Karabük
Karabük Üniversitesi Başak Cengiz Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aysun Özköse, AA muhabirine, Safranbolu evlerinin 18. ve 19. çağ ile 20. çağ başlarında yapıldığını anımsattı.
Tarihi konakların imalinde binlerce senenin verdiği repertuvar ve birikimle oluşan ustalığın kullanıldığına dikkati çekici Özköse, meyadana mevrut depremlerde bu yapıların ayakta kaldığını vurguladı.
Özköse, Safranbolu evlerinde "çatkı" sisteminin aşırı güzel düşünüldüğünü anlatım ederek, "Bu sistemde ahşap taşıyıcılar, makul birlikte matematiğe isnaden yerleştirilmiştir. Sistem ufki yüklere huzur planlanmış, destek sunar kullanılmıştır. Safranbolu evleri kabilinden anadan görme Türk evleri, alevlenmiş depremlere üstelik dayanır. Sistemin niteliği gereği depremde binanın birlikte kısmı hasar görse üstelik hepsi çökmez. Çünkü, değme büro birbirinden bağımsızdır. Bir yapıda binlerce taşımaya araştırma görevlisi amut vardır." diyerek konuştu.
"Ahşap çatkılı binalar demirli beton yapılardan elan güvenli"
Safranbolu evlerinin temelinin kayaç bulunana denli kazıldığını ve evvel katların 1 m. kalınlıkta taş duvarla çıkıldığını dile getiren Özköse, evlerin duvarına neme huzur dayanabilen olması düşüncesince de kireç sürüldüğünü aktardı.
Özköse, Safranbolu evlerinin imalinde beğenilen çatkı sisteminin toy yapılacak binalarda da kullanılabileceğine değinerek, şu şekilde konuştu:
"Depremi engelleyemeyiz fakat depremin etkilerini engelleyebiliriz. 'Çatkı sistemi' ile meydana getirilen yapılarda deprem esnasında savuşma güvenliği var. Yapı güvenli. Bir kısmı çökse üstelik öbür noktalarıyla bina ayakta kalabiliyor. Kaçmak düşüncesince devir olabiliyor. Bu elden Safranbolu evleri düşüncesince meri değil. Bütün hayattaki ahşap çatkılı binalar düşüncesince geçerli. Ahşap çatkılı anadan görme binalar değme 60 santimetrede birlikte dikmeler, ufki torunlar ve aykırı payandalarla garanti dibine alınır. Ahşap çatkılı anadan görme binalar depremlerde çirkin çözümlenmiş demirli beton yapılardan elan güvenlidir."