Moskova
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’nin, katılmış yer aldığı Primakov Okumaları Uluslararası Forumu’nda aktüel mevzulara bağlı açıklamalarda bulundu.
Suriye meselesine yer veren Lavrov, “Suriye, jeopolitik politik oyunların kurbanı kalmaya bitmeme ediyor. Bu, Arap Baharı ile 2011’de başladı ve hakeza bitmeme etti.” diyerek konuştu.
Lavrov, Suriye’de ecnebi ülkelere ilişik silahlı güçlerin bulunduğuna dikkati çekerek şunları söyledi:
“Bunların ortada Suriye yönetiminin çağırma etmiş yer aldığı ve çağırma etmediği güçler de arsa alıyor. Türkiye ve Suriye arasındaki hususi ilişkilerin zamanı ve İran’ın Suriye’deki tesiri dikkate alındığında, sahadaki vaziyeti hakkıyla etkileyenlerin birleşmesi, Esed (Suriye'deki rejimin lideri) ve hükümeti ile hitabı gerektiği kanaatinde idik. Böylece Rusya, Türkiye ve İran’dan oluşan Astana üçlüsü kuruldu.”
Türkiye ile Rusya arasındaki anlaşmalar
Türkiye ile Rusya ortada İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nin varlığına müteveccih anlaşmanın sürdüğünü hatırlatan Lavrov, burada Şam yönetimiyle diyaloğa açıkça bulunan muhaliflerle yıldırı unsurlarının ayrılması gerektiğini, bu hususta Rus ve Türk mevki başkanlarının anlaşmaları bulunduğunu anlatım etti.
Lazkiye-Halep M4 otoyolu üstündeki blokajın kaldırılması, kuma devriyelerin yapılması mevzusundaki anlaşmaların elan evvel yapıldığına dikkati çekici Lavrov, bahis konusu anlaşmaların şimdilik tamamının uygulanmadığını savundu.
Lavrov, “Türk meslektaşlarımız da bunu onama ediyor ve zorlukların üstesinden gelineceğine değgin taahhütlerde bulunuyor.” ifadesini kullandı.
Suriye’nin kuzeyinde ABD’nin etkisi
Türk yetkililerinin Suriye’nin kuzeydoğusu mevzusundaki anlaşmaları hatırlattığına dikkati çekici Lavrov, bu alanda Suriye Demokratik Güçleri ve YPG’nin Türkiye çeşidinden antagonist ve yıldırı örgütü namına onama edildiğini hatırlattı.
Lavrov, “Bu yapılar, Amerikan birliklerinin esasi namına Fırat'ın gün doğusu yakasında gayrikanuni bulunması çerçevesinde ABD'nin himayesinden yararlandıkları gerçeğinde birleşiyor.” dedi.
Suriye’de el-Tanf bölgesindeki hale da yer veren Lavrov, “Burada, vaatlere karşın gayrikanuni namına 50 kilometrelik çapta el-Tanf bölgesi bulunuyor. Bu alanda nelerin olup bittiğini kimesne bilmiyor. Verilerimize uyarınca teröristler, Rukban ve Hol kamplarında yer aldığı kabil burada da çıkarlarını güzel hissediyor.” biçiminde konuştu.
Lavrov, ABD’nin Suriye'deki yıldırı örgütü PKK/YPG'yi desteklediğine ayraç ederek, “Amerikalıların, burada Kürt ayrılıkçılığını desteklemesi Türkiye’yi de endişelendiriyor. Bu, Kürtlerin ekalliyet namına bulunmuş yer aldığı gayrı devletleri de endişelendiriyor. Çünkü Kürt problemi aşırı tehlikelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Suriye diyeti ile PKK/YPG ortada diyaloğun sağlanmasından yana olduklarını dile getiren Lavrov, “Bu oluşumların, aşırılıkçılığı güden ajitatör eylemleri benimsemekten vazgeçmesi gerektiğini” vurguladı. ABD’nin ise bunu engellediğinin altını çizen Lavrov, şunları kaydetti:
“Amerikalılar, Kürtleri bundan vazgeçiriyor. Amerikalılar, Rusya’nın bölünmesinden yana oldukları gibi, Kürtlerin serbest birlikte mevki kurmaları düşüncesince koparılmasından da yana. Bu, Amerikalıların levent boylu zamandır benimsediği ‘böl ve yönet’ çizgisidir. Onlar, Suriye Demokratik Güçleri’nin Kürt liderlerini Şam ile diyalog kurmalarından vazgeçiriyorlar. Maalesef, bu Kürt oluşumlar, Amerikalıların emin kuma olduğuna inanıyor.”
Astana üçlüsünün pozisyonu
Astana üçlüsü namına Suriye’nin arazi bütünlüğünü bozacak unsurlara gönül rahatlığı kaba biçimde dahil edeceklerini tamlayan Lavrov, “Bu bağlamda, Türkiye ile Suriye ortada meydana getirilen ve geçerliliğini koruyucu Adana Anlaşması kapsamında, Türkiye’nin endişelerinin dikkate katılması doğrultusunda, bu dü ülkenin diyaloğu baştan sağlaması kanalıyla sınırda güvenliğin sağlanması ile bağlanmış sorunları çözmesinden yanayız. Görünüşe uyarınca bunun düşüncesince ön şartlar oluşuyor.” diyerek konuştu.