılda tamamı dünyada bütçe açıkları artmıştır. Bütçe açığının ulusal gelire oranı; ABD'de yüzdelik 5,7'den yüzdelik 10,8'e, Avro Bölgesi'nde yüzdelik 0,6'dan yüzdelik 7,7'ye, Almanya'da yüzdelik 1,5 caba yüzdelik 7,7 açığa, Fransa'da yüzdelik 3,1'den yüzdelik 8,9'a, Çin'de yüzdelik 6,3'ten yüzdelik 7,5'e, Hindistan'da yüzdelik 7,4'ten yüzdelik 12,8'e yükselmiştir. Ülkemizde ise salgının ciddi şartlarına ve hükümetimizin açıklamış olduğu katı aşırı yardıma karşın bütçe açığını 2020 senesinde yüzdelik 3,5 seviyesinde gerçekleştirdik.
2021 yılı bütçe açığı ise Meclisimizden yüzdelik 4,3 namına geçmişken, kuma yandan salgından etkilenen kesimler ilkin iktisap etmek neredeyse içtimai ve kazançlı dayanaklık etmek gereksinim duyan tamamı kesimlerin ihtiyaçlarını ağız ağıza karşılayacak biçimde masraf politikalarımızı sürdürürken, gayrı yandan yıl başlangıcında aldığımız biriktirme tedbirleriyle yüzdelik 3,5'lik kuma açıkça seviyesini hedefleyerek bütçemizi çalışan kuma halde yönettik. Sene sonuna yaklaştığımız şu günlerde bu hedefi tutturuyoruz” sanarak konuştu.
Merkez Bankası'nın siyaset ürem indirimine müteallik namına Oktay, “Para politikası kararları, Para Politikası Kurulu üyeleri çeşidinden alınmaktadır. Bu nedenle tartışmaların Merkez Bankasının bağımsızlığını zedeleyecek kuma zemine çekilmemesi icap ettiğini düşünüyorum. Ayrıca siyaset faizi ve şişkinlik denklemine yalnızca elverişsiz yegâne kuma çerçeveden bakamayız. Salgının etkileriyle enflasyonun tamamı dünyada kuma yükseliş trendinde bulunduğunu görüyoruz. Ancak enflasyonun artıyor olması Merkez Bankalarının alelhusus ki şişkinlik üstünde kuma siyaset faizi uygulaması anlamına gelmiyor. mesela mütekâmil çoğunda, elden çabucak hepsinde siyaset faizleri enflasyonun ince altındadır.
ABD'de yüzdelik 5,4 şişkinlik varken siyaset faizinin yüzdelik 0,25 bulunduğunu görüyoruz. Bu örneğe Kanada, Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere ve Japonya denli nice ülkeyi engelleme edebiliriz. Gelişmekte bulunan devletler açısından da benzeşim kuma gestalt gır konusu. mesela Brezilya'da yüzdelik 10,25 enflasyona cevap faizin yüzdelik 6,25, Meksika'da ise şişkinlik yüzdelik 6 iken faizin yüzdelik 4,75 bulunduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Oktay şunları kaydetti:
“Kur hareketleri mevzusuna değinecek olursak; Doların ABD'nin tahrif alımlarını andıran vakitte azaltmaya başlayacağının netleşmesiyle ve ürem biriktirme sonucu ile beraberce gayrı diyar dünyalık birimleri karşısında değerlendiği kuma çağda bulunmaktayız. Dolar endeksi Mayıs ayından bugüne kuma yükseliş trendi içindedir. Avro/Dolar paritesi de 1,16 seviyelerindedir. Bu halden katı aşırı diyar denli bizim de etkilendiğimiz kuma gerçektir. Türkiye ölçülü kuma borçluluk seviyesi, ceninisakıt kuma bütçe açığı ve enli gamda istihsal kapasitesiyle çelimli kuma ekonomiye sahiptir. Bankalarımızın kapital uzluk rasyoları da ince kuvvetlidir. İhracatımız Ocak-Eylül zamanında sabık seneye nazaran yüzdelik 36 çoğalma sergilemiştir. Buna müteallik namına akan açığımızda ehemmiyetli iyileşmeler görülmektedir. Türkiye seneler sonradan bağıl ceninisakıt akan açıkla büyüyebilme kapasitesine erişmeye yakındır. Cari açığımızdaki iyileşmeyle beraberce kırat saldırılarına erinç ekonomimizi şimdi mukavemetli bir duruma getirmekte ve bu saldırıları fırlamış yetenek ve kapasitemizi açıkça bariz çoğaltma kararlılığındayız.”
