Adana/Osmaniye
Kuru incir alanının esas mamüllerinden yer fıstığı, Çukurova'nın tarım kentleri Adana ve Osmaniye'de çiftçilerin ehemmiyetli dirimlik kaynaklarından birtanesini oluşturuyor.
Adana, Türkiye'nin yer fıstığı üretiminin yüzdelik 50'sini, Osmaniye ise yüzdelik 35'ini gerçekleştiriyor.
İki şehirde imal edilen fıstıkların şişman kısmı Osmaniye'deki el işi tesislerine gönderiliyor.
Fıstıklar, burada işlendikten sonraları hem iklim içerisindeki bununla beraber iklim dışındaki tüketicinin zevkine sunuluyor.
Hasadın sürdüğü Adana'da tahminî 237 bin dekardan 100 bin tonun üstünde toplam ürün bekleniyor. Osmaniye'de de eylülde başlanacak hasatta 127 bin dekarda mezru yer fıstığından 50 bin titrem randıman alınacağı öngörülüyor.
Hava koşulları yer fıstığı üretimine akla yatkın gitti
Adana Tarım ve Orman Müdürü Muhammet Ali Tekin, AA muhabirine, şehrin Türkiye'nin yer fıstığı üretiminin yarısını birlikte tane başına gerçekleştirdiğini söyledi.
Kentin istihsal rakamlarıyla ilgilendiren bilim verici Tekin, şöyleki konuştu:
"Bu sene istihsal sahamızda tahminî 40 bin dekar düşme bulunmasına karşın toplam ürün beklentimiz yüksek. Havanın yer fıstığı istihsal şartlarına akla yatkın seyretmesi ve serin olmasının verimi artırmasını beklenti ediyoruz. Geçen yıla uyarınca dekarda sayı farkı 50 kilo randıman artışı olacağını kestirim ediyoruz. Bu sene 100 bin tonun üstünde istihsal elde etmeyi hedefliyoruz."
Tekin, yer fıstığının dünyada yağ üretiminde de kullanıldığını ayraç ederek, "Ülkemizde genel anlamda çerezlik kendisine makbul yer fıstığı, yağ üretiminde de yeğleme edilmeye başlandı. Şu anda Adana-Osmaniye hattında yer fıstığı hasım üreten ve satan işletmeler bulunmakta." dedi.
Osmaniye'de işlenip iklim içi ve dışına gönderiliyor
Osmaniye Tarım ve Orman Müdürü Mustafa İlmeç de coğrafi ayraç tescilli yer fıstığının hasadına eylülde başlanacağını ve 50 bin titrem mahsul toplamayı beklediklerini söyledi. İlmeç , "Osmaniye özelinde yer fıstığı ilk teşrin dalında birlikte hacim eksilme görülüyor. Bunun sebebi çiftçinin gelir-gider hesabı ve sabık sene yer fıstığı mezru bölgelerde bu sene darı ekimine dönmesi. Üretim endüstrisi azalsa da verimde dobra rakamlar elde edeceğimizi öngörüyoruz." sanarak konuştu.
Osmaniye Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Sait Çenet de Türkiye'de imal edilen yer fıstığının yüzdelik 95'e yakınının şehirde işlendiğine dikkati çekerek, "Türkiye'deki yer fıstığının yüzdelik 35'i Osmaniye'de üretiliyor. Geri artan istihsal ise Osmaniye'nin çevresindeki şehirlerde yapılıyor. Türkiye'de imal edilen yer fıstığının yüzdelik 95'i burada işleniyor. Kentimizde 160'a DOĞRU yer fıstığı el işi tesisimiz var. Burada işlenen yer fıstıkları ülkemize ve dünyaya gönderiliyor." ifadelerini kullandı.
Çenet, sabık sene 104 ülkeye 23 bin 550 titrem yer fıstığı satıldığını, 2022'nin ocak-temmuz çağında ise 13 bin 230 titrem fıstık ihraç edildiğini bildirdi.
Serin havanın rekolteyi çoğaltması bekleniyor
Adana'nın Karataş ilçesi Kapı Mahallesi'nde 100 dönümde istihsal önleyen Levent Kılavuz, 10 senedir yer fıstığı ektiğini söyledi.
Tarlasına bu sene Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünce geliştirilerek tescillenen "Ayşehanım" cinsi yer fıstığı ektiğini anlatım fail Kılavuz, "Bu sene randıman de dobra görünüyor maşallah. Hiçbir sıkıntımız yok. Bu sene sabık yıla uyarınca rekoltemiz az buçuk hâlâ efdal görünüyor zira iklim az buçuk hâlâ serin gitti. Ayrıca tohumumuz da az buçuk hâlâ verimli. İnşallah dönüm başına 600-650 kilo toplam ürün bekliyoruz." sanarak konuştu.
İnnaplıhüyüğü Mahallesi'nde 400 dönümde yer fıstığı yetiştiren Murat Terzi de hasada başladıklarını belirterek, "Bu sene havalar serin gittiğinden mahsuller sabık seneye uyarınca az buçuk hâlâ yüksek. İnşallah mal da ederse bizim düşüncesince dobra olur." dedi.