Konya
KTÜN Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Musa Hakan Arslan, Doç. Dr. Ceyhun Aksoylu, hekim akademisyen İbrahim Hakkı Erkan ve faziletkâr lisans talebesi Salah Alshlash, betonarme kirişlerin tamir ve güçlendirmesi düşüncesince birlikte plan hesabına çalıştı.
Fakültenin Yapı ve Mekanik Laboratuvarı'nda ölçülü düzentileme böylecene kirişlerin çelimsiz müddette ve ceninisakıt maliyetle güçlendirilmesine olanak sağlayıcı birlikte uran geliştiren Arslan ve ekibi, bu çalışmanın patentini de aldı.
Doç. Dr. Aksoylu, AA muhabirine, geliştirdikleri yöntemde güçlendirilmesi maksut kirişlerde polat çubuklarla adeta terzilik yapıldığını söyledi.
Betonarme elemanların güçlendirilmesinde ayrımlı tekniklerin kullanıldığını aktaran Aksoylu, bunların süresince maliyeti en akla yatkın olanının geliştirdikleri formül bulunduğunu bildirdi.
Kirişler polat zımbalarla güçlendiriliyor
Aksoylu, Türkiye'de riskli binaların sayısının birlikte tomar olduğuna dikkati çekerek, "Türkiye'de 2000 yılı önceleri yapıların ehemmiyetli kısmının zelzele açısından riskli bulunduğu bilinmektedir. Binaların yıkılıp yapılması devir ve maliyet açısından ağırbaşlı problem. Bazı binaların da çabuk biçimde güçlendirilmesi gerekiyor. Bulduğumuz patentli ihya yöntemi, bu soruna hal elde yapmak düşüncesince tasarlandı. Bu teknik, baş döndürücü sade birlikte uygulama. Çelik çubuklarla binadaki değişmez anlamında güçsüz dediğimiz kiriş elemanlarını matkapla deliyoruz. Epoksi (yapıştırıcı kimyevi reçine) ile doldurduğumuz bu delikleri, mekanik dikişle kirişin dü kabilinden delgeç kabilinden yapıştırıyoruz." sanarak konuştu.
Amaçlarının bu yöntemi, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine engelleme kılmak bulunduğunun altını çizen Aksoylu, şunları kaydetti:
"Mühendislerin bu sistemle binaların güçlendirmelerini sağlamayı istiyoruz. Çalışmalar sürüyor. Mekanik dikişin dayanıma ne derece yardım sağladığını da imtihan ediyoruz. Bunu belirledikten sonraları formüle edeceğiz ve şahısların kullanımına sunacağız. Yaptığımız infaz ile mütenasip değer dizaynı bulmaya çalışıyoruz. Mekanik dikişi baş döndürücü birlikte tomar attığımızda kirişte hasarlar oluyor. Dayanımda azalmayı birlikte getiriyor. Bunu da istemiyoruz. Yaptığımız projede, 'optimum dizayn ne olmalı' bunun yanıtını arıyoruz. 'Her bina düşüncesince mekanik terzilik ile ihya yapılabilir' düşünmek akilane olmaz. Şu an ayrımlı üniversitelerle kuma çalışmalarımız var. Sadece kirişler hesabına ihya yapıyoruz."
Mekanik terzilik tekniği pratikte mühendislerin takdirini aldı
Aksoylu, zelzele testlerinin sürdüğüne ayraç ederek, "Deprem yükleri altında nite birlikte bulaşık gösterecek, bunlara bakıyoruz. Mekanik terzilik tekniğini rastgele platformda anlatıyoruz. Bu yöntemin en çelimsiz müddette yönetmeliğe engelleme olacağına inanıyorum. Bilimsel yayınlarımız artarak bitmeme ediyor. Bu formül dünyada ilk." ifadelerini kullandı.
Doktor akademisyen İbrahim Hakkı Erkan da faziletkâr lisans teziyle geliştirilen yöntemin Türk Patent ve Marka Kurumunca tescillendiğini söyledi.