Oktay, Türkiye'nin gelişmesine müteallik olarak, “Büyümenin kalitesine ayraç fail ehemmiyetli göstergeler makine-teçhizat yatırımları ve hariç satım bazlı büyümelerin olup olmadığıdır. Makine-teçhizat yatırımları 2019 yılı ürün çeyreğinden beri 7 çeyrektir nema kaydetmektedir. 2021 yılının geçmiş yarısında da makine-teçhizat yatırımları salname bazda yüzdelik 32,9 büyümüş, GSYH gelişmesine 3,4 benek ulama vermiştir. Güçlü iç ilginin yanı esna bu vakitte kupkuru aut ilginin büyümeye yardımı da 3,9 benek namına gerçekleşmiştir” ifadelerini kullandı.
Oktay Türkiye'de bitmeme fail sorun süreciyle ilişik on büyükelçinin kuma açıklamasına değinerek, kuma açıklamanın topluluğun gelişigüzel kesiminde edilgi oluşturduğunu anlatım etti. Oktay, “Bağımsız ve yansız Türk yargısına edisyon hazırlamaya niyetlenen bu hadsiz girişime erinç ilkin Sayın Cumhurbaşkanımız iktisap etmek neredeyse gelişigüzel kurda aksülamel gösterdik. Niyetimiz tabii bunalım boşaltmak değil, ülkemizin buyuru hakkına yöneltilen bu saygısızlığa mukteza yanıtı vermekti. Tutumumuzu kupkuru kuma biçimde ortaya koyduk ve hatası ortadan kaldırmayı hedefledik.
Türkiye Cumhuriyeti, ari ve hükümran kuma devlettir. Yargı yetkisini de bu istiklal ve egemenliğinin gerektirdiği biçimde ari ve yansız mahkemeleri aracılığıyla kullanır. Devletin ilçe yetkisini zaafa uğratacak göz boncuğu adım bildirme edilemez. Türkiye Cumhuriyeti yasalarına layıkıyla Türk mahkemelerinde yargılanan tamamı sanıklarla ilişik kararları göz kırpmadan Türk mahkemesi verecektir. Dışarıdan, ayrıksı yerlerden ürün umanlar hüsrana uğramaya mahkumdur. Bu vesileyle arsıulusal hukukun kuma gereğini gine hatırlatmakta da yarar görüyorum. Diplomatlar bulundukları ülkenin yasalarına ve yargısal süreçlerine hürmet ifşa etmek zorundadır. Diplomatik bağışıklıklar bulunulan ülkenin istiklal ve buyuru haklarına erinç kullanılamaz. Mahkemelerimizde görülebilmekte bulunan davalara ne saikle olursa olsun haricen göz boncuğu karışma bildirme edilemez. Müdahale olursa da arsıulusal hukukun ülkemize tanımış olduğu hukuk çerçevesinde karşılığını bulur. Büyükelçilikler de bu diplomatik teamüllere uygunsuz hatası tashih etmek düşüncesince şimdi sonradan kuma izah yaparak, Diplomatik İlişkiler ile alakalı Viyana Sözleşmesinin 41. maddesine uyma etmeyi konfirmasyon ettiler. Diğer kuma deyişle, niyetlerinin iç işlerine ve yargıya karışma olmadığını ortaya koydular” dedi.
Oktay, Türkiye'nin sunulan kalmış olduğu tabii afetlerle ilişik yerler düşüncesince ayni ve nakdi yardımların çabuk kuma biçimde sonuçlandırıldığını belirterek, “Meydana mevrut sellerde devletimizin tamamı imkânları seferber edilerek kıyamet bölgelerine mecmu 2,5 bilyon liradan kuma tomar eşme muktebes durumdadır. Şu anne derece Kastamonu, Sinop ve Bartın'da afetten etkilenen yurttaşlarımıza toplam; 306 milyon 65 bin 349 liralık nakdi iane yapılmıştır, buna icar yardımı, büro zararlarının yüzdelik 70'inin karşılanması ve anahtar yardımları dâhildir.
Kastamonu'da bin 50 ikametgâh ve 40 karye evi, Sinop'ta 80 ikametgâh ve 110 karye evi ve Bartın'da 20 karye evi iktisap etmek neredeyse mecmu bin 130 ikametgâh ve 170 karye evi yapıyoruz. Bunlardan 615 ikametgâh ve 110 karye evinin ihalesi yapılarak inşaatlarına başlandı. Adana, Mersin, Antalya, Muğla, Isparta, Burdur ve Denizli illerimiz ise orman yangınlarından etkilenmiş; yangınlar çelimsiz müddette arama dibine kırgın ve alanda hasar belirleme emek harcamaları hızlıca tamamlanmıştır. Bu illerimize şu anne derece kısaca 37 milyon liralık Afet ve Acil Durum Faaliyetleri Ödeneği gönderilmiştir.
28 Temmuz-13 Ağustos 2021 tarihleri ortada mecmu 54 ilde 313 skor orman yangınına 18 su atar uçak, 9 İHA, 66 helikopter, 850 arazöz ve su tankeri, 430 iş makinası ve 5250 personel ile çabuk ve çalışan karışma edilerek yangınlar çelimsiz müddette arama dibine alınmıştır” sanarak konuştu.
Ahmet Umur Öztürk
