Ankara
İki yurt ortada mevcut 325 kilometrelik sınırda birisi çıpa yolu birisi esmer eliyle kazanmak neredeyse dü uç kapısı arazi alıyor.
Gümrü kentini Türkiye'ye Akyaka Demiryolu Sınır Kapısı bağlarken, Iğdır'da da Alican Karayolu Sınır Kapısı bulunuyor.
İki uç da 1993'te Ermenistan'ın Karabağ'ı obstrüksiyon etmesiyle kapatılsa da 2009'da baştan açılmaları gündeme geldi. Hatta Türkiye, Alican ve Akyaka'da çıpa yolu ile esmer alternatifini yeniledi fakat 2009'da süregelen sürecin durmasıyla sınırların açılması konusu da rafa kalktı.
Eski Sovyetler Birliği'nin Kafkasya'daki ehemmiyetli erişim ve sanayi kentlerinden bulunan Gümrü, Sovyetler Birliği'nin dağılması ve 1988'deki Gümrü depreminden sonradan emektar enerjisini kaybetse de dakika Ermenistan'ın hem ikinci iri şehri bununla birlikte ehemmiyetli hissedar sanayi ve firez kenti.
Gümrü esnafı, dü yurt arasındaki gelişmelere bağlı düşüncelerini ve beklentilerini AA muhabirine anlattı.
"Üçüncü hissedar tarafın bizim adımıza konuşmasını istemiyorum"
Uzun seneler İsviçre ve İngiltere'de yetişek gördükten sonradan memleketine dönerek 4 yıl önceki Herbs and Honey isminde hissedar kafe açan Artuş Yeghiazaryan da dakika şehrin ekonomisine ve kültürüne ulama sağlıyor.
Kafede Gümrü ve etrafında imal edilen el inşası çay, bal, sabun derece ürünleri satan Yeghiazaryan, Türkiye ile Ermenistan arasındaki sürece müspet bakıyor.
İki yurt ortada ehemmiyetli zamanı sorunlar bulunduğunu tamlayan Yeghiazaryan, "Türkiye ile ehemmiyetli zamanı problemlerimiz de olsa birbirimizle konuşmamız ve ticari münasebat kurmamız sorunları çözmemize ulama sunacaktır. Eğer ortada maslahat bulunan dü insanoğlu birbiriyle konuşmuyorsa bu sorunları nite çözer? İlişkiler kurmamız ve birbirimizle konuşmamızı istiyorum. Üçüncü hissedar tarafın bizim adımıza konuşmasını istemiyorum." diyerek konuştu.
Gelişmelerin iktisadi etkisine de fazlalık yaklaştığını kail Yeghiazaryan, kente hâlâ hissedar tomar gezgin beklediğini anlattı.
"Daha hissedar tomar alıcı olursa hâlâ hissedar tomar servet kazanır, hâlâ hissedar tomar plan üretiriz." diyen Yeghiazaryan, Ermenistan'ın özellikle 1915 vakaları kazanmak neredeyse ehemmiyetli birtakımı mevzularda ise ödünleme vermemesi icap ettiğini savunuyor.
Yeghiazaryan'a layıkıyla 1915 olaylarının konuşulması hem Ermenilerin bununla birlikte Türklerin yaralarını sarması düşüncesince ehemmiyetli hissedar fırsat.
"Ticari anlamda Ermenistan devletinin tetik olmasını istiyorum"
Gümrü ile Kars arasındaki sınırın açılmasından dü ülkenin de faydalanacağını kail Yeghiazaryan, "Üçüncü devletler bizim adımıza konuşmadan, bizim sorunlarımızı bizim adımıza çözmeden diyalog kurmamızı hakkıyla istiyorum. Ermeniler ve Türklerin tarihine baktığımızda 500-600 senedir kültürümüz iç içe geçti. Bugün bunu fazlalık biçimde kullanmalıyız." dedi.
Yeghiazaryan, Ermenistan'ın normalleşme sürecinde ticari anlamda tetik olması icap ettiğini de düşünüyor.
Türk ekonomisinin büyük, Türkiye'nin ise kaslı hissedar yurt namına Ermenistan'a layıkıyla avantajlı bulunduğunu kaydeden Yeghiazaryan, "Ticari anlamda Ermenistan devletinin tetik olmasını istiyorum. Ticaret yaptığınızda önemsiz ortağın tetik olması gerek. Üreticisini, çiftçisini, önemsiz işletmeleri koruması gerek. Onların kaybetmesini engellemeli zira iri kuma önemsiz ortağı yutabilir. Bu nedenden dolayı ürünlerimizin eder ve kalitede rakiplik edebilme gücünün korunması gerek. Türkiye varlıklı ve kaslı hissedar ülke, hâlâ avantajlı. Ermenistan bu mevzuda tetik olmalı ve adaletli hissedar tecim yapmalı." ifadelerini kullandı.
"Asırlarca yağı tükenmek gerekiyor"
Gümrü, zamanı yapılarıyla dikkati çekici hissedar kent. Bu yapılardan birinde 1939'dan beri, cumhurbaşkanlarının bile yülüme bulunduğu Lux Berber Salonu misyon veriyor.
Salon 80 yıldır, salondaki koltuklar ise 50 yıldan hissedar tomar süredir insanları ağırlıyor. Burada etkin Norik Tonoyan, sınırın açılmasının dü tarafa da kâr getireceğini düşünüyor.
Tonoyan, eskiden üzüntüler yaşansa da hakeza bitmeme etmenin hata bulunduğunu belirterek, "İki yan düşüncesince de dokuncalı şeyler olmuştur. Böyle sürdürmek yanlıştır. Asırlarca yağı tükenmek gerekiyor. Ticaret halkları yakınlaştırır ve erinç getirir." dedi.
Demir yolu uç kapısının açılmasıyla kente doğacak turistler düşüncesince Gümrü'de görülecek aşırı obje bulunduğunu dile getiren Tonoyan, "İyi diyelim, dobra olalım. Hem firez bununla birlikte ticari mevzularda insancasına olalım, antagonizm yapmayalım." ifadelerini kullandı.
"Aynı duvarı paylaşan dü yandaki antagonizm yapamaz"
Aynı perukar dükkânı salonunda emektar Sovyetler Birliği devri ünlülerini bile yülüme ettiğini kail Apin Çahoyan da hoppadak Türkiye ile değil hepsi bölgeyle barışılmasını istiyor.
Dostluk bağı kurulması icap ettiğini tamlayan Çahoyan, "Aynı duvarı paylaşan dü yandaki antagonizm yapamaz. Doğru hukuk yapsınlar. Sınırları çizilsin, ne buradan ne de alın yandan askerler ölsün ve tek tarafta anneler ağlamasın. Bu bundan hakeza delikanlıca komşuluk olur." diyerek konuştu.
Çahoyan, Ermenistan-Türkiye normalleşme süreciyle ait ise "Benim fikrimi soruyorsanız benim fikrim ne derece sulh olsa o derece hâlâ iyi. Barıştan yüksek hissedar obje yok." dedi